European Union flag

Beschrijving

Ontzilting is het proces waarbij zout uit zee of brak water wordt verwijderd om het bruikbaar te maken voor een reeks 'geschikt voor gebruik'-doeleinden, waaronder drinken. Het kan dus bijdragen tot de aanpassing aan de klimaatverandering in alle omstandigheden waarin waterschaarste ernstig voorkomt en in de toekomst kan worden verergerd, ook als gevolg van de klimaatverandering. Ontzilting is echter een energie-intensief proces; om onaangepastheid te voorkomen, is het van essentieel belang dat ontzilting plaatsvindt met behulp van hernieuwbare energie. Bovendien produceert ontzilting een bijproduct, pekel (een geconcentreerde zoutoplossing), dat op de juiste manier moet worden verwijderd om negatieve effecten op het mariene milieu te voorkomen. Ontzilting mag dus alleen worden toegepast als andere, ecologisch duurzamere opties (bv. waterbeperkingen en waterrantsoenering, waterverbruik )niet beschikbaar zijn of niet kunnen worden uitgevoerd. 

De ontziltingstechnieken omvatten: 

  • Elektrisch aangedreven technologieën; omgekeerde osmose is de meest gebruikte techniek. Het bestaat uit het filteren van water met osmosemembranen die zout van water scheiden (SWRO). Voederwater wordt onder hoge druk door het opgerold membraan geforceerd. Andere elektrisch aangedreven technologieën zijn mechanische dampcompressie (MVC) en elektrische dialyse (EDR). 
  • thermisch aangedreven technologieën; het thermische ontziltingsproces gebruikt energie om water te verdampen en vervolgens opnieuw te condenseren. Thermisch aangedreven technologieën omvatten: meertrapsflitsdestillatie (MSF), multi-effectdestillatie (MED), thermische dampcompressie (TVC) en membraandestillatie (MD). 

Er zijn momenteel ongeveer 16.000 ontziltingsinstallaties wereldwijd, met een totale wereldwijde operationele capaciteit van ongeveer 95,37 miljoen m3per dag en een pekelproductie van 141,5 miljoen m3per dag. Momenteel wordt ontzilting grotendeels gebruikt in het Midden-Oosten en Noord-Afrika (70% van de mondiale capaciteit), in de VS, in toenemende mate in Azië, en slechts in beperkte mate in Europa (ongeveer 10% van de mondiale capaciteit). Verscheidene zuidelijke EU-landen gebruiken echter ontzilting om in zoetwaterbehoeften te voorzien (Jones et al., 2019). 

In de EU wordt een klein deel van het zoetwater verkregen door ontzilting van zeewater. EU-faciliteiten kunnen tot 2,89 miljard m3 ontzout water per jaar leveren (actieve capaciteit). 71 % van het geproduceerde water wordt gebruikt voor de openbare watervoorziening (2 miljard m3,4,2 % van het totale waterverbruik in de openbare voorziening). 17% van het ontzoute water dat in de EU wordt geproduceerd, wordt gebruikt voor industriële toepassingen, 4% in elektriciteitscentrales en 8% voor irrigatie. De ontziltingsinstallaties van de EU bevinden zich voornamelijk in mediterrane landen, waar ze in de toekomst het meest nodig zullen zijn: ongeveer 1 200 installaties leveren een capaciteit van 2,37 miljard m3 (82% van de totale ontziltingscapaciteit van de EU) (Magagna et al, 2019). 

Aanpassingsdetails

IPCC-categorieën
Structureel en fysiek: technologische opties
Participatie van belanghebbenden

Volgens de EU-wetgevingis er bij gebrek aaneen verplichte MEB geen formeel overlegproces voor de bouw vaneen ontziltingsinstallatie. Op het niveau van de landen kan de betrokkenheid van belanghebbenden bij ontziltingsprojecten worden vereist door de bestaande specifieke nationale wetgeving of worden geactiveerd door middel van informele processen,bijvoorbeeld om samen de beste locatie van een installatievast testellen.

Succes en beperkende factoren

Ontzilting is nog steeds de meest energie-intensieve waterbehandelingsmethode en om onaangepastheid te voorkomen, moet deze worden gecombineerd met het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en een efficiënter energiegebruik. 

De elektriciteitsbehoeften variëren afhankelijk van de ontziltingstechnologie, het zoutgehalte van de waterbron en het gewenste zuiverheidsniveau van het ontzoute water aan het einde van de behandeling. Over het algemeen hebben membraanontziltingstechnologieën zoals omgekeerde osmose (RO) lagere energievereisten dan thermische technologieën zoals meertrapsflitser (MSF). AZG-systemen vereisen ongeveer 83-84 kWh/m3 aan energie, terwijl grootschalige RO-systemen 3-5 kWh/m3nodig hebben voor zout water en 0,5-2,6kWh/m3 voor brak water (Olsson, 2012 in Magagna et al, 2019). Als gevolg hiervan zijn de operationele kosten hoog. Het Internationaal Energieagentschap heeft geraamd dat het energieverbruik van ontzilting wereldwijd tegen 2040 naar verwachting acht keer zo hoog zal zijn als gevolg van de toegenomen vraag naar zoet water (Internationaal Energieagentschap, 2016). 

