Door de gemeenschap geleide op de natuur gebaseerde aanpassing in Tallinn City, Estland

Belangrijkste lessen

Over de regio

Klimaatbedreigingen

In de afgelopen twee decennia heeft Estland een duidelijke toename van extreme hitte gezien, waarbij de vijf warmste jaren ooit plaatsvonden tussen 2008 en 2024. In de afgelopen 60 jaar is het aantal dagen met temperaturen van meer dan 30 °C met bijna negen dagen per jaar toegenomen. De duur van hittegolven is nu ongeveer een week langer dan in het midden van de 20e eeuw. Uit een nieuwe studie blijkt dat de frequentie van de Baltische hittegolf in de afgelopen 30 jaar ruwweg is verdubbeld. Klimaatmodellen voorspellen een nog sterkere toename in de toekomst. Volgens het ontwikkelingsplan voor aanpassing aan de klimaatverandering tot 2030 (2015) gaan klimaatmodellen uit van nog sterkere toekomstige stijgingen; in mid- en high-end scenario’s zullen hittegolven in Estland naar verwachting tegen het midden van de eeuw aanzienlijk frequenter en intenser worden, met zomers die veel warmer zijn dan vandaag.

In de afgelopen decennia heeft Estland te maken gehad met een lichte toename van regen en sneeuwval. In vergelijking met de voorgaande decennia (1961-1990) is de totale neerslag gemiddeld met ongeveer 6 % gestegen. De winters zijn veel natter geworden, terwijl de herfst een beetje droger is. Korte, zware regenval komt steeds vaker voor en kan leiden tot overstromingen. Voorspellingen schatten dat de neerslag in de toekomst nog meer zal toenemen, mogelijk met ongeveer 20% in 2100. Het grootste deel van deze toename zal waarschijnlijk in de winter plaatsvinden, terwijl de zomerregens kunnen afnemen. Wanneer het in korte tijd hevig regent, neemt het risico op overstromingen in de stad toe, vooral als de stedelijke autoriteiten de regenwatersystemen niet upgraden om het extra water aan te kunnen.

Voorspellingen schatten dat plotselinge overstromingen – plotselinge lokale overstromingen na hevige regenval – vaker zullen voorkomen naarmate stormen extremer worden.

Mensen betrekken, de natuur herstellen, samen aanpassen

Tegelijkertijd implementeerde het projectteam adaptieve infrastructuur om het hele jaar door openbare toegang en ecologische compatibiliteit te garanderen, dankzij drijvende promenades die omgaan met fluctuerende waterniveaus. Het damontwerp werkt samen met actieve beverspopulaties, die van nature zijn aangekomen.

Volgens wetenschappelijke beoordelingen zou het vernatten van het veen de CO2-uitstoot met 0,8 tot 3 ton per hectare en per jaar verminderen. Hoewel de methaanemissies op korte termijn kunnen stijgen als gevolg van zuurstofarme, waterarme omstandigheden, blijkt uit klimaatmodellen op lange termijn dat de vermeden CO2-emissies dit meer dan goedmaken. Slechts binnen twee decennia zou de site een netto koolstofput kunnen worden en in de komende 50 jaar zouden de ecosystemen zich volledig hebben hersteld.

Een van de belangrijkste aspecten is dat de aanpassingsacties een participatief proces volgen. Na de ontwikkeling van het beheersplan van het natuurreservaat Pääsküla Bog door middel van een proces van publieke betrokkenheid, kwamen de lokale bevolking en de autoriteiten twee belangrijke aspecten overeen: alle bestaande wandelpaden moeten toegankelijk blijven en elke veenherstelactie moet met de hand worden uitgevoerd, zonder gebruik te maken van zware machines. Meer dan 400 vrijwilligers – waaronder bewoners, studenten en natuurgroepen – hebben deelgenomen aan de bouw van de dammen, het verwijderen van invasieve soorten en milieu-educatiedagen. Het project is niet alleen een investering voor klimaatadaptatie, maar ook een gezamenlijke gemeenschapsactie om de stedelijke levenskwaliteit te verbeteren.

Het herstel van Pääsküla Bog pakt belangrijke stedelijke klimaatrisico’s – hittegolven, intense regenval en koolstofemissies – aan door middel van een schaalbare, op de natuur gebaseerde oplossing. Het versterkt ook de lokale biodiversiteit, vermindert het brandrisico en dient als een buitenklas voor het vergroten van het klimaatbewustzijn. Als zodanig weerspiegelt het de bredere toezegging van Tallinn om tegen 2050 klimaatneutraal te worden en is het in overeenstemming met de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030 en het nationale klimaatbeleid van Estland.

Het natuurreservaat Pääsküla Bog is een van de rijkste en meest karakteristieke groene gebieden van Tallinn. Door het te herstellen, verzachten we niet alleen de gevolgen van klimaatverandering, maar bieden we ook een zeldzame kans voor natuureducatie en stedelijke wilderniservaring. We hebben zowel de mogelijkheid als de verantwoordelijkheid om deze landschappen te behouden en te herstellen waar het nog mogelijk is.

Jüri-Ott Salm, projectmanager, programmacoördinator Wetlands bij het Estse Natuurfonds (ELF)

Strategische context

Het herstel van Pääsküla Bog is ingebed in het actieplan voor duurzame energie en klimaat (2021)van Tallinn, dat het traject van de stad naar klimaatneutraliteit tegen 2050 bepaalt. Het plan identificeert op de natuur gebaseerde oplossingen als een belangrijke aanpak om klimaatgerelateerde risico’s te verminderen, de biodiversiteit te vergroten en de veerkracht te versterken.

Vernatting van 47 hectare aangetast veengebied draagt bij aan verschillende prioritaire gebieden:

• Aanpassing aan de klimaatverandering – vermindering van de risico’s van extreme regenval, droogte en bosbranden.
• Klimaatmitigatie – vermindering van de CO2-emissies van ontwaterde veengronden.
• Biodiversiteit en ecosysteemdiensten – herstel van natuurlijke habitats en ecologische connectiviteit.
• Betrokkenheid van de gemeenschap – bewoners mobiliseren door middel van vrijwilligerswerk en milieueducatie.

Het herstel ondersteunt de bredere inspanningen van Tallinn om groene infrastructuur te integreren, stedelijke ecosystemen te beschermen en inclusieve, op de natuur gebaseerde klimaatgovernance te bevorderen.

Samenvatting

Meer informatie

Contact