Oiriúnú don athrú aeráide trí phleanáil spásúlachta

Príomhfhoghlaim

Maidir leis an Réigiún

Bagairtí Aeráide

Is éard atá in Iarthuaisceart na Cróite príomhchathair na tíre, Cathair Shágraib, agus trí chontae (Contaetha Shágraib, Karlovac agus Krapina-Zagorje). Tá éagsúlacht mhór ceantar uirbeach agus tuaithe sa réigiún chomh maith le moirfeolaíochtaí geografacha. Mar gheall air sin, bíonn raon leathan tionchar ag an athrú aeráide ar an réigiún agus bíonn tionchar ag roinnt guaiseacha aeráide air. Áirítear ar na cinn is déine teas agus tuilte foircneacha (tuilte uirbeacha agus pluvial) agus sciorrthaí talún a tharlaíonn go minic mar gheall ar bháisteach iomarcach, bainistiú neamhleor uisce agus bainistiú bonneagair ghlais, imeachtaí adhaimsire, agus tréimhsí marthanacha triomaigh.

Dúshláin don ghníomhú áitiúil agus réigiúnach ar son na haeráide

Cé go bhfuil cathracha agus réigiúin na hEorpa ar thús cadhnaíochta sa chomhrac i gcoinne an athraithe aeráide, is minic nach mbíonn na huirlisí is gá acu chun gníomhú go leordhóthanach i leith na freagrachta sin. Tá sé d’acmhainn acu pleananna agus straitéisí éagsúla a fhorbairt ach níl na sásraí is gá acu chun iad a fhorfheidhmiú, ós rud é gur ar an leibhéal náisiúnta den chuid is mó a chinntear dlíthe agus caighdeáin tógála. Is minic a fhágtar na leibhéil áitiúla agus réigiúnacha le huirlisí íosta, amhail scéimeanna deonacha agus dreasachtaí teoranta, chun infheisteoirí agus saoránaigh a spreagadh chun gníomhaíocht a dhéanamh chun éifeachtaí an athraithe aeráide a mhaolú. Ní leor na cúinsí sin chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin atá amach romhainn.
Forbraítear Pleananna
Fuinnimh agus Aeráide go neamhspleách ar fud leibhéil rialachais agus earnálacha gan mórán cumarsáide ná comhordaithe eatarthu, nó gan aon chumarsáid ná comhordú eatarthu. Mar thoradh air sin, bíonn beartais neamheagraithe, contrárthachtaí agus neamhéifeachtúlachtaí ann, rud a chruthaíonn bacainní breise ar phríomhbhearta a chur chun feidhme. Ina theannta sin, ní shanntar acmhainní go leordhóthanach do na pleananna sin toisc gur minic nach leanann pleanáil bhuiséadach na riachtanais shainaitheanta.

Pleanáil spásúil chun éifeachtacht a mhéadú

Is uirlisí cumhachtacha pleanála agus feidhmiúcháin iad pleananna spásúla. Is é is príomhchuspóir dóibh forbairt spásúil críche a shainiú, lena n-áirítear sainmhíniú ar chatagóirí úsáide talún, suíomh bonneagair, agus riachtanais speisialta tógála agus forbartha. Tá traidisiún fada Eorpach ag an bpleanáil spásúil agus déantar í a chleachtadh ar fud an domhain. Déanann bardais, cathracha agus réigiúin ar fud na hEorpa pleananna spásúla a fhorbairt agus a chur chun feidhme. Tá na pleananna sin ildisciplíneach go bunúsach agus forbraítear iad ar an leibhéal náisiúnta, réigiúnach, bardasach agus fo-bhardasach.

Murab ionann agus próisis phleanála eile, tá pleananna spásúla in-fhorfheidhmithe ar an leibhéal a chruthaítear iad. Go bunúsach, teastaíonn ceadanna ó fhoirgnimh atá á dtógáil, nó ó athchruthuithe i gcásanna áirithe, rud a fhágann gur gá na tionscadail atá beartaithe agus an plean spásúil ábhartha a ailíniú. Leis an gcoinníoll sin, cumhachtaítear pleananna spásúla chun cur chun feidhme príomhbheart a shainordú agus a fhorfheidhmiú. Dá bhrí sin, cuireann sé ar chumas na rialtas áitiúil agus réigiúnach úinéireacht a ghlacadh ar a bhforbairt agus cur chun feidhme príomhbheart a éascú chun oiriúnú don athrú aeráide agus athléimneacht ina leith a áirithiú.

