Faisnéis ón Rialachán Rialachais lena dtuairiscítear ar oiriúnú (2023, 2021)

Cumhdaítear an earnáil sláinte sa Straitéis Náisiúnta um Oiriúnú don Athrú Aeráide — ENAAC 2020 (NAS, 2015), Plean um Oiriúnú don Athrú Aeráide do Limistéar Cathrach Liospóin (RAP, 2019), agus an t-athrú aeráide sa Phortaingéil: Cásanna, tionchair agus bearta oiriúnaithe — SIAM 2006 (CRA, 2006). Tá Sláinte mar fhócas ag Straitéisí Réigiúnacha um Oiriúnú don Athrú Aeráide — Réigiún Sláinte Lisboa e Vale do Tejo (SAP, 2019). Tá cur chun feidhme straitéisí na hearnála sláinte bunaithe ar líonrú seirbhísí sláinte le heintitis slándála, comhshaoil agus/nó tacaíochta sóisialta eile.

Tá an roinn sláinte mar chuid den Choimisiún um Ghníomhú ar son na hAeráide, a cruthaíodh in 2015 chun rannpháirtíocht na n-earnálacha éagsúla a fheabhsú agus cuntasacht na n-earnálacha éagsúla a chur chun cinn chun beartas aeráide a chomhtháthú níos fearr i mbeartais earnála. Áirítear iad seo a leanas ar fhreagrachtaí an Choimisiúin: treoirlínte polaitiúla a chur ar fáil i gcomhthéacs an athraithe aeráide; cur in iúl agus comhtháthú na mbeartas maidir leis an athrú aeráide i mbeartais earnálacha a chur chun cinn; faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme beart, clár agus gníomhaíochtaí earnála;

Sainaithnítear tionchar an ghníomhaithe ar son na haeráide i dtéarmaí sláinte, i measc réimsí eile, laistigh d’uirlis mheastóireachta (Samhail den Treoirthionscadal maidir le Réamh-Mheastóireacht ar an Tionchar Reachtach ar an nGníomhú ar son na hAeráide) a forbraíodh chun tionchair aeráide tograí reachtacha agus beartas earnála a thomhas. Tá an treoirthionscadal á chur chun feidhme maidir le réamh-mheasúnú tionchair reachtach ar ghníomhú ar son na haeráide, lena gcuirtear ailíniú leis na cuspóirí arna ndéanamh ag an bPortaingéil chun cinn i dtéarmaí an bheartais aeráide agus lena soláthraítear nós imeachta reachtach feabhsaithe agus córas dlí níos trédhearcaí.

In earnáil na sláinte, tá sé ríthábhachtach faireachán a dhéanamh ar shláinte an phobail, agus galair a tharchuirtear le huisce, le bia, le veicteoirí agus le paiteolaíochtaí atá níos measa mar gheall ar cháilíocht an aeir agus ar nochtadh d’eachtraí adhaimsire á gcur san áireamh. Is é an Líonra Náisiúnta um Fhaireachas ar Veicteoirí (REVIVE) a dhéanann faireachán ar veicteoirí a tharchuireann galair.

Chun na héifeachtaí diúltacha a bhaineann le dianfhuacht nó dianteas a chosc, tá Plean Teagmhasach Sláinte Séasúrach ag an bPortaingéil — Modúl Geimhridh agus Modúl Samhraidh. Cumhdaíonn na Cláir Faireachais Sláintíochta Uisce sna cúig réigiún sláinte uisce atá ceaptha do thomhaltas an duine, uiscí mianraí, uiscí nádúrtha agus fíoruiscí agus limistéir snámha, agus tá sé mar chuspóirí acu faireachas a dhéanamh ar cháilíocht mhicribhitheolaíoch agus cheimiceach an uisce i gcomhréir lena úsáidí.

Tá cur chun cinn athúsáid uisce ó fhuíolluisce cóireáilte ó aon fhoinse le haghaidh ilchuspóirí ar cheann de na saincheisteanna náisiúnta móra maidir le brúnna cainníochtúla ar dhobharlaigh a laghdú. Foilsíodh Dlí Foraithne Uimh. 119/2019 an 21 Lúnasa chun rialú a dhéanamh ar an gcleachtas, lena moltar cur chuige atá cosúil leis an gcur chuige dá bhforáiltear i Rialachán AE 2020/741, arna thacú leis an sainmhíniú cás ar chás ar chaighdeáin cháilíochta (oiriúnach dá fheidhm) agus ar bhainistiú riosca maidir leis an tsláinte agus leis an gcomhshaol.

I measc na ndea-chleachtas don tsláinte i réimse an oiriúnaithe tá:

• Cumarsáid maidir le riosca aeráide: Feabhas a chur ar chumarsáid riosca agus ar fhaisnéis don phobal. Le rannpháirtíocht fhorchéimnitheach na seirbhísí agus na ranna sláinte poiblí éagsúla sa Líonra Náisiúnta um Fhaireachas ar Veicteoirí (REVIVE), sa Phlean Teagmhasach maidir le Sláinte Shéasúrach — Modúl Geimhridh agus Modúl Samhraidh agus sna Cláir um Fhaireachas Sláintíochta Uisce, i gcomhar le heintitis eile, bhíothas in ann gnóthachain a dhéanamh don tsláinte mar thoradh ar eolas agus ar sheirbhísí a chur in iúl ar bhealach níos fearr.

Áirítear an méid seo a leanas ar na gníomhaíochtaí agus na bearta oiriúnaithe lena dtugtar aghaidh ar earnáil na sláinte:

• Bearta agus straitéisí maidir le hoiriúnú na hearnála sláinte a shainiú agus a chur chun feidhme: Díríonn an beart seo ar ghníomhaíochtaí agus straitéisí éagsúla a shainiú agus a chur chun feidhme chun an earnáil sláinte a chur in oiriúint don athrú aeráide.

Faisnéis ó thuarascáil an EEA. An t-athrú aeráide agus an tsláinte: an forléargas ar bheartas náisiúnta san Eoraip (2022)

Rinneadh anailís ar bheartais náisiúnta maidir le hoiriúnú don athrú aeráide agus ar straitéisí sláinte náisiúnta chun cumhdach na dtionchar a bhaineann leis an aeráid ar an tsláinte (fisiceach, meabhrach agus sóisialta) agus na cineálacha idirghabhála a thugann aghaidh orthu a shainaithint. Tugtar forléargas Eorpach sa tuarascáil, agus is féidir clúdach geografach gnéithe éagsúla de bheartais náisiúnta ar fud na hEorpa a léirshamhlú trí úsáid a bhaint as an amharcóir léarscáile. Tá achoimre ar thorthaí na Portaingéile anseo.

Doiciméid bheartais a athbhreithníodh:

An Straitéis Náisiúnta um Oiriúnú don Athrú Aeráide (ENAAC 2020)

Plean Gníomhaíochta maidir le hOiriúnú don Athrú Aeráide (P-3AC)

Plean Sláinte Náisiúnta 2020

Gnéithe a chumhdaítear sa doiciméad beartais athbhreithnithe:

Acmhainní i gcatalóg na Faireachlainne maidir leis an bPortaingéil