L-impatt tal-Artiku fuq it-temp u l-klima (Blue-Action)

Hekk kif l-għadd ta’ jiem u ljieli sħan qed ikompli jiżdied madwar l-Ewropa, hekk ukoll qed jiżdiedu l-intensità, il-frekwenza u t-tul tal-mewġiet ta’ sħana. Il-mewġiet tas-sħana kkawżaw ħafna aktar fatalitajiet fl-Ewropa f'dawn l-aħħar deċennji minn kwalunkwe avveniment estrem ieħor tat-temp, skont l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent. Madankollu, il-vulnerabbiltà tal-komunitajiet u tal-individwi għall-mewġiet ta’ sħana hija lokalizzata, u tiddependi fuq fatturi soċjoekonomiċi, politiċi, fiżjoloġiċi u ta’ mġiba.

Blue-Action tinvolvi aktar minn 120 espert minn 40 organizzazzjoni fi 17-il pajjiż, li jiġbru flimkien l-għarfien espert biex itejbu kif ix-xjentisti jimmudellaw u jbassru l-impatt tat-tisħin fir-reġjun tal-Artiku. Huwa żviluppa servizz dwar il-klima biex jipprovdi previżjonijiet substaġjonali aktar preċiżi għal previżjonijiet staġjonali ta’ avvenimenti ta’ mewġiet ta’ sħana. Imfassla b’mod konġunt mal-Belt ta’ Almada, il-Portugall, u aġenziji tas-saħħa nazzjonali u internazzjonali rilevanti oħra u mibnija fuq l-esperjenzi ta’ skemi operazzjonali eżistenti, din l-inizjattiva tipprovdi informazzjoni mmirata biex tgħin lis-settur tas-saħħa pubblika jtejjeb it-teħid tad-deċiżjonijiet, l-ippjanar u l-adattament għat-tibdil fil-klima.

B’riżoluzzjoni spazjali mtejba tad-data dwar il-klima, kif ukoll sett eżawrjenti ta’ data dwar il-mortalità li jkopri grupp kbir ta’ 147 reġjun f’16-il pajjiż, dan il-prototip innovattiv ta’ sistema ta’ twissija bikrija dwar is-saħħa termali jippermetti lis-servizzi tas-saħħa jbassru l-impatti tas-sħana fuq is-saħħa u għalhekk jattivaw azzjonijiet preventivi, kif ukoll jifhmu d-differenzi spazjotemporali fost is-soċjetajiet Ewropej fil-vulnerabbiltà tal-bniedem għat-temperaturi ambjentali.

Fi ħdan il-proġett, l-esperti/is-sħab ħadmu ma’ firxa wiesgħa ta’ industriji, setturi u esperti biex jipprovdu ħarsa ġenerali eżawrjenti dwar l-aħjar mod kif titfassal u tiġi implimentata sistema ta’ twissija bikrija dwar is-saħħa termali għall-Ewropa. Abbażi ta’ dawn l-inputs, ġie żviluppat u implimentat prototip tas-sistema ta’ twissija bikrija tas-saħħa tas-sħana. Evalwazzjoni tal-prodott hija disponibbli wkoll fit-taqsima tar-Riżultati tal-proġett. Barra minn hekk, diġà ġew ippubblikati xi pubblikazzjonijiet, speċifikament dwar (i) ix-xejriet fil-mortalità speċifika għall-età u speċifika għas-sess relatata mat-temperatura minn mard kardjovaskulari fi Spanja u dwar (ii) it-treġġigħ lura tal-istaġjonalità tal-mortalità attribwibbli għat-temperatura minn mard respiratorju fi Spanja.