Pleanáil spásúlachta, aeráide agus fuinnimh a chomhtháthú

Cé gur uirlis ildisciplíneach iad pleananna spásúla lena gcumhdaítear an chuid is mó de na gnéithe forbartha i limistéar, nó na gnéithe uile, ní úsáidtear go forleathan iad chun uaillmhianta fuinnimh agus aeráide a fhorfheidhmiú thar chur chun feidhme na mbunchaighdeán tógála náisiúnta. Trí chur lena n-úsáid agus trí phríomhghnéithe a chur san áireamh chun spriocanna áitiúla nó réigiúnacha fuinnimh agus aeráide a chomhlíonadh, is féidir le pleananna spásúla a bheith ina luamhán mór athraithe.

Ag brath ar an reachtaíocht náisiúnta agus ar chleachtais phleanála, is féidir bearta éagsúla a áireamh i bpleananna spásúla chun cuidiú le hoiriúnú don athrú aeráide a éascú. Mar shampla, d’fhéadfadh sé go mbeadh gá le níos mó limistéar glas laistigh d’airíonna i gcrios áirithe nó ar fud limistéar iomlán le haghaidh pleananna spásúla. D’fhéadfadh criosanna nádúrtha coinneála uisce báistí agus réitigh bainistithe uisce a bheith i gceist leo ar leibhéal foirgnimh, amhail úsáid uisce báistí, nó réitigh dhúlrabhunaithe a thuar, amhail díonta glasa agus aghaidheanna i limistéir áirithe nó le haghaidh cineálacha áirithe foirgneamh.

Mar shampla, tá glao seolta ag Cathair Karlovac ar phlean spásúil uaillmhianach lena gcumhdaítear láithreán athfhorbraíochta laistigh de theorainneacha uirbeacha na cathrach. Tar éis comhairliúchán poiblí agus glacadh oifigiúil, áirítear sa phlean a thiocfaidh as sin roinnt beart an-uaillmhianach maidir le hoiriúnú don athrú aeráide agus maolú ar an athrú aeráide.

• Ar an gcéad dul síos, éilíonn an plean caighdeáin níos airde chun bonneagar glas a chur chun feidhme agus chun limistéir nádúrtha atá sa chrios cheana a chaomhnú.
• Ar an dara dul síos, ní dhéantar foráil sa phlean maidir le húsáid áitiúil breoslaí iontaise le haghaidh táirgeadh teasa. Is iad na roghanna amháin maidir le soláthar teasa laistigh den limistéar ná córas téimh ceantair na cathrach nó táirgeadh teasa áitiúil ó fhoinsí in-athnuaite. Sáraíonn an ceanglas sin an caighdeán náisiúnta le haghaidh Foirgnimh nach mór Neodrach ó thaobh Fuinnimh de.

Cuireadh plean den chineál céanna chun feidhme freisin i gcrios fo-bhardasach laistigh de Phríomhchathair na tíre, Ságrab. Áirítear i bplean spásúil lena gcumhdaítear roinnt bloc cathrach rialacháin dhiana maidir le hastaíochtaí gás ceaptha teasa, ceanglais bhainistíochta uisce, agus réitigh dhúlrabhunaithe.

Tá na samplaí sin fós ar leibhéal na gníomhaíochta píolótaí agus is é is aidhm dóibh na cleachtais is féidir le rialtais áitiúla agus réigiúnacha a ghlacadh chun a gcomhshaol a chosaint agus athléimneacht a chothú ón mbun aníos a léiriú. Is féidir na prionsabail a phléitear sa scéal seo agus a léirítear sna gníomhartha píolótacha a thuairiscítear a aistriú chuig pleananna ardleibhéil a chlúdaíonn réimsí níos mó. Trí phleananna comhtháite spásúla, fuinnimh agus aeráide a fhorbairt agus a fhorfheidhmiú, beidh cathracha agus réigiúin in ann athléimneacht fhadtéarmach in aghaidh an athraithe aeráide a áirithiú agus comhshaol glan, sláintiúil agus duinelárnach a chruthú.

I measc mo thionscadail go léir, tá bród ar leith orm, in éineacht le REGEA, go bhfuil Plean Spásúlachta agus Criosaithe Glas á fhorbairt againn do Chathair Karlovac. Is cathair ghlas agus chliste muid. Tá tús curtha cheana féin lenár n-aistriú fuinnimh

Damir Mandić — Méara Karlovac

Achoimre

Tuilleadh eolais

Teagmháil