The Lancet Countdown on Health and Climate Change 2019 (engelsk): å sikre at helsa til eit barn fødd i dag ikkje er definert av eit klima i endring

Rapporten gjev ei global oversikt over konsekvensane av klimaendringar på menneskes helse, samt å reagere på klimaendringar for helse. Målet er å ytterlegare styrke eit globalt overvåkingssystem for helse og klimaendringar og å gje ei oversikt over helse og klimaendringar i 2018.

På området konsekvensar av klimaendringar, eksponering og sårbarheit overvakas fem indikatorar, nemleg: helse og varme, helse og ekstreme vêrforhold, globale helsetrender innan klimasensitiv sjukdom, klimasensitive smittsame sjukdommar og mattryggleik og underernæring. Det kan konkluderast med at indikatorane viser forverra eksponering og sårbarheit langs ei rekkje temperatur- og nedbørsvegar, med reduksjonar i avlingspotensiale og auke i vektorkapasitet for ei rekkje klimafølsame sjukdommar. Desse effektane merkast mest akutt av låginntekts- og mellominntektsland over heile verd. Psykisk helse kan bli negativt påverka på ulike måtar av hetebølgjer, tap av eigedom og tap av levebrød på grunn av flaum eller klimaindusert migrasjon. Men sjølv om mange varierte koplingar har blitt identifisert mellom klima og mental helse, er dei svært sosialt og kulturelt formidla.

Rapporten ser også på å reagere på klimaendringar for helse via tilpasning, planlegging og motstandskraft for helse. Indikatorane som brukast her er tilpasningsplanlegging og vurdering, klimainformasjonstenester for helse, tilpasningslevering og implementering og utgifter til tilpasning til helse- og helserelaterte aktivitetar. Kapitlet konkluderer med at mange av indikatorane bevegar seg i positiv retning, men tilpasningsresponsen frå helsemiljøet held fram med å vere ganske treg. Få land med nasjonale tilpasningsplanar for helse og få land og byar som har vurdert helserisiko og sårbarheit har auka, saman med utgiftene til helsetilpasning. Grundig vurdering av dei beste tilpasningsalternativane krevst før implementering.

Andre delar av rapporten fokuserer på tiltak og helsefordelar, økonomi og finans, samt offentleg og politisk engasjement.

Konklusjonen er at framgangen i reduksjon og tilpasning held fram med å vere utilstrekkeleg. Til trass for denne langsame framgangen er det òg ein langsam respons. 51 av 101 land har utvikla nasjonale helsetilpasningsplanar, 70 land leverer klimainformasjonstenester til helsesektoren, 109 land har middels til høg implementering av eit nasjonalt helsekriserammeverk, og 69 % av byane har kartlagt risiko- og sårbarheitsvurderingar. Finansiering av helsetilpasning held fram med å klatre, med helserelaterte finansiering som no er ansvarleg for 11,8 % av dei globale tilpasningsutgiftene. Endeleg held fram det offentlege og politiske engasjementet å vekse, med auka interesse rundt skuleklimastreikane, UNFCCCs årlege møte og avhendingsmeldingar frå medisinske og helseforeiningar. Det har vore aukande offentleg merksemd i løpet av det siste året, så det er ein viss respons frå regjeringar, som byrjar å matche omfanget av klimakrisa. Kommunisere helserisikoen ved klimaendringar og drive implementeringa av robuste svar for å forbetra menneskes helse og velvære vil vere den essensielle rolla til helsepersonell.

Rapporten avsluttast med ein appell: «Med Parisavtalens fulle kraft som skal gjennomførast i 2020, må det skje eit avgjerande skifte — eit skifte som går frå diskusjon og engasjement til meiningsfulle utsleppsreduksjonar.»

For å lesa rapporten, må du kanskje registrere deg gratis på Lancet-nettsida.

Lancet Countdown-rapporten for 2019 ledsages av ein Policy Brief for EU, publisert i samarbeid med Standing Committee of European Doctors (CPME).