Nieuwsarchief

Hittegolven, droogtes en overstromingen troffen ongeveer een kwart van de EU-regio’s in de zomer van 2025. Uit een nieuwe uitgebreide studie van Dr. Sehrish Usman van de Universiteit van Mannheim en economen van de Europese Centrale Bank blijkt dat de verliezen alleen al in 2025 naar schatting 43 miljard euro bedragen en tegen 2029 in totaal 126 miljard euro. De onderzoekers pleiten voor meer investeringen in klimaatadaptatie, zoals warmtebescherming in steden en beter waterbeheer.

Deze onlangs uitgebrachte gids, ontwikkeld door het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek (JRC), biedt stapsgewijze richtsnoeren voor het opstellen van een risico- en kwetsbaarheidsbeoordeling (RVA), een belangrijk onderdeel van de planning van klimaatadaptatie. Dit proces combineert wetenschappelijke gegevens en lokale kennis om klimaatrisico's te evalueren, gevaren te identificeren, kwetsbaarheden te beoordelen en het aanpassingsvermogen van de gemeenschap te bepalen. De gids is afgestemd op het IPCC-kader en helpt steden om belanghebbenden te betrekken en passende instrumenten voor aanpassing aan de klimaatverandering te selecteren.

De door de EU gefinancierde oproep HORIZON-MISS-2024-CLIMA-01 ontving 79 voorstellen. 17 van de 19 geselecteerde projecten zijn nu omgezet in subsidieovereenkomsten met het Europees Uitvoerend Agentschap klimaat, infrastructuur en milieu (Cinea). In het kader van deze oproep is tot dusver bijna 113 miljoen euro uitgetrokken voor de uitvoering van innovatieve, impactvolle oplossingen voor aanpassing aan de klimaatverandering.

In een nieuw artikel van Artelia wordt de aanpak van publiek-privaat-civiel partnerschap (PPCP) gepresenteerd, een innovatieve methode ter ondersteuning van participatief bestuur en sectoroverschrijdende samenwerking op het gebied van klimaatrisicobeheer. Aanvankelijk ontwikkeld in het kader van het Horizon Europa-project C2IMPRESS en nu getest in MED-IREN, brengen PPCP Labs overheidsinstanties, particuliere actoren en het maatschappelijk middenveld samen om lokaal gefundeerde aanpassingsacties te co-creëren. Deze aanpak heeft tot doel het vertrouwen, de verantwoordingsplicht en de inclusiviteit bij de planning van veerkracht te versterken. Het artikel belicht de lessen die zijn getrokken uit proeflocaties en bespreekt de volgende stappen voor een bredere toepassing in alle Europese gebieden. 

Het onderzoeksproject, gefinancierd door het Duitse Milieuagentschap (UBA), was gericht op het verbeteren van een methodologie voor de ex-ante-evaluatie van beleidsinstrumenten voor aanpassing aan de klimaatverandering ter ondersteuning van APA IV. In samenwerking met een netwerk van overheden is een multicriteriabenadering ontwikkeld, gericht op effectiviteit, kosten, duurzaamheid en interacties. De methodologie is met succes toegepast en heeft geleid tot gezamenlijke beleidsaanbevelingen voor de interministeriële werkgroep aanpassing aan klimaatverandering. In het verslag worden de aanpak en de resultaten van de ontwikkeling, het testen en de toepassing van de methodologie samengevat en worden opties voor toekomstige verfijning geschetst. Het rapport is in het Duits, maar bevat een uitgebreide Engelse samenvatting.

De geactualiseerde landenprofielen bieden een beknopt overzicht van de manier waarop Europese landen de aanpassing aan de klimaatverandering plannen en uitvoeren, op basis van de verslaglegging in het kader van de governanceverordening 2025 (GovReg). Verken aanpassingsbeleid en -acties, governance, goede praktijken, kennisplatforms en meer via een interactieve kaart en krijg toegang tot officiële gegevens en documenten - allemaal op één plek. Een praktisch hulpmiddel voor iedereen die in heel Europa aan aanpassing werkt.

De onlangs gepubliceerde Global Drought Outlook van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) biedt een wereldwijde beoordeling van droogterisico's, -effecten en -beleid in de context van klimaatverandering. Op basis van internationale ervaringen en goede praktijken beoordeelt het rapport ook hoe landen droogtebeheer kunnen versterken in een veranderend klimaat, door praktische beleidsoplossingen aan te bieden om verliezen te minimaliseren, veerkracht op lange termijn op te bouwen en aanpassing aan een drogere toekomst te ondersteunen.

