L-ippjanar urban għar-reżiljenza u s-saħħa: messaġġi ewlenin

Is-saħħa pubblika u r-relazzjoni tagħha mal-ippjanar urban, il-governanza tar-riskju, u l-ambjent naturali u mibni fil-bliet saru aktar rilevanti minn qatt qabel. It-tibdil fil-klima, l-urbanizzazzjoni rapida u/jew ippjanata b’mod inadegwat u d-degradazzjoni ambjentali ħallew ħafna bliet aktar vulnerabbli għad-diżastri, li ħafna minnhom huma kkawżati jew assoċjati ma’ kundizzjonijiet klimatiċi u ambjentali li qed jinbidlu. Il-pandemija tal-COVID-19 enfasizzat għall-gvernijiet u ċ-ċittadini r-rabtiet bejn is-saħħa u l-ambjenti urbani – speċjalment l-akkomodazzjoni, l-ispazju pubbliku, is-servizzi bażiċi u l-infrastruttura, u t-trasport. Ir-rapport reċenti tal-Grupp Intergovernattiv ta' Esperti tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (IPCC) jagħti urġenza ġdida kemm lill-ħtieġa għal azzjoni preventiva kif ukoll lir-rekwiżit ta' tħejjija għal frekwenza usinifikat akbar ta' avvenimenti klimatiċi u naturali relatati. Barra minn hekk, il-bliet qed jiffaċċjaw dejjem aktar emerġenzi lokali li jirriżultaw minn inċidenti industrijali u fallimenti tas-sistema, li jindika l-livell għoli ta’ interdipendenzi li għandhom speċjalment il-bliet il-kbar. Għalhekk, l-ippjanar inadegwat ġie rikonoxxut bħala fattur ta’ riskju ta’ diżastri rilevanti, li jaffettwa l-perikli urbani, l-esponiment u l-livell ta’ vulnerabbiltà. Jeħtieġ li l-bliet jifhmu l-karatteristiċi u l-proċessi li jagħmluhom vulnerabbli għall-kriżijiet u l-emerġenzi ambjentali – u l-impatti assoċjati tagħhom fuq is-saħħa – u jirrikonoxxu l-aktar politiki u azzjonijiet effettivi biex jitnaqqas ir-riskju, ikunu mħejjija aħjar u jsiru aktar reżiljenti.

Il-proġett Nipproteġu l-ambjenti u s-saħħa billi nibnu reżiljenza urbana mmexxi miċ-Ċentru Ewropew għall-Ambjent u s-Saħħa tal-Uffiċċju Reġjonali tad-WHO għall-Ewropa għandu l-għan li jappoġġa lill-awtoritajiet lokali u lil dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet biex jirriflettu dwar il-ħtiġijiet ta’ tħejjija lokali u jibnu r-reżiljenza. It-tim tal-proġett ġabar evidenza u esperjenzi fil-livell lokali u tagħlimiet meħuda relatati ma’:

• it-tnaqqis tar-riskji għas-saħħa kkawżati minn perikli lokali minn diżastri u emerġenzi;
• il-mitigazzjoni tal-vulnerabbiltà lokali għal dawn il-perikli; u
• prijoritajiet u azzjonijiet lokali għat-titjib tat-tħejjija, ir-reżiljenza (u s-saħħa) permezz tal-ippjanar ud-disinn urbani, kif ukoll il-ġestjoni tal-infrastruttura urbana. 

L-esplorazzjoni tal-proġett ta’ kif il-bliet jistgħu jużaw interventi urbani u infrastrutturali, data disponibbli u indikaturi u valutazzjonijiet lokali biex jitnaqqsu r-riskji ta’ diżastri lokali u jiżdiedu t-tħejjija u r-reżiljenza hija kontribut għar-reżiljenza urbana u l-kapaċitajiet lokali ta’ adattament. Huwa wkoll komponent ċentrali tal-objettiv usa’ ta’ żvilupp urban sostenibbli, ekwu u b’saħħtu.

Dan ir-rapport ta’ sinteżi jiġbor flimkien il-messaġġi u l-konklużjonijiet ewlenin minn tliet linji ta’ ħidma separati, biex jiġi identifikat kif ir-reżiljenza u t-tħejjija urbani jistgħu jittejbu permezz tal-istruttura u d-disinn tal-bliet, u permezz tal-ġestjoni u l-monitoraġġ urbani.