Meginreglur og árangursþættir

Aðlögun að loftslagsbreytingum er tiltölulega nýtt athafnasvæði fyrir staðaryfirvöld. Hins vegar er reynsla borga, bæði innan og utan Evrópu, á síðustu tveimur áratugum kleift að draga ályktanir um meginreglurnar (þ.e. hvernig á að gera hlutina) og árangursþætti (þ.e. hvað virkar) sem þarf að hafa í huga við aðlögun. Meginreglurnar koma fram sem aðlögun að öðrum markmiðum um sjálfbærni, þ.m.t. að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, og byggja þróun aðlögunaraðgerða á áreiðanlegum gögnum og upplýsingum. Helstu árangursþættir eru sterkir meistarar og pólitísk forysta fyrir aðlögun; vinna í samstarfi við aðra yfir og utan borgina, einnig á hærra stjórnunarstigi; og læra af reynslu annarra.

Nokkrar meginreglur í aðlögunarstefnuferlinu eru viðurkenndar sem hjálpa til við að ná aðlögunarmarkmiðum og lágmarka málamiðlanir með öðrum dagskrám. Þetta eru sem hér segir:

• Sjálfbærni aðlögunar. Í fyrsta lagi ætti viðbrögð við aðlögun ekki að stofna í hættu því að draga úr loftslagsbreytingum með aukinni losun, t.d. með óhóflegri notkun loftkælingar (sjá skref 5.4 um hvernig hægt er að skipuleggja og draga úr losun í sameiningu). Í öðru lagi ætti aðlögunarátak á einum stað ekki að hafa neikvæð áhrif á getu til aðlögunar á öðrum stöðum (t.d. með því að beina flóðavatni neðan við), þannig er mikilvægt að huga að hlutverki svæða umhverfis borgina í aðlögun (sjá skref 2.5). Í þriðja lagi ætti aðlögun helst að stuðla að öðrum sjálfbærniáætlunum, s.s. umskiptum yfir í auðlindanýtni eða félagslegt réttlæti.
• Gagnreynd áætlanagerð og aðgerðir — með því að nota nýjustu rannsóknir, staðbundin gögn (sjá skref 1.2) og samstarf við vísindamenn til að takast á við þekkingareyður (sjá Skref 1.6) gerir kleift að taka vel upplýsta ákvarðanatöku.
• Að takast á við bæði fyrri/núverandi breytileika í loftslagi og öfgar í veðri og áætluðum framtíðarbreytingum. Að takast á við breytileika í loftslagi og öfgar í veðurfari fortíðar og núverandi (sjá Skref 2.1) er góður upphafspunktur. Áhrifin á loftslagið í framtíðinni geta þó verið mismunandi og taka skal tillit til óvissu í tengslum við tíðni þeirra og umfang (sjá skref 2.2). Engin eða lítil eftirsjá og möguleikar til að vinna-vinna aðlögun hvað varðar kostnaðarhagkvæmni (sjá Skref 4.2) og margir kostir geta hjálpað til við að grípa til aðgerða þrátt fyrir óvissu í tengslum við framtíðar loftslagsspár.
• Sérsniðin svör. Aðlaga skal viðbrögð við aðlögun að tilteknum stað — með því að meta staðbundna og áætlaða loftslagsáhættu og veikleika (sjá 2. þrep), en einnig að teknu tilliti til sérstakrar skipulagsuppsetningar (sjá skref 1.3) eða tiltæk úrræði (sjá skref 1.4 og skref 1.5). Svörin skulu sett í forgang (sjá skref 4.3), t.d. eftir því hvaða atvinnugreinar eða samfélagshópar verða fyrir áhrifum (sjá skref 2.3).
• Nauðsynlegt er aðfylgjast með virkni aðlögunarsvörunar — skilvirkni, skilvirkni, sanngirni og lögmæti — til að bæta þau smám saman í samræmi við þróun sönnunargagna (sjá 6. þrep).

Dæmin um árangursþætti í aðlögun sem koma fram eru m.a. eftirfarandi:

• Sterk forysta og meistaramót í aðlögun. Pólitísk innkaup og þátttaka staðbundins leiðtoga eru lykillinn að því að auka stöðu aðlögunar á listanum yfir staðbundna forgangsröðun. Til dæmis er hægt að tryggja pólitíska skuldbindingu með því að gerast aðilar að samningi borgarstjóra um loftslagsmál og orkumál eða önnur framtaksverkefni um aðlögun að loftslagsbreytingum (sjá Skref 1.1)
• Samstarf. Samstarf þvert á deild innan sveitarfélagsins, í samstarfi við hagsmunaaðila á borð við staðbundin fyrirtæki, frjáls félagasamtök, rannsóknarstofnanir (sjá Skref 1.6) og að virkja borgarana með viðeigandi samskiptum (sjá skref 1.7) stuðla að því að auka vitund um aðlögun og samþykki fyrirhugaðra viðbragða, örugg uppgjörskaup meðal mikilvægra hagsmunahópa, virkja tilföng og aðgang að viðeigandi gögnum og upplýsingum.
• Að læra af öðrum. Með því að skiptast á reynslu af öðrum borgum með tengslamyndun eða þátttöku í verkefnum sem fjármögnuð eru af Evrópusambandinu (t.d. í gegnum Interreg -áætlunina) gerir það kleift að læra af öðrum hvað virkar og hvað er ekki í aðlögun. Að auki innihalda loftslags-ADAPT síðurnar fjölda tilfellarannsókna á þéttbýlisaðlögun, sem og Sáttmál borgarstjóra auðlindasafnsins ( leit eftir auðlindategund — tilfellarannsókn).