Προσαρμογή των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών στην Κλιματική Αλλαγή

Βασικές Μάθηση

Σχετικά με την περιοχή

Κλιματικές απειλές

Η Μεσόγειος Θάλασσα θερμαίνεται κατά 20 % ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο και οι προβλέψεις εκτιμούν ότι μέχρι το 2040 η μέση ετήσια θερμοκρασία θα είναι 2,2 °C θερμότερη από ό, τι κατά την προβιομηχανική περίοδο. Επί του παρόντος, το 90 % των εμπορικών ιχθυαποθεμάτων στην περιοχή της Μεσογείου υπερεκμεταλλεύεται παρά τη σημασία του ως κομβικού σημείου για τη βιοποικιλότητα. Τα θερμότερα νερά μεταβάλλουν τη σύνθεση και την αφθονία των ειδών. Για παράδειγμα, τα είδη ψυχρών υδάτων γίνονται όλο και λιγότερο άφθονα και μεταναστεύουν και τα είδη ζεστού νερού εξαπλώνονται και εκτοπίζονται είδη ψυχρών υδάτων, επηρεάζοντας σοβαρά τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Η αύξηση της θερμοκρασίας του νερού μπορεί επίσης να οδηγήσει σε γεγονότα μαζικής θνησιμότητας, όπως συνέβη, για παράδειγμα, το 1999. Μεταξύ 1970 και 2006, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας επιταχύνθηκε σε 1,1 mm ετησίως, οδηγώντας σε παράκτιες πλημμύρες και διάβρωση. Η απορρόφηση CO2 είναι μια άλλη απειλή για τη Μεσόγειο Θάλασσα, η οποία προκαλεί οξίνιση του θαλασσινού νερού και απειλεί τα κοράλλια και τους οργανισμούς κατασκευής κελύφους.

Θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της Μεσογείου στην πρώτη γραμμή της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή

Η καλή υγεία και η καλή κατάσταση διατήρησης των θαλάσσιων περιοχών αποτελούν τη βάση για την επίτευξη ανθεκτικότητας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα θαλάσσια οικοσυστήματα και στους συναφείς οικονομικούς τομείς. Ως εκ τούτου, αυτό υπογραμμίζει τη σημασία των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών ως στρατηγικών για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Gemma Cantos Font, Καταλανικό Γραφείο Κλιματικής Αλλαγής

Πιλοτικές τοποθεσίες της Καταλονίας: Οι τέσσερις φάσεις του σχεδιασμού προσαρμογής

Τα σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή αποσκοπούν στη μείωση της ευπάθειας μιας περιοχής με τη βελτίωση ή την αποκατάσταση των φυσικών οικοτόπων. Η διαδικασία υποβλήθηκε σε τέσσερις φάσεις για την επίτευξη ενός εξατομικευμένου σχεδίου προσαρμογής σε κάθε πιλοτικό χώρο.

Φάση 1

Ως πρώτο βήμα, η ομάδα του έργου επικεντρώθηκε στην κατάρτιση ενός σχεδίου προσαρμογής και στον προσδιορισμό ενός φορέα για τον (παγκόσμιο) συντονισμό του σχεδιασμού μεταξύ όλων των πιλοτικών εγκαταστάσεων στο πλαίσιο του έργου MPA-Engage. Συγκροτήθηκε μια βασική ομάδα με εντολή να προετοιμάσει και να εφαρμόσει το σχέδιο σε τοπικό επίπεδο. Η ομάδα του έργου προσδιόρισε τα ενδιαφερόμενα μέρη και σχεδίασε μια διαδικασία συμμετοχής των ενδιαφερόμενων μερών. Συνολικά, η διαδικασία συμμετοχής των ενδιαφερόμενων μερών περιλάμβανε οκτώ δράσεις.

1. Δημιουργία ιστοσελίδας για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με το έργο MPA-Engage και τις δραστηριότητες του έργου.

2. Διοργάνωση διαδικτυακού σεμιναρίου για την παρουσίαση του έργου MPA-Engage, των στόχων, του πλαισίου, των πρωτογενών δράσεων και των αναμενόμενων αποτελεσμάτων στα ενδιαφερόμενα μέρη (τα οποία προσδιορίζονται στη διαδικασία χαρτογράφησης των ενδιαφερόμενων μερών).

3. Ενημέρωση των ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με τις δραστηριότητες του έργου μέσω των διαύλων κοινωνικής δικτύωσης.

4. Ανάπτυξη και διάδοση τακτικών δελτίων Τύπου σχετικά με τις δραστηριότητες των έργων.

5. Διοργάνωση δημόσιας συνάντησης.

6. Δημιουργία διαδικτυακής έρευνας, με την οποία καλούνται τα ενδιαφερόμενα μέρη να παραθέσουν τις δράσεις προτεραιότητας από κατάλογο πιθανών δράσεων που θα πρέπει να συμπεριληφθούν στα σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και μετριασμού της κλιματικής αλλαγής.

7. Διοργάνωση συνεδρίασης συναίνεσης για τη συζήτηση των αποτελεσμάτων της έρευνας στο πλαίσιο διαλόγου μεταξύ εμπειρογνωμόνων και συμμετεχόντων, ο οποίος κατέληξε σε προσχέδιο σχεδίου.

8. Διοργάνωση τελικού διαδικτυακού σεμιναρίου για την ανταλλαγή των συμφωνηθέντων περιεχομένων των σχεδίων προσαρμογής και μετριασμού της κλιματικής αλλαγής.

Φάση 2

Κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης, η ομάδα του έργου διενήργησε εκτίμηση των κλιματικών κινδύνων. Κατάρτισαν σενάρια για την αξιολόγηση των μελλοντικών επιπτώσεων και της ευπάθειας στην κλιματική αλλαγή στις θαλάσσιες περιοχές. Οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν περιλάμβαναν πληροφορίες από σχετικά προϋπάρχοντα σχέδια και τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών.

Δημιουργήθηκαν έντεκα πρωτόκολλα παρακολούθησης. Τα ακόλουθα θέματα καλύφθηκαν στα πρωτόκολλα: Θερμοκρασία, μαζική θνησιμότητα, τοπικές οικολογικές γνώσεις (πρωτόκολλα 3, 4 και 6), οπτική απογραφή ψαριών, κατάσταση διατήρησης Posidonia oceanica, κατάσταση διατήρησης Pinna nobilis, πληθυσμοί ορχήστρων θάλασσας, ταχεία ανίχνευση χωροκατακτητικών βενθικών ειδών και φωτογραμμετρία. Τα πρωτόκολλα παρακολούθησης κοινοποιήθηκαν στους τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς για τη συλλογή των δεδομένων, τα οποία οι επιστήμονες και οι διαχειριστές είχαν ορίσει ως τις σημαντικότερες ανάγκες παρακολούθησης για κάθε θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, προέκυψαν διαφωνίες σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής των πρωτοκόλλων, αλλά μέσω συζήτησης και συναίνεσης, οι διαφωνίες επιλύθηκαν.

Διοργανώθηκε διαδικτυακό σεμινάριο για την επιστήμη των θαλάσσιων πολιτών για τα ενδιαφερόμενα μέρη, ενώ εκπαιδευτές καταδύσεων εκπαιδεύτηκαν για να γίνουν επιστήμονες πολίτες εφαρμόζοντας τη νέα ενότητα επιστήμης πολιτών της PADI: Φορείς βασικής έρευνας. Κατά τη διάρκεια της ενότητας, οι συμμετέχοντες έμαθαν για τη σημασία της επιστήμης των πολιτών για τη διατήρηση της θάλασσας και την προστιθέμενη αξία της στην κατάδυση. Επιπλέον, οι εκπαιδευτές καταδύσεων εκπαιδεύτηκαν για να αναπτύξουν δεξιότητες και ικανότητες για την καθιέρωση και την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων επιστήμης των πολιτών. Χρησιμοποιήθηκαν δύο παραδείγματα για την παροχή επιστημονικής κατάρτισης σχετικά με τον τρόπο δημιουργίας πρωτοκόλλου παρακολούθησης.

