Approċċ olistiku b’diversi atturi lejn it-tfassil ta’ varjetajiet ġodda tat-tadam u prattiki ta’ ġestjoni biex jittejbu r-rendiment u l-kwalità fid-dawl tat-tibdil fil-klima (TomGEM)

It-tkabbir demografiku dinji u t-tibdil fil-klima globali huma sfidi kbar għas-soċjetà tal-bniedem, u għalhekk hemm il-ħtieġa li jitfasslu strateġiji ġodda għaż-żamma ta’ rendiment għoli tal-għelejjel f’kundizzjonijiet ambjentali mingħajr preċedent. L-objettiv tat-TomGEM huwa li jitfasslu strateġiji ġodda li għandhom l-għan li jżommu rendimenti għoljin ta’ frott u ħxejjex f’kundizzjonijiet ta’ temperatura ħarxa, bl-użu tat-tadam bħala għelejjel tal-frott imlaħħma ta’ referenza. Peress li r-rendiment huwa karatteristika kumplessa li tiddependi fuq it-tlestija b’suċċess ta’ passi differenti tal-iżvilupp tal-organi riproduttivi, inklużi d-differenzjazzjoni tal-fjuri u l-fertilizzazzjoni effiċjenti tal-fjuri, it-TomGEM se juża approċċi transdixxiplinarji biex jinvestiga l-impatt ta’ temperatura għolja fuq dawn il-proċessi ta’ żvilupp. Il-qalba tal-proġett tittratta l-estrazzjoni u l-fenotipar ta’ firxa vasta ta’ riżorsi ġenetiċi biex jiġu identifikati l-kultivari/ġenotipi li juru stabbiltà fir-rendiment u biex jinkixfu loci/ġeni li jikkontrollaw il-bidu tal-fjuri, il-fertilità tal-għabra tad-dakra u s-sett tal-frott.

Barra minn hekk, peress li rendiment għoli u temperaturi elevati jistgħu jkunu ta’ detriment għall-karatteristiċi ta’ kwalità, it-TomGEM se jindirizza wkoll il-kwistjoni tal-kwalità tal-frott. L-għan huwa li jiġu pprovduti miri ġodda u strateġiji ġodda biex jitrawwem it-tnissil ta’ kultivari ġodda tat-tadam b’rendiment imtejjeb. Is-saħħa ewlenija ta’ TomGEM tinsab fl-użu ta’ riżorsi ġenetiċi uniċi u mhux esplorati disponibbli għall-membri tal-konsorzju. Dan jiġbor flimkien riċerkaturi akkademiċi esperti u atturi privati impenjati li jimplimentaw approċċ b’diversi atturi bbażat fuq l-innovazzjoni xprunata mid-domanda. Il-produtturi u n-nissiela tat-tadam huma involuti ħafna mit-tfassil sal-implimentazzjoni tal-proġett u sat-tixrid tar-riżultati. It-TomGEM se jipprovdi miri ġodda u strateġiji ġodda biex irawwem it-tnissil ta’ kultivari ġodda tat-tadam b’rendiment imtejjeb f’kundizzjonijiet ta’ temperatura subottimali. It-TomGEM se jittraduċi l-għarfien xjentifiku fi strateġiji prattiċi għal ġestjoni aħjar tal-interazzjonijiet bejn il-ġenotip, l-ambjent u l-ġestjoni biex joffri soluzzjonijiet olistiċi għall-isfida taż-żieda fil-kwalità u l-produttività tal-ikel.