Soluzzjoni bbażata fuq in-natura għall-mitigazzjoni tar-riskju ta’ għargħar minħabba riattivazzjonijiet ta’ SAND BOILS tul ix-Xmara Po (LIFE SandBoil)

L-okkorrenza ta’ tagħli tar-ramel fuq imbankmenti tax-xmajjar matul avvenimenti ta’ ilma għoli hija sinjal komuni ta’ pajpijiet ta’ erożjoni b’lura (BEP), proċess ta’ erożjoni interna kkawżat minn tnixxija fl-akwifer ramli taħt imbankment tax-xmara. Il-pressjonijiet ta’ tnixxija ’l fuq li jirriżultaw iwasslu lokalment għal fluwidizzazzjoni tar-ramel daqslikieku r-ramel qed jagħli. It-tfigħ ’il barra tal-ħbub tar-ramel imħallta mal-ilma mit-toqba tal-ħruġ jitqies bħala l-bidu tal-erożjoni, li tista’ tipprogressa fid-direzzjoni ’l fuq u twassal għal pajpijiet baxxi fl-akwifer ramli. Il-partiċelli tar-ramel imnaqqra normalment jiffurmaw ċirku madwar iż-żona fluwidizzata, bħal crater tal-vulkan. Il-progressjoni u t-twessigħ tal-pajpijiet jistgħu jirriżultaw f’kollass tax-xatt tax-xmara, b’konsegwenzi katastrofiċi. L-attivazzjoni jew ir-riattivazzjoni ta’ tagħli tar-ramel hija kkawżata minn avvenimenti ta’ ilma għoli, bħal għargħar li sar aktar komuni u intens, u li dam aktar f’dawn l-aħħar deċennji minħabba t-tibdil fil-klima. Ir-riskju ta’ instabbiltà fix-xtut tax-xmajjar, inklużi mekkaniżmi ta’ falliment skattati mill-BEP, għalhekk qed jikber. 

L-objettiv ewlieni tal-proġett LIFE SandBoil huwa li jtaffi r-riskju tal-BEP permezz ta’ soluzzjoni ta’ inġinerija innovattiva, sostenibbli, ibbażata fuq in-natura u kosteffettiva. L-intervent huwa mfassal biex iwaqqaf il-progressjoni tal-pajpijiet taħt ix-xatt tax-xmara, li tista’ twassal għal erożjoni severa u għall-kollass tal-istruttura. It-tnaqqis tar-riskju ta’ kollass ta’ xatt ix-xmara jnaqqas ukoll ir-riskju ta’ għargħar. Il-proġett għandu l-għan li jżid il-prototip billi juri t-teknoloġija tul segment ta’ xatt ix-xmara. Għan fit-tul huwa li l-intervent jiġi applikat għall-130 segment ikkatalogat tax-xmara Po affettwati mit-togħlija tar-ramel. It-teknoloġija se tiġi replikata wkoll fl-Ungerija tul ix-xmara Danubju. L-azzjonijiet tal-proġett għandhom l-għan li jippromwovu użu aktar sikur tal-art b’impatt soċjoekonomiku b’saħħtu; il-ġestjoni tal-emerġenzi u r-restawri li jiswew ħafna flus se jiġu evitati. Objettiv ieħor huwa li jiġu prodotti linji gwida għat-tfassil ta’ soluzzjoni tal-inġinerija effettiva u sostenibbli biex jittaffa r-riskju ta’ għargħar mill-BEP madwar id-dinja.