Uirlisí nuálacha a fhorbairt chun an bhithéagsúlacht mhuirí a thuiscint agus chun dea-stádas comhshaoil a mheasúnú (DEVOTES)

Ba é sprioc fhoriomlán DEVOTES tuiscint níos fearr a fháil ar an ngaol idir brúnna ó ghníomhaíochtaí an duine agus ó thionchair aeráide agus a n-éifeachtaí ar éiceachórais mhuirí, lena n-áirítear éagsúlacht bhitheolaíoch, chun tacú le bainistiú bunaithe ar an éiceachóras agus chun Dea-stádas Comhshaoil (GES) uiscí mara a bhaint amach ina iomláine, de réir cheanglais MSFD. Cuireadh an sprioc fhoriomlán sin in iúl sna príomhchuspóirí seo a leanas den tionscadal:

• Feabhas a chur ar an tuiscint ar thionchair (carnach, sineirgisteacha, freasúla) ghníomhaíochtaí an duine agus an athraithe aeráide ar an mbithéagsúlacht mhuirí, agus sraith fhadtéarmach (peiligeach agus beantach) á húsáid freisin.
• Bacainní agus scrogaill a shainaithint lena gcuirtear cosc ar Dhea-Stádas Comhshaoil a bhaint amach.
• Táscairí tástála arna moladh ag an gCoimisiún Eorpach maidir le haicmiú stádais uiscí mara agus táscairí nua nuálacha a fhorbairt chun measúnú a dhéanamh ar an mbithéagsúlacht ar bhealach comhchuibhithe ar fud cheithre fharraige réigiúnacha an Aontais.
• Uirlisí samhaltaithe agus faireacháin comhtháiteacha nuálacha a fhorbairt, a thástáil agus a bhailíochtú chun tuilleadh feabhais a chur ar an tuiscint ar athruithe éiceachórais agus bithéagsúlachta (in am agus i spás), lena gcomhtháthú i measúnú uathúil iomlánaíoch. Rinneadh an uirlis mheasúnaithe bithéagsúlachta a forbraíodh le linn thionscadal DEVOTES a thástáil in ocht limistéar phíolótacha roghnaithe: Murascaill na Fionlainne, Kattegat, Deisceart na Mara Thuaidh, Bá na Bioscáine, Muir Aidriad, an Mhuir Aeigéach Thoir, Muir Marmara, agus an Mhuir Dhubh oscailte Thiar.
• Straitéisí agus bearta a mholadh agus a scaipeadh le haghaidh bhainistiú oiriúnaitheach na n-éiceachóras, lena n-áirítear ról gníomhach na tionsclaíochta agus na ngeallsealbhóirí ábhartha.

Go háirithe, tugann DEVOTES aghaidh ar thrí phríomhdhúshlán maidir le stádas comhshaoil a chinneadh: (i) measúnú ar bhrúnna antrapaigineacha, lena n-áirítear an t-athrú aeráide, a bhfreagraíonn an bhithéagsúlacht dóibh; (ii) táscairí iomchuí a roghnú chun an stádas a mheasúnú; agus (iii) na táscairí sin a chomhtháthú thar roinnt scálaí éiceolaíocha, i gcreat measúnaithe bithéagsúlachta uathúil. Baintear cuspóirí an tionscadail amach trí na gníomhaíochtaí a dhéantar laistigh de sheacht bpacáiste oibre oibríochtúla: Brúnna daonna agus an t-athrú aeráide (WP1), impleachtaí sóisialta-eacnamaíocha chun GES (WP2) a bhaint amach, Tástáil agus forbairt Táscaire (WP3), Uirlisí samhaltaithe nuálacha (WP4), Teicnící faireacháin nuálacha (WP5), Measúnú comhtháiteach ar an mbithéagsúlacht (WP6), For-rochtain, rannpháirtíocht páirtithe leasmhara agus scaipeadh táirgí (WP7).

D’fhorbairDEVOTES an teicneolaíocht a cheadaíonn measúnú a dhéanamh ar stádas comhshaoil ár bhfarraigí. Is uirlis mheasúnaithe bithéagsúlachtaé NEAT (‘Uirlis Measúnaithe ar Stádas Comhshaoil Neadaithe’ a úsáidtear chun measúnú a dhéanamh ar stádas comhshaoil limistéar muirí de réir na Treorach Réime um Straitéis Mhuirí na hEorpa (MSFD). Cuimsíonn sé DEVOTool agus úsáideann sé 600 táscaire éagsúil ó bhithéagsúlacht, láithreacht speiceas neamhdhúchasach, iascaireacht tráchtála, gréasáin bhia, eotrófú, agus sláine ghrinneall na farraige, go comhpháirteanna éagsúla éiceachórais amhail baictéir, planctón, iasc nó éanlaith mhara chun measúnú iomlánaíoch a dhéanamh ar an bhfarraige. Ina theannta sin, bhainDEVOTES an chéad áit ar domhan amach maidir le sláinte na bpobal baictéarach muirí a mheas. Chuidighan tionscadal go mór le faireachán a dhéanamhar stádas comhshaoil ár bhfarraigí, rud atá ríthábhachtach d’inbhuanaitheacht na n-éiceachóras muirí.