L-għargħar tax-xmajjar se “jirriżulta” min-networks tat-toroq Ewropej? Valutazzjoni tar-robustezza

L-għargħar tax-xmajjar huwa periklu klimatiku kbir għall-Ewropa u theddida għall-infrastruttura tat-trasport bit-triq tagħha. L-impatt tiegħu fuq l-interruzzjonijiet tan-network tat-toroq fil-biċċa l-kbira tiegħu mhuwiex esplorat, filwaqt li xi wħud issuġġerew li n-networks nazzjonali tat-toroq jistgħu jesperjenzaw punti kritiċi. Dan l-istudju jivvaluta r-robustezza tan-netwerks tat-toroq fil-pajjiżi Ewropej u l-potenzjal tagħhom għal punt kritiku: telf f’daqqa u sproporzjonatament kbir tal-funzjonalità tan-network, minħabba kombinazzjonijiet mhux favorevoli ta’ għargħar. Jittieħdu kampjuni ta’ għaxar eluf ta’ kombinazzjonijiet ta’ għargħar u jiġu vvalutati l-impatti tagħhom fuq il-prestazzjoni tan-network tat-toroq, skont approċċ metodoloġiku ispirat minn analiżi tal-perkolazzjoni.

Ir-riżultati juru li l-Albanija, il-Kroazja, is-Serbja u l-Awstrija huma relattivament vulnerabbli, filwaqt li l-Belġju, l-Estonja, il-Litwanja u l-Portugall huma relattivament robusti.  Diversi fatturi jikkontribwixxu għall-vulnerabbiltà ta’ pajjiż: esponiment kbir għall-għargħar, proporzjon mhux ugwali bejn it-tul u l-wisa’ tal-pajjiż, il-preżenza ta’ muntanji, u l-kurituri ewlenin tat-toroq li jinsabu fil-pjanuri tal-għargħar tax-xmajjar. F’pajjiżi muntanjużi żgħar, bħas-Slovenja, il-Maċedonja u l-Albanija, l-immudellar wera li xi għargħar fuq skala żgħira jista’ jfixkel 32 sa 41 % tar-rotot preferuti bejn iċ-ċentri ekonomiċi, u jikkawża tfixkil serju fit-traffiku. B’mod aktar ġenerali, l-immudellar f’dan l-istudju wera li l-punti kritiċi fil-pajjiżi Ewropej – fis-sens ta’ frammentazzjoni tan-network fil-pajjiż kollu – jidhru li x’aktarx ma jkunux dovuti għall-għargħar tax-xmajjar, iżda jistgħu jseħħu punti kritiċi fuq skala reġjonali. L-ilqugħ kontra l-għargħar tal-punti dgħajfa identifikati jista’ jirriżulta f’rebħiet rapidi għall-operaturi nazzjonali tat-toroq.