Exclusion of liability

This translation is generated by eTranslation, a machine translation tool provided by the European Commission.

Website experience degraded
The European Climate and Health Observatory is undergoing reconstruction until June 2024 to improve its performance. We apologise for any possible disturbance to the content and functionality of the platform.
This object has been archived because its content is outdated. You can still access it as legacy

Obszar bałkańsko-śródziemnomorski

Kraje regionu

Bułgaria, Cypr, Grecja, Albania, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii

 

Ramy polityki

1.    Program współpracy transnarodowej

Program INTERREG V B bałkańsko-śródziemnomorski (BalkanMed) na lata 2014–2020 koncentruje się na dwóch priorytetach tematycznych i sześciu celach szczegółowych:

1. Przedsiębiorczość i innowacje:

1.1. Konkurencyjne terytoria: stymulowanie wyników biznesowych i ekstrawersji poprzez transnarodowe powiązania, klastry i sieci.

1.2. Innowacyjne terytoria: uwolnienie potencjału terytorialnego w celu poprawy transnarodowych zdolności innowacyjnych sektora przedsiębiorstw.

1.3. Obszary wiedzy: uczenie się przedsiębiorczości i transfer wiedzy dla bardziej konkurencyjnych MŚP.

2. Środowisko

2.1. Bioróżnorodność: podejmowanie wyzwań ponadnarodowych poprzez promowanie łączności ekologicznej i integracji ekosystemów transnarodowych.

2.2. Zrównoważone terytoria: wspieranie współpracy transnarodowej na rzecz efektywnego gospodarowania zasobami i odporności na zmianę klimatu.

2.3. Realizacja ram prawnych dotyczących środowiska: poprawa ponadnarodowych zdolności w zakresie zarządzania.

Wraz z rozwojem społeczno-gospodarczym i demografią, środowiskiem oraz dziedzictwem przyrodniczym i kulturowym zmiana klimatu jest uznawana za jedno z głównych wyzwań stojących przed uczestnikami programu. Przystosowanie się do zmiany klimatu ma zatem znaczenie dla całego programu. Jest ona w szczególności objęta celem 2.2.

 

2.    Strategie makroregionów

Istnieją dwie strategie makroregionalne UE częściowo pokrywające się z zasięgiem geograficznym Bałkanów-Śródziemnomorza: strategia UE na rzecz regionu Dunaju (EUSDR), w tym Bułgaria, oraz strategia UE na rzecz regionu adriatycko-jońskiego (EUSAIR), w tym Albania i Grecja.

 

3.    Konwencje międzynarodowe i inne inicjatywy dotyczące współpracy

Na szerszą skalę całego Morza Śródziemnego sformalizowana jest współpraca w zakresie ochrony środowiska (w tym przystosowania się do zmiany klimatu) na szczeblu transnarodowym w ramach konwencji barcelońskiej i powiązanych protokołów. Ma to znaczenie dla niektórych krajów bałkańskich-Med (tj. Albanii, Grecji i Cypru).

Inicjatywy opisane dla innych regionów i mające znaczenie dla bałkańskich krajów śródziemnomorskich obejmują regionalną sieć akcesji ds. środowiska i klimatu (ECRAN; 2013–2016) z udziałem Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii i Albanii (więcej informacji można znaleźć w regionie adriatycko-jońskim).

4.    Strategie i plany adaptacyjne

Na razie nie opracowano żadnych strategii i planów przystosowawczych w szczególnym kontekście regionu Morza Śródziemnego. „Regionalne ramy przystosowania się do zmiany klimatu dla śródziemnomorskich obszarów morskich i przybrzeżnych” zatwierdzonena 19. posiedzeniu umawiających się stron (COP19) konwencji barcelońskiej mają znaczenie dla niektórych krajów regionu (Albania, Grecja i Cypr).

 

Przykłady projektów finansowanych w latach 2014–2020

Poniżej przedstawiono przykłady projektów finansowanych w ramach programu BalkanMed 2014-2020.

BeRTISS (BalkanMed w czasie rzeczywistym) (2017–2019) obejmuje partnerów z trzech krajów (Grecji, Cypru i Bułgarii) i ma na celu opracowanie pilotażowej ponadnarodowej usługi pogodowej w celu poprawy bezpieczeństwa, jakości życia i ochrony środowiska w regionie bałkańsko-śródziemnomorskim. Oczekuje się, że serwis będzie dostarczał aktualnych informacji i uprzedzeń dotyczących poważnych zdarzeń pogodowych (w szczególności ciężkich opadów), a także długoterminowego monitorowania pogody i zmian klimatu w regionie.

Wczesne ostrzeganie jest również przedmiotem projektu DISARM ( Drought and fIre ObServatory i eArly waRning systeM) (2017-2019), w którym uczestniczą partnerzy z tych samych krajów, którzy wnoszą wkład do BeRTISS. Oba projekty uzupełniają się, ponieważ DISARM koncentruje się na różnych skutkach związanych z klimatem (pożary suszy i dzikich terenów) i ma na celu stworzenie zintegrowanej platformy obserwatorium i systemu wczesnego ostrzegania, aby wspierać ich przewidywanie i promować ich zapobieganie. Rozbrojenie przyczyni się nie tylko do przewidywania zagrożenia suszą i pożarami dzikich terenów na obszarze Bałkanów-Śródziemnomorza, ale także do oceny powiązanych zagrożeń w zmieniającym się klimacie. Zdarzenia związane z pożarami są uznawane za jedno z najbardziej istotnych zagrożeń w regionie, a ich wczesne wykrywanie jest również przedmiotem projektu SFEDA (System monitorowania lasów na potrzeby wczesnego wykrywania i oceny pożarów na obszarze bałkańskim-środkowym) (2017–2019).

Partnerzy reprezentujący wszystkie cztery nadbrzeżne kraje bałkańsko-śródziemnomorskie wnoszą wkład w projekt HERMES (Zharmonizowana praca nadbrzeżna EroSion promująca wdrażanie protokołu ICZM) (2017–2019). W regionie tym wpływ burz zimowych, efekt blokady osadów spowodowany zaciemnieniem rzek, degradacja stabilności plaż na obszarach działalności miejskiej i turystycznej oraz brak zintegrowanego podejścia do interwencji człowieka wzdłuż wybrzeża doprowadziły do znacznej erozji przybrzeżnej. Hermes ma na celu opracowanie wspólnych ram dla łagodzenia erozji przybrzeżnej i odbudowy plaż poprzez wdrożenie spójnego zestawu badań, dzielenie się już opracowanymi narzędziami technicznymi oraz opracowanie wspólnych instrumentów politycznych. Ramy zostaną przetestowane w czterech miejscach, w tym ocena historycznej i przyszłej dynamiki obszarów przybrzeżnych, określenie wskaźników erozji i podatności na zmiany klimatu, ocena presji związanej z ludźmi, organizacja zgromadzonych danych w sieci Web-GIS, zastosowanie zestawu narzędzi modelowania oraz ocena szeregu scenariuszy interwencji w celu sprostania obecnej i przyszłej erozji wybrzeża.