Het onderzoek richt zich op het verhogen van de energie-efficiëntie van het ontziltingsproces en op het verhogen van het gebruik van schone energie. Praktijken waarbij ontzilting wordt gecombineerd met hernieuwbare energie zijn onder meer: 

  • Combinatie van ontzilting en thermische energieopwekking, waarbij restwarmte van de centrale wordt gebruikt als warmtebron voor het ontziltingsproces. 
  • Ontzilting op zonne-energie; deze optie is met name geschikt voor drogere en zonnigere regio's, zoals het Midden-Oosten, Noord-Afrika en het Middellandse-Zeegebied. In juli 1988 werd het eerste multi-effect distillatiesysteem voor zonne-energie ingevoerd op de Plataforma Solar de Almería, een onderzoekscentrum voor zonne-energie in het zuidoosten van Spanje (García-Rodríguez en Gómez-Camacho, 2001). 
  • door wind aangedreven ontzilting; bijvoorbeeld op het Griekse eiland Milos, waar sinds 2007 een op wind gebaseerde ontziltingseenheid actief is. De eenheid heeft een capaciteit van 3.000 m3/ dag. 
  • Ontziltingsinstallaties die worden aangedreven met door de zee opgewekte energie; een door golven aangedreven ontziltingssysteem is bijvoorbeeld gepland voor Kaapverdië, voor de westkust van Afrika. De ontwikkelaar beweert dat de zogenaamde Wave20-fabriek drinkwater zal produceren tegen een derde van de prijs van conventionele systemen. 
  • ontziltingsinstallaties die gebruikmaken van geothermische energie; deze energiebron kan elektriciteit en warmte opwekken, waardoor hij geschikt is voor zowel thermische ontzilting als omgekeerde osmose. Een project op het eiland Milos (Griekenland) bewees de levensvatbaarheid van geothermische energie voor ontzilting en produceerde 1.920 m3/ dag zoet water voor de lokale gemeenschap tegen zeer lage kosten. 

Het lozen van pekel kan een negatieve invloed hebben op lokale mariene ecosystemen, omdat het zoutgehalte in zeewater toeneemt. De pekel die door het ontziltingsproces wordt geproduceerd bevat chemische stoffen die tijdens de voorbehandelingsfase worden gebruikt. Omdat pekel zwaarder is dan normaal zeewater, hoopt het zich op de zeebodem op en bedreigt het soorten die gevoelig zijn voor het zoutgehalte. (EEA, 2012). Onderzoek is het onderzoeken van de beste manier om milieuproblemen veroorzaakt door pekelafvoer en -beheer op te lossen of te minimaliseren. Zo heeft het LIFE ZELDA-project de technische en economische haalbaarheid aangetoond van strategieën voor pekelbeheer op basis van het gebruik van elektrodialysemetathese (EDM) en waardevolle processen voor de terugwinning van verbindingen, met als uiteindelijk doel het bereiken van een zero liquid discharge (ZLD)-proces. Pekel kan ook worden omgezet in chemische stoffen die kunnen worden hergebruikt in het ontziltingsproces zelf (Kumar et al., 2019). 

Kosten en baten

De belangrijkste kostenfactoren zijn de gebruikte technologie, de energiekosten, de grootte en configuratie van de installatie, de kwaliteit van het voederwater en het ontziltingswater, en de nalevingsvereisten voor het milieu. De meeste van deze factoren zijn site-specifiek van aard. Ook de kosten van het transport en de distributie van water zijn belangrijk en er zijn kostenvoordelen voor installaties in de buurt van de kust en op laaggelegen grond (vanwege de lagere energiebehoeften voor vervoer naar boven; een verticale lift van 100 meter is ongeveer net zo duur als een horizontaal transport van 100 kilometer). 

Over het algemeen zijn thermische ontziltingstechnologieën, met name AZG-installaties, kapitaalintensiever dan SWRO. De onderhouds- en exploitatiekosten van SWRO-installaties voor elke productie-eenheid zijn echter dubbel zo hoog als die van AZG-installaties en drie keer zo hoog als die van MED-installaties. Voor beide technologieën, maar vooral voor thermische centrales, is energie verreweg het grootste afzonderlijke item van terugkerende kosten. De kwaliteit van het bronwater (zoals zoutgehalte, temperatuur en biofouling-elementen) is van invloed op de kosten, prestaties en duurzaamheid, maar ook op de waterkwaliteit die door het ontziltingsproces kan worden bereikt. 

Implementatie tijd

De implementatietijd van ontziltingsinstallaties varieert doorgaans tussen 3 en 6 jaar, met inbegrip van alle fasen van planning tot exploitatie. 

Levensduur

De levensduur is variabel en hangt af van de gebruikte technologie; bijvoorbeeld moeten m-embranen om de2-3 jaar worden vervangen.

Referentie-informatie

Websites:
Referenties:

Magagna D., et al., (2019). Water – Verband tussen energie in Europa. Bureau voor publicaties van de Europese Unie, Luxemburg 

Internationaal Energieagentschap, (2016). Waterenergie nexus. OESO/IEA 

Wereldbank, (2019). De rol van ontzilting in een wereld met steeds meer waterschaarste . Wereldbank, Washington, DC 

Kijken Jones E.Jones E., (2019). De toestand van ontzilting en pekelproductie: een mondiale visie. Wetenschap van het totale milieu, 657, pp. 1343-1356 

EMA, (2012). Naar een efficiënt gebruik van watervoorraden in Europa. EEA-verslag nr. 1/2012 

Gepubliceerd in Climate-ADAPT: Apr 17, 2025

Language preference detected

Do you want to see the page translated into ?

Exclusion of liability
This translation is generated by eTranslation, a machine translation tool provided by the European Commission.