Slowakije zal een nieuw regionaal VN-centrum voor menselijke nederzettingen organiseren als onderdeel van het wereldwijde SURGe-initiatief (Sustainable Urban Resilience for the Next Generation). Het centrum zal de inspanningen in heel Europa coördineren om verstedelijking en klimaatverandering aan te pakken en zal de samenwerking tussen VN-organen, de Europese Unie en andere internationale partners versterken. In het kader van het SURGe-project kunnen landen technische adviesdiensten aanvragen. Daarnaast zal een speciaal onlineportaal worden gelanceerd om het delen van kennis tussen projecten en sectoren te vergemakkelijken.

De nationale risicobeoordeling inzake klimaatverandering (NCCRA) 2025 van Ierland biedt een uitgebreid overzicht van de meest urgente klimaatgerelateerde risico’s en opkomende kansen van het land. De beoordeling is ontwikkeld ter ondersteuning van de nationale aanpassingsplanning en identificeert 115 klimaatrisico’s, waarvan er 43 als significant worden beschouwd in sectoren zoals gezondheid, infrastructuur, biodiversiteit en de economie. Het wijst ook op vijf potentiële kansen die voortvloeien uit verwachte veranderingen in de klimaatomstandigheden. De NCCRA onderstreept de toenemende dreigingen van overstromingen, hittegolven, droogte en kusterosie, en benadrukt de dringende noodzaak van gecoördineerde actie om veerkracht op te bouwen en zich aan te passen aan een veranderend klimaat.

Het waterbeheer in Europa is nog niet voldoende aangepast om de snelle en grootschalige veranderingen als gevolg van klimaatverandering en overexploitatie aan te pakken en dit vormt een bedreiging voor de waterzekerheid. Een briefing van het Europees Milieuagentschap onderzoekt mogelijke waterbesparingen die in belangrijke Europese economische sectoren kunnen worden gerealiseerd om de waterefficiëntie te verbeteren en de toenemende onzekerheden in verband met de beschikbaarheid van water aan te pakken.

In belangrijke economische sectoren kunnen aanzienlijke waterbesparingen worden gerealiseerd door middel van nieuwe maatregelen die van essentieel belang zullen zijn om de veerkracht van de Europese Unie op het gebied van water te vergroten. De economische sectoren met de hoogste wateronttrekkingsniveaus hebben ook het potentieel om het meeste water te besparen, volgens een briefing van het Europees Milieuagentschap (EEA).

CDP en het Europees Milieuagentschap (EEA) nodigen lokale en regionale overheden, met name de ondertekenaars van de EU-missie voor aanpassing aan de klimaatverandering, uit om de vragenlijst van het CDP 2025 in te vullen.

Klimaatverandering, geopolitieke spanningen en technologische vooruitgang dragen bij tot een steeds complexer risicolandschap in heel Europa. Deze risico’s kunnen zich over sectoren verspreiden en onderling interageren, waardoor elkaars effecten naarmate ze zich ontwikkelen, worden versterkt of verergerd. Het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek heeft 47 risico’s op natuurlijke, technologische, maatschappelijke en geopolitieke gebieden geanalyseerd en roept op tot anticiperend bestuur.

Wetlands bieden kritieke diensten voor mens en natuur, zoals overstromingsbeheersing en biodiversiteitsondersteuning. Toch blijven ze dalen als gevolg van vervuiling, veranderingen in landgebruik en de gevolgen van klimaatverandering. Tegen deze achtergrond onderzoekt een proefproject, gecoördineerd door het Franse ministerie van Ecologische Transitie en het Wateragentschap Seine-Normandie, hoe biodiversiteitscertificaten een nieuw pad kunnen bieden voor het ondersteunen en erkennen van vrijwillige instandhoudingsinspanningen.