Οι κίνδυνοι για την κλιματική αλλαγή προκύπτουν από τις δυναμικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και της έκθεσης και της ευπάθειας του πληγέντος ανθρώπινου ή οικολογικού συστήματος. Μια αξιολόγηση τρωτότητας αποκαλύπτει πόσο ευαίσθητο είναι ένα σύστημα στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και πόσο καλά μπορεί να προσαρμοστεί στις βλάβες. Η αξιολόγηση της κοινωνικοοικολογικής τρωτότητας συνδυάζει την οικολογική ευπάθεια (είδη και ενδιαιτήματα), την κοινωνική ευαισθησία (χρήστες) και την προσαρμοστική ικανότητα. Η ομάδα του έργου αξιολόγησε κάθε θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή και στοιχεία (είδη κ.λπ.). Το πλεονέκτημα αυτής της μεθοδολογίας είναι ότι είναι αναπαραγώγιμη και μπορεί να προσαρμοστεί με την πάροδο του χρόνου, γεγονός που καθιστά δυνατή την παρακολούθηση των αλλαγών και τον προσαρμοστικό σχεδιασμό. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ευπάθεια των ειδών, των οικοτόπων και των χρηστών μπορείτε να βρείτε εδώ.

Φάση 3

Η τρίτη φάση καθιέρωσε ένα όραμα για κάθε προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή. Στόχος ήταν η επίτευξη δέσμευσης και συναίνεσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους συμμετέχοντες σχετικά με το σχέδιο δράσης με βάση τα συμπεράσματα των προηγούμενων φάσεων. Το σχέδιο δράσης εντόπισε βασικά προβλήματα και ζητήματα που έπρεπε να αντιμετωπιστούν. Τα ενδιαφερόμενα μέρη συμφώνησαν επί της περιγραφής του σχεδίου και της εφαρμογής του. Οι συμμετέχοντες στα εργαστήρια ανέπτυξαν 18 από τις 24 δράσεις σε συνεργασία, και η δικτυακή πύλη των συμμετεχόντων, η οποία σχεδιάστηκε ρητά για να διευκολύνει τη συμμετοχή, επέτρεψε την ανάπτυξη των άλλων δράσεων. Σχεδόν όλοι όσοι συμμετείχαν στην ανάπτυξη του σχεδίου δράσης συμμετείχαν στις περισσότερες συνεδρίες, με αποτέλεσμα εποικοδομητικές συζητήσεις.

Φάση 4

Η τελική φάση ήταν η προετοιμασία και οριστικοποίηση του τοπικού σχεδίου προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή για κάθε προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή. Τα ενδιαφερόμενα μέρη συζήτησαν, οριστικοποιούν και εγκρίνουν τα σχέδια προσαρμογής κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων. Η συμμετοχική προσέγγιση κατέληξε σε συμφωνία για εξατομικευμένα σχέδια προσαρμογής σε κάθε πιλοτικό χώρο. Το σχέδιο προσαρμογής περιλάμβανε δεκατρείς δράσεις προτεραιότητας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στον χώρο του Cap de Creus, για παράδειγμα, την προώθηση προγραμμάτων επιστήμης των πολιτών, την παρακολούθηση δραστηριοτήτων με τη στήριξη των τοπικών αλιέων και την εφαρμογή προγραμμάτων αποκατάστασης. Στο Litoral del Baix Empordà, οι 25 δράσεις περιλάμβαναν την ευαισθητοποίηση και τη διάδοση των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, την εφαρμογή μακροπρόθεσμων προγραμμάτων παρακολούθησης των οικοτόπων και τη δημιουργία κατάλληλων περιοχών αγκυροβολίας για σκάφη.

Περίληψη

Περαιτέρω πληροφορίες

Επικοινωνία