Στάδιο 4.1 Αξιολόγηση των επιλογών προσαρμογής

Βασικό μήνυμα

Συμφωνήστε σε ένα σύνολο κριτηρίων για την αξιολόγηση των επιλογών προσαρμογής στον κατάλογό σας από κοινού με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Θα πρέπει τώρα να ορίσετε ένα σύνολο κριτηρίων για την αξιολόγηση των πληροφοριών στον κατάλογο επιλογών προσαρμογής (Βήμα 3.1). Αξιολογήστε όλες τις επιλογές που προσδιορίσατε στο βήμα 3, χρησιμοποιώντας κριτήρια με βάση την αποτελεσματικότητά τους όσον αφορά την υλοποίηση των προτεραιοτήτων και των στόχων προσαρμογής σας (βήμα 2.4) — έχοντας κατά νου τις αρχές προσαρμογής που επισημάνθηκαν στην αρχή του παρόντος εργαλείου. Είναι σημαντικό να αναπτυχθούν και να συμφωνηθούν τα κριτήρια αυτά με τα ενδιαφερόμενα μέρη με συμμετοχικό τρόπο, λαμβανομένων υπόψη των κατευθυντήριων γραμμών που παρέχονται στο εγχειρίδιο DIY της ΔΜΑ σχετικά με τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών και των πολιτών. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των ευάλωτων κοινοτήτων. Καταγράψτε την αξιολόγηση με διαφάνεια, ώστε να διευκολύνετε την κατανόηση και τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών. Η συμμετοχή τους συμβάλλει στη διασφάλιση της καταλληλότητας, της αξιοπιστίας και της νομιμότητας των μέτρων που λαμβάνονται.

Όποτε είναι δυνατόν, να δίνουν προτεραιότητα σε λύσεις που βασίζονται στη φύση, καθώς προσφέρουν οφέλη σε ολόκληρη την προσαρμογή, τη βιοποικιλότητα και την κοινωνία. Ωστόσο, λαμβανομένης υπόψη της κλίμακας των αναμενόμενων κλιματικών επιπτώσεων, ενδέχεται να εξακολουθεί να είναι αναγκαία η συμπλήρωση των προσεγγίσεων αυτών με άλλες δράσεις.

Τα κριτήρια αξιολόγησής σας καλύπτουν συνήθως τους ακόλουθους τομείς:

• Αποτελεσματικότητα όσον αφορά τη μείωση των κλιματικών τρωτών σημείων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας. Οι επιλογές προσαρμογής θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις προτεραιότητες και τους στόχους της εκτίμησης κλιματικών κινδύνων (στάδιο2.3).
• Αποδοτικότητα όσον αφορά την αντιμετώπιση των διαφόρων δυνητικών μελλοντικών εξελίξεων και την επίτευξη σημαντικών οφελών. Αξιολόγηση του κατά πόσον τα οφέλη της προσαρμογής υπερτερούν του κόστους, ανάλογα με τα διάφορα μελλοντικά σενάρια. Η λήψη προσφορών μπορεί να σας βοηθήσει να εκτιμήσετε το κόστος (συμπεριλαμβανομένων των σχετικών δαπανών διαχείρισης και συντήρησης των επιλογών προσαρμογής). Ο ποσοτικός προσδιορισμός των οφελών μπορεί να είναι δύσκολος, αλλά αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την αξιολόγηση της σκοπιμότητας. Τα οικονομικά εργαλεία της Climate-ADAPT μπορούν να συμβάλουν στην αξιολόγηση των επιλογών προσαρμογής.
• Επαυξητική έναντι μετασχηματιστικής — Προσδιορίστε αν οι επιλογές προσαρμογής οδηγούν σε επαυξητικές βελτιώσεις ή μετασχηματιστικές αλλαγές στα υφιστάμενα συστήματα.
• Αποφυγή κακής προσαρμογής —  Αξιολόγηση των επιδόσεων σε σχέση με ευρύτερους στόχους και διασφάλιση ότι τα μέτρα προσαρμογής δεν αυξάνουν ακούσια την ευπάθεια σε κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα.
• Συνοχή των πολιτικών — Εξετάστε τον τρόπο με τον οποίο οι προσπάθειές σας ευθυγραμμίζονται με τις εθνικές πολιτικές, τα σχέδια και τα προγράμματα προσαρμογής.
• Αλληλεπιδράσεις με άλλους στόχους πολιτικής — Προσδιορισμός παράλληλων οφελών, πιθανών συνεργειών/συγκρούσεων με άλλους στόχους πολιτικής (π.χ. περιφερειακή ή τοπική ανάπτυξη, περιβάλλον και μετριασμός). Ελέγξτε τη βιώσιμη προσαρμογή.
• Δίκαιη ανθεκτικότητα — Προσδιορίστε ποιος επιβαρύνεται με το κόστος των επιλογών προσαρμογής και ποιος επωφελείται από αυτές. Διασφάλιση ότι οι επιλογές προσαρμογής κατανέμουν τα οφέλη σε ολόκληρη την κοινωνία με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, αντιμετωπίζοντας τις υφιστάμενες κοινωνικές ανισότητες.
• Πολιτική και πολιτιστική αποδοχή – Ευθυγράμμιση των μέτρων προσαρμογής με τις υφιστάμενες δομές διακυβέρνησης και διασφάλιση της αποδοχής τους στο τοπικό πολιτικό και πολιτιστικό πλαίσιο.
• Επείγουσα ανάγκη δράσης — Εξέταση του επείγοντος χαρακτήρα της εφαρμογής μέτρων προσαρμογής για την πρόληψη μεγαλύτερων επιπτώσεων, ιδίως όταν οι καθυστερήσεις θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τους κινδύνους λόγω της ταχύτητας ή της σοβαρότητας

των κλιματικών επιπτώσεων.

Μόλις συμφωνηθούν τα κριτήρια αξιολόγησης, ήρθε η ώρα να αξιολογηθούν όλες οι επιλογές προσαρμογής. Θα πρέπει να αποφασίσετε την πιο αποτελεσματική διαδικασία αξιολόγησης για την τοπική ή περιφερειακή αρχή σας. Τα ενημερωτικά δελτία που δημιουργούνται στα βήματα 3.1 και 3.2 περιέχουν τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη διενέργεια της αξιολόγησής σας. Η αξιολόγηση των επιλογών προσαρμογής «μία προς μία» είναι καίριας σημασίας, αλλά είναι εξίσου σημαντικό να αξιολογηθούν ως δέσμη ή πρόγραμμα μέτρων. Ενώ τα μεμονωμένα μέτρα μπορεί να είναι αποτελεσματικά από μόνα τους, η αποτελεσματικότητά τους μπορεί να μειωθεί όταν συνδυάζονται.