Projekty LIFE

Uruchomiony w 1992 r. program LIFE jest jedynym funduszem UE w całości poświęconym celom środowiskowym i klimatycznym. Wspiera wdrażanie odpowiednich przepisów UE i opracowywanie kluczowych priorytetów politycznych poprzez współfinansowanie projektów o europejskiej wartości dodanej. Do tej pory w ramach programu LIFE współfinansowano ponad 5 000 projektów.

Program działań na rzecz środowiska i klimatu LIFE na lata 2021–2027, dysponujący budżetem w wysokości 5,4 mld euro, jest przeznaczony na rozwiązywanie głównych problemów związanych ze środowiskiem i zmianą klimatu w całej UE. Program składa się z czterech podprogramów: przyroda i różnorodność biologiczna; gospodarka o obiegu zamkniętym i jakość życia; łagodzenie zmiany klimatu i przystosowanie się do niej; oraz przejście na czystą energię.

W wieloletnim programie prac LIFE na lata 2021–2024 przeznaczono 505 mln euro na przystosowanie się do zmiany klimatu. Ponadto oczekuje się, że wszystkie nowe podprogramy przyczynią się do osiągnięcia celów klimatycznych UE. Zwiększenie inwestycji w działania w dziedzinie klimatu poprzez finansowanie w ramach programu LIFE jest zgodne z podejściem UE polegającym na uwzględnianiu celów klimatycznych we wszystkich instrumentach kolejnych wieloletnich ram finansowych (WRF). Ogółem oczekuje się, że 25 % wydatków z budżetu UE i 61 % nowej puli środków finansowych LIFE będzie związanych z klimatem.

Istnieje szereg działań, w ramach których realizowane są projekty związane z przystosowaniem się do zmiany klimatu:

• Standardowe projekty działania wspierające innowacyjne rozwiązania oparte na najlepszych praktykach, a także cele w zakresie informowania, podnoszenia świadomości i rozpowszechniania informacji
• Strategiczne projekty zintegrowane na dużą skalę terytorialną (regionalną, wieloregionalną, krajową lub transnarodową) wdrażające plany lub strategie działania w dziedzinie klimatu opracowane przez organy państw członkowskich i wymagane przez szczególne przepisy lub politykę Unii w dziedzinie klimatu lub energii
• Pomoc techniczna wspierająca rozwój zdolności uczestnictwa w strategicznych projektach zintegrowanych
• Dotacje operacyjne wspierające funkcjonowanie podmiotów nienastawionych na zysk, które są zaangażowane w opracowywanie, wdrażanie i egzekwowanie przepisów i polityki Unii i które działają głównie w obszarze działań w dziedzinie klimatu

Wnioskodawcami mogą być podmioty publiczne, prywatne organizacje handlowe i prywatne organizacje niekomercyjne. Informacje na temat otwartych zaproszeń do składania wniosków i kryteriów wyboru można znaleźć tutaj.

Projekty przystosowawcze finansowane w ramach programu LIFE przyczyniły się do opracowania planów i strategii przystosowawczych na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. uwzględnienie przystