Prionsabail oiriúnaithe

Tá dlús á chur ag na húdaráis áitiúla agus réigiúnacha san Eoraip leis na hiarrachtaí maidir le hoiriúnú don athrú aeráide, chun dul i ngleic le tionchair dhosheachanta an athraithe aeráide. Tá roinnt prionsabal maidir le dea-oiriúnú tagtha chun cinn thar na blianta. Tá RAST ceaptha chun cabhrú leat, mar údarás áitiúil nó réigiúnach, na prionsabail sin a chomhtháthú i do straitéisí agus pleananna maidir le hoiriúnú don athrú aeráide:

• Inbhuanaithe: Ba cheart an t-oiriúnú a bheith inbhuanaithe ó thaobh na sochaí, an airgeadais agus an chomhshaoil de. Is é an sprioc atá ann leochaileacht a laghdú agus acmhainneacht oiriúnaitheach a fheabhsú, athléimneacht in aghaidh an athraithe aeráide a fhorbairt go cothrom – gan faillí a dhéanamh ar ghrúpaí, earnálacha nó limistéir leochaileacha. Tá sé tábhachtach go ndéanfaí iarrachtaí oiriúnúcháin a ailíniú agus sineirgí a chruthú le spriocanna maidir le maolú ar an athrú aeráide, rud a mhéadóidh comhleanúnachas beartais laistigh de d’eagraíocht. Níor cheart go gcuirfeadh bearta oiriúnaithe in aon áit amháin isteach ar iarrachtaí oiriúnaithe nó maolaithe in áit eile, rud a mbeadh mí-oiriúnú mar thoradh air. Níor cheart dóibh dochar a dhéanamh do chuspóirí inbhuanaitheachta agus comhshaoil eile ach, go hidéalach, ba cheart dóibh tacú leo. Mar shampla, cuspóirí maidir le bainistiú freagrach uisce agus acmhainní muirí, an t-aistriú chuig geilleagar ciorclach, truailliú a chosc, agus bithéagsúlacht agus éiceachórais a chaomhnú/a athchóiriú.

• Bunaithe ar fhianaise: Ba cheart an phleanáil oiriúnaithe agus na gníomhaíochtaí oiriúnaithe a bheith bunaithe ar an eolas eolaíoch agus ar na sonraí eolaíocha is déanaí, lena n-áirítear rioscaí a bheidh ann amach anseo. Agus an méid sin á úsáid, ba cheart tús a chur leis an oiriúnú trí aghaidh a thabhairt ar rioscaí a bhaineann le hinathraitheacht aeráide agus adhaimsir san am a chuaigh thart agus san am i láthair.

• Áitbhunaithe: Níl aon chur chuige amháin ann a oireann do chách maidir le hoiriúnú. Ba cheart freagairtí a chur in oiriúint don chomhthéacs uathúil áitiúil nó réigiúnach, agus aghaidh á tabhairt ar rioscaí agus leochaileachtaí atá ann faoi láthair agus a bheidh ann amach anseo i suíomh beacht. Ag an am céanna, tá sé tábhachtach a bheith ar an eolas faoi rioscaí agus freagairtí oiriúnaithe na n-údarás comharsanachta. Ba cheart do leagan amach eagraíochtúil na bhfreagraí oiriúnúcháin a chur san áireamh freisin, agus aird á tabhairt ar an bpearsanra agus ar na hacmhainní airgeadais atá ar fáil.

• Cuimsitheach agus cóir ó thaobh na sochaí de: Tá an t-oiriúnú níos éifeachtaí nuair a bhaineann sé le gníomhaithe éagsúla (e.g. riaracháin phoiblí, an tsochaí shibhialta agus earnálacha éagsúla) a dhéanann comhordú ar fud na leibhéal rialachais. Tá rannpháirtíocht na saoránach, go háirithe ó ghrúpaí leochaileacha, ríthábhachtach le haghaidh pleananna oiriúnaithe cuimsitheacha a bhfuil glacadh forleathan leo. Le hathléimneacht chóir, ba cheart an próiseas sin a threorú, aghaidh a thabhairt ar an éagóir shistéamach agus a áirithiú go gcuirfear leochaileacht shóisialta san áireamh sna hiarrachtaí oiriúnúcháin agus go gcuirfear deiseanna ar fáil do ghrúpaí leochaileacha chun tairbhe a bhaint as.

• Monatóireacht, meastóireacht agus feabhsú leanúnach: Tá sé ríthábhachtach táscairí soiléire a úsáid chun faireachán agus measúnú leanúnach a dhéanamh ar do dhul chun cinn oiriúnúcháin. Le measúnú leanúnach ar éifeachtacht, éifeachtúlacht, comhleanúnachas agus cothromas beartas, is féidir machnamh rialta a dhéanamh agus foghlaim agus feabhsú a chur chun cinn le himeacht ama.

• Solúbtha agus atriallach: Ba cheart an phleanáil oiriúnaithe a bheith solúbtha mar gheall ar éiginnteachtaí a bhaineann le dálaí aeráide agus socheacnamaíocha amach anseo. Ba cheart a bheith in ann coigeartuithe agus nuashonruithe éasca a dhéanamh bunaithe ar na ceachtanna a foghlaimíodh, chun athléimneacht agus éifeachtacht a áirithiú má thagann athrú ar na himthosca.