Ορθές πρακτικές και διδάγματα σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων στις διασυνοριακές λεκάνες

Τα διασυνοριακά ύδατα σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν σημαντικές πιέσεις λόγω της αύξησης του πληθυσμού, της αυξανόμενης ζήτησης νερού και των επιπτώσεων της τριπλής πλανητικής κρίσης της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης και της απώλειας βιοποικιλότητας. Τα αποτελέσματα της τρίτης διαδικασίας υποβολής εκθέσεων σχετικά με τον δείκτη ΣΒΑ 6.5.2 (2024) καταδεικνύουν την έλλειψη σχετικών δεδομένων και πληροφοριών και τις δυσκολίες στην ανταλλαγή δεδομένων και πληροφοριών ως δύο από τις τρεις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες όσον αφορά τη συνεργασία στα διασυνοριακά ύδατα.

Οι προκλήσεις αυτές υπογραμμίζουν την ανάγκη ανάπτυξης κοινών διαδικασιών ανταλλαγής δεδομένων και πληροφοριών, οι οποίες είναι θεμελιώδους σημασίας για την προώθηση της προσαρμογής και την αποτελεσματική συνεργασία, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την ετοιμότητα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, αναπτύχθηκε η δημοσίευση ορθών πρακτικών και μαθημάτων ανταλλαγής δεδομένων στις διασυνοριακές λεκάνες με επικεφαλής τη Φινλανδία και τη Σενεγάλη ως συμπρόεδροι της ομάδας εργασίας για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση, στο πλαίσιο της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία και τη χρήση των διασυνοριακών υδατορευμάτων και των διεθνών λιμνών (σύμβαση για τα ύδατα).

Η έκθεση παρουσιάζει 43 διδάγματα που αντλήθηκαν από 78 περιπτωσιολογικές μελέτες από όλο τον κόσμο. Βασίζεται σε παραδείγματα πραγματικής ζωής, απεικονίζοντας διάφορους τρόπους με τους οποίους τα προγράμματα παρακολούθησης και οι διαδικασίες ανταλλαγής δεδομένων μπορούν να εφαρμοστούν μεταξύ των παρόχθιων χωρών. Ως εκ τούτου, συμπληρώνει τις υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές, όπως οι επικαιροποιημένες στρατηγικές για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των διασυνοριακών ποταμών, λιμνών και υπόγειων υδάτων (2023).

Τα βασικά μηνύματα της έκθεσης υπογραμμίζουν διάφορες πτυχές ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη διαδικασιών ανταλλαγής δεδομένων και πληροφοριών, όπως η ανάγκη απόκτησης έγκαιρων, στοχευμένων, επαρκών, έγκυρων και αξιόπιστων δεδομένων και η κοινή αντίληψη της λειτουργίας της λεκάνης, καθώς και η σημασία της πολιτικής βούλησης, της συμμετοχής των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών και της συνεργασίας σε διάφορα επίπεδα και επιστημονικούς κλάδους. Τα μηνύματα διευκρινίζουν επίσης τη σημασία των δεδομένων και των πληροφοριών για τα υπόγεια ύδατα για την αποτελεσματική διαχείριση των υδάτων και την ανάγκη ανάπτυξης διασυνοριακών μηχανισμών έγκαιρης προειδοποίησης.