Μοντελοποίηση, πρόβλεψη και χαρτογράφηση της εμφάνισης αφλατοξινών στα σιτηρά στην ΕΕ λόγω της κλιματικής αλλαγής

Η μόλυνση από αφλατοξίνη (AF) στον αραβόσιτο είναι παγκόσμιας σημασίας. Ο Aspergillus flavus και ο A. parasiticus είναι οι κύριοι μύκητες που είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή AF.

Με βάση την τρέχουσα βιβλιογραφία, οι AF δεν θεωρούνται πρόβλημα στο σιτάρι και το ρύζι κατά τη συγκομιδή και δεν βρέθηκαν δεδομένα σχετικά με τις αλληλεπιδράσεις ασπεργίλλι/ρύζι στον αγρό. Συλλέχθηκαν δεδομένα σχετικά με τις επιδράσεις που επηρεάζουν την ανάπτυξη των A. flavus και A. parasiticus στον αραβόσιτο και τον πυρήνα αραβοσίτου κατά τη συγκομιδή· ωστόσο, τα δεδομένα για το A. parasiticus και το AFB2-G1-G2 δεν ήταν επαρκή για περαιτέρω χρήση στην προγνωστική μοντελοποίηση. Έτσι, αναπτύχθηκε ένα μοντέλο για την πρόβλεψη του κινδύνου μόλυνσης από AFB1, λόγω της A. flavus, στον αραβόσιτο κατά τη συγκομιδή και προσαρμόστηκε περαιτέρω στο σιτάρι και το ρύζι ως καλλιέργειες-ξενιστές.

Το Κοινό Κέντρο Ερευνών της ΕΚ παρείχε βάση δεδομένων με μέσες ημερήσιες θερμοκρασίες κατά την εμφάνιση, την ανθοφορία και τη συγκομιδή αραβοσίτου, σίτου και ρυζιού. Τα μετεωρολογικά δεδομένα (θερμοκρασία, σχετική υγρασία και βροχή) που ελήφθησαν από τη γεννήτρια καιρού LARS, χρησιμοποιήθηκαν ως δεδομένα για τη μοντελοποίηση της φαινολογίας των καλλιεργειών και της συμπεριφοράς του A. flavus.

Η παραγωγή σχεδιάστηκε σε κλίμακα 50 x 50 km σε όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια και παρήχθη σε διάστημα 100 ετών, σε τρία διαφορετικά κλιματικά σενάρια (σημερινά σενάρια και σενάρια A2 και B2, ή σενάρια + 2 °C και + 5 °C, που πρότεινε η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή).

Οι προβλέψεις κατέδειξαν μείωση της διάρκειας των εποχών και πρόοδο των ημερομηνιών ανθοφορίας και συγκομιδής, με αποτέλεσμα τη διεύρυνση των καλλιεργητικών περιοχών προς τη βόρεια ΕΕ, κυρίως για τον αραβόσιτο και το ρύζι, επειδή στις περιοχές αυτές θα μπορούσε να σημειωθεί προγενέστερη ωρίμανση.

Ο κίνδυνος μόλυνσης από A. flavus αναμενόταν να αυξηθεί στον αραβόσιτο, τόσο στα σενάρια + 2 °C όσο και στους + 5 °C, να είναι πολύ χαμηλή σε σιτάρι και να απουσιάζει στο ρύζι. Συζητήθηκαν τα αποτελέσματα και διατυπώθηκαν συστάσεις σχετικά με τη συλλογή δεδομένων και τα μέτρα πρόληψης σχετικά με τους κινδύνους AF.