Creat Beartais

Is í Straitéis an Aontais Eorpaigh do Réigiún Mhuir Bhailt (EUSBSR) an chéad straitéis mhacrairéigiúnach san Eoraip. Tá sé mar aidhm aige comhar a threisiú laistigh den réigiún mór seo d’fhonn aghaidh a thabhairt ar dhúshláin éagsúla agus forbairt níos cothroime a chur chun cinn sa cheantar. Cuireann an Straitéis le mórbheartais an Aontais freisin.

D’fhormheas an Chomhairle Eorpach an EUSBSR in 2009. I ndáil leis sin, cuireann sé creat comhtháite ar fáil chun, mar shampla, feabhas a chur ar riocht comhshaoil na farraige. Oibríonn EUSBSRde réir trí phríomhchuspóir, 17 réimse tosaíochta agus 5 ghníomhaíocht chothrománacha. Is iad seo a leanas na príomhchuspóirí:

• Sábhálann sé an fharraige,
• an réigiún a nascadh, agus
• an rathúnas a mhéadú.

Is é is aidhm don Straitéis tionscnaimh in earnálacha éagsúla (fás, forbairt inbhuanaithe etc.) a thabhairt le chéile agus comhar idir páirtithe leasmhara in BSR a chur chun cinn. Cuireann sé tionscadail shuaitheanta chun cinn freisin agus cuireann sé le tionscadail a mhaoinítear sa BSR. Bíonn tionchar macrairéigiúnach ag na tionscadail sin agus tosaíonn siad ó thionscnaimh chomhpháirteacha a bhfuil tíortha éagsúla páirteach iontu.

Chun EUSBSRa chur chun feidhme, ní mór do na gníomhaithe agus na geallsealbhóirí uile atá rannpháirteach sa phróiseas a bheith rannpháirteach go gníomhach — ní hamháin ar an leibhéal náisiúnta ach ar gach leibhéal rialachais. Tugtar aghaidh sa Straitéis agus sa Phlean Gníomhaíochta a dhíorthaíonn aisti ar mhaolú ar an athrú aeráide agus ar oiriúnú don athrú sin faoina cuspóir “Rathúnas a Mhéadú” agus laistigh den Ghníomhaíocht Chothrománach “Forbairt Inbhuanaithe”.

An togra le haghaidh Straitéis agus Plean Gníomhaíochta uile-BSR um Oiriúnú don Athrú Aeráide

Bunaíodh tionscadal Baltadapt chun togra a fhorbairt le haghaidh Straitéis agus Plean Gníomhaíochta uile-BSR um Oiriúnú don Athrú Aeráide (achoimrefeidhmiúcháin), agus béim á leagan ar dhobharlach agus ar chósta Mhuir Bhailt. D’eascair an togra le haghaidh na Straitéise um Oiriúnú don Athrú Aeráide as próiseas comhairliúcháin i measc lucht déanta beartas agus páirtithe leasmhara ábhartha. Ceapadh é chun creat a sholáthar chun comhar agus comhroinnt faisnéise a neartú laistigh den réigiún agus chun sraith chomhleanúnach beartas agus gníomhaíochtaí oiriúnúcháin áitiúla agus trasnáisiúnta a chruthú. Tá togra le haghaidh Plean Gníomhaíochta ag gabháil leis ina ndéantar achoimre ar ghníomhaíochtaí molta agus ar threoirlínte beartaithe maidir le hoiriúnú don athrú aeráide in BSR.

Braitheann cur chun feidhme agus inmharthanacht an dá dhoiciméad ar fhormhuiniú polaitiúil agus ar úinéireacht pholaitiúil ina dhiaidh sin, rud a sháraíonn sainordú thionscadal Baltadapt. Faoi chuimsiú EUSBSR, tá an bealach á réiteach ag an gCeannaire Gníomhaíochta Cothrománach “Forbairt Inbhuanaithe” le haghaidh tuilleadh caibidlíochta maidir le doiciméid an togra i ndlúth-idirphlé atá dírithe ar chomhthoil leis na geallsealbhóirí ábhartha go léir mar “obair idir lámha”. Is é is aidhm dó sin a áirithiú go dtabharfar aghaidh ar na príomhdhúshláin mhacrairéigiúnacha leis an Straitéis um Oiriúnú don Athrú Aeráide ar fud BSR atá beartaithe agus leis an bPlean Gníomhaíochta araon, go gcomhlíonfar na riachtanais maidir le comhar fíor-thrasnáisiúnta sa réimse sin agus go gcruthófar úinéireacht i measc na bpríomhchomhlachtaí cur chun feidhme.

Is é sprioc sháraitheach an togra le haghaidh Straitéis uile-BSR maidir le hOiriúnú don Athrú Aeráide ‘réigiún nasctha le gníomhaithe eolasacha ar gach leibhéal a fhreagraíonn don athrú aeráide ar bhealach lena n-áirithítear rathúnas, iomaíochas, chomh maith le huisce glan, agus fiadhúlra saibhir sláintiúil i Muir Bhailt agus ina limistéir chósta’. Leagtar amach ann deich sprioc ina bhfuil físeanna agus gníomhartha ábhartha atá le comhlíonadh faoi 2020. Áirítear orthu sin bonn eolais macrairéigiúnach a chomhroinnt, oiriúnú a phríomhshruthú i mbeartais ábhartha BSR, aitheantas a thabhairt don oiriúnú sa chomhar atá ann cheana agus bearta oiriúnaithe a chistiú. Bunaithe ar na spriocanna sáraitheacha sin, sainaithníodh ceithre earnáil a bhaineann go príomha le rathúnas BSR: turasóireacht, iascach agus talmhaíocht, bonneagar agus bithéagsúlacht.

Eagraíochtaí

I gcás ina bhformhuineofar go polaitiúil an Straitéis agus an Plean Gníomhaíochta um Oiriúnú don Athrú Aeráide ar fud BSR atá beartaithe i mbruachthíortha uile BSR, déanfar an dá dhoiciméad creata oiriúnúcháin a thabhairt cothrom le dáta go rialta agus a fhorbairt tuilleadh laistigh den Ghníomhaíocht Chothrománach maidir le Forbairt Inbhuanaithe agus Rúnaíocht Chomhairle Stáit Mhuir Bhailt (CBSS) mar cheannaire.

Mar sin féin, tá go leor eagraíochtaí trasnáisiúnta mar chuid den phróiseas oiriúnaithe don athrú aeráide in BSR. Ghlac siad páirt cheana féin i bpróiseas comhairliúcháin thionscadal Baltadapt agus is ardáin thábhachtacha iad chun gníomhaíochtaí agus beartais maidir le hoiriúnú don athrú aeráide in BSR a chomhordú agus a chur chun feidhme. Chun tuilleadh eolais a fháil faoi na heagraíochtaí sin, tabhair cuairt ar an mbunachar sonraí freisin.

An Coimisiún

Eorpach An Ghníomhaireacht Eorpach Chomhshaoil