Measúnú Trasatlantach agus Plean Bainistíochta Spásúlachta don Eoraip bunaithe ar éiceachórais dhomhain (ATLAS)

Tá an tionscadal ATLAS ag iarraidh feabhas a chur ar ár dtuiscint ar éiceachórais chasta dhomhainfharraige agus ar a speicis ghaolmhara, lena n-áirítear iad siúd atá nua san eolaíocht. Tá taighdeoirí ag iarraidh athruithe amach anseo ar na héiceachórais agus ar na speicis sin a thuar mar aon lena leochaileachtaí agus a n-acmhainneacht oiriúnaithe i bhfianaise an athraithe aeráide. Chomh maith le taighde agus fionnachtain cheannródaíoch a dhéanamh, tá ATLAS ag forbairt bonn eolais eolaíoch ar féidir leis bonn eolais a chur faoi fhorbairt beartas idirnáisiúnta chun a chinntiú go ndéantar acmhainní an Atlantaigh domhainfharraige a bhainistiú go héifeachtach. Cuirfidh sé sin le straitéis fhadtéarmach an Choimisiúin Eorpaigh maidir le ‘Fás Gorm’ chun tacú le fás inbhuanaithe sna hearnálacha muirí agus mara ina n-iomláine.

Is iad seo a leanas ceithre chuspóir uileghabhálacha ATLAS:

• an tuiscint atá againn ar éiceachórais agus ar dhaonraí muirí an Atlantaigh dhomhain a chur chun cinn;
• feabhas a chur ar ár gcumas faireachán a dhéanamh ar athruithe in éiceachórais agus i ndaonraí domhainuisce, iad a shamhaltú agus a thuar;
• rialachas éifeachtach aigéan a dhéanamh de shonraí, uirlisí agus tuiscint nua;
• tástáil cásanna a dhéanamh agus straitéisí bainistíochta oiriúnaitheacha a fhorbairt a bheidh bunaithe ar an eolaíocht agus a bheidh éifeachtach ó thaobh costais de agus a spreagfaidh an Fás Gorm.

 

Chun spriocanna tionscadail a bhaint amach, tá 12 chás-staidéar thrasearnálacha curtha le chéile ag ATLAS chun an chéad mheasúnú comhleanúnach comhtháite ar scála imchuach ar éiceachórais domhainuisce an Atlantaigh agus ar a n-acmhainneacht Fáis Ghoirm a sholáthar. Tá siad seo go léir feadh conairí criticiúla de mhórphatrúin srutha an Atlantaigh, agus tá roinnt limistéar cás-staidéir beartaithe nó aicmithe faoi láthair mar Éiceachórais Mhuirí Leochaileacha (VMEnna) nó Limistéir Shuntasacha Éiceolaíocha nó Bitheolaíocha (EBSAnna). Tugann na cás-staidéir an raon bithgheografach, rialála agus dlínsiúil is gá chun cuspóirí ATLAS a chomhlíonadh.

Foilsíodh an nóta beartais An nascacht agus tionchair an athraithe aeráide a aithint mar eilimintí riachtanacha do líonra éifeachtach MPA an Atlantaigh Thuaidh in 2019. I measc na n-impleachtaí praiticiúla do phleanáil líonraí MPA tá an gá atá le haitheantas a thabhairt do limistéir mhuirí faoi shaothrú agus do limistéir dhomhainfharraige ina bhféadfadh an bhithéagsúlacht a bheith níos athléimní in aghaidh an athraithe aeráide.