In de hele EU staat de watervoorziening onder toenemende druk door onder meer vervuiling en de gevolgen van klimaatverandering. Verschillende LIFE-projecten van de EU, die verontreiniging verminderen en wetlands creëren, ondersteunen de uitvoering van de EU-strategie voor waterweerbaarheid, die onlangs door de Europese Commissie is gepubliceerd. De strategie heeft tot doel de watervoorziening te herstellen en te beschermen, een waterslimme economie op te bouwen en ervoor te zorgen dat iedereen toegang heeft tot schoon en betaalbaar water. Een essentieel onderdeel is de source-to-sea-benadering, waarbij rekening wordt gehouden met de impact van vervuiling op het hele watersysteem.

In de komende vijf jaar zouden extreme weersomstandigheden volgens de nieuwe kortetermijnscenario’s van het Network for Greening the Financial System (NGFS) al tot 5 % van de economische output van het eurogebied in gevaar kunnen brengen. Sabine Mauderer (Deutsche Bundesbank) en Livio Stracca (ECB) schreven een blog over de verdwijnende horizon voor klimaatrisico's.

Het directoraat-generaal Klimaatactie van de Europese Commissie publiceerde betrouwbare informatie over extreem weer en de verbanden met klimaatverandering, gepresenteerd in vijf feiten. Met nauwkeurige informatie, gecoördineerde actie en de juiste investeringen – met name in veerkracht, schone energie en op de natuur gebaseerde oplossingen – kan Europa risico’s verminderen, levens beschermen en bouwen aan een sterkere, veiligere toekomst.

Om werknemers te beschermen tegen warmterisico’s moeten werkgevers in Frankrijk sinds 1 juli 2025 nieuwe preventieve maatregelen nemen. Het decreet van 27 mei 2025 bevat een lijst van maatregelen die een werkgever moet nemen, zoals het aanpassen van werkprocessen, het vergroten van de drinkwatervoorziening en het geven van opleidingen voor warmtebeperking.

In een nieuwe interactieve onlinebeoordeling van het Europees Milieuagentschap (EEA) wordt gekeken naar de belangrijkste gevolgen van klimaatverandering en naar aanpassings- en paraatheidsacties.

De jaarlijkse Eurobarometer over klimaatverandering ondervroeg in 2025 26 319 EU-burgers uit verschillende sociale en demografische groepen in alle 27 EU-lidstaten. Een grote meerderheid van de Europeanen blijft klimaatverandering beschouwen als een ernstige wereldwijde bedreiging, waarbij 85 % van de burgers de klimaatverandering als een groot probleem beschouwt. Naarmate de voorbereidingen vorderen om de Europese klimaatwet te wijzigen en daarin een ambitieuze doelstelling voor 2040 op te nemen en volgend jaar een nieuw EU-klimaataanpassingsplan voor te leggen, blijft de EU vastberaden op weg naar klimaatneutraliteit, gebaseerd op innovatie, gedeelde welvaart en veerkracht.

Deze publicatie - met samenvatting voor beleidsmakers - biedt een uitgebreide, interdisciplinaire beoordeling van de huidige wetenschappelijke kennis over klimaatverandering en gerelateerde risico's voor Oostenrijk. Het illustreert het scala aan klimaateffecten onder verschillende niveaus van opwarming van de aarde en identificeert mogelijke mitigatiestrategieën, aanpassingsmaatregelen en transformatietrajecten.

In samenwerking met het UNEP ontwikkelt de Europese Commissie een Water Resilience Indicators Report, dat datagestuurde inzichten zal bieden om de droogteparaatheid wereldwijd te versterken. Het verslag zal beleidsmakers en besluitvormers ondersteunen bij het ontwerpen van effectievere strategieën voor droogtebestrijding. Daarnaast levert de Commissie wetenschappelijke input aan de Internationale Waarnemingspost voor de weerbaarheid tegen droogte, zoals voorgesteld door het UNCCD in het kader van de Internationale Alliantie voor de weerbaarheid tegen droogte.

Uit dit onlangs gepubliceerde verslag van het Europees Milieuagentschap (EEA) over rechtvaardige veerkracht blijkt dat, hoewel de meest kwetsbare groepen onevenredig zwaar worden getroffen, zij vaak over het hoofd worden gezien bij de planning en met name de uitvoering van de aanpassing aan de klimaatverandering.

Klimaatverandering zorgt voor grote uitdagingen voor de rendierhouderij in Noord-Zweden. Met behulp van klimaatkwetsbaarheidsbeoordelingen en klimaatadaptatieplannen zijn de Sami nu beter voorbereid om uitdagingen in verband met klimaatverandering aan te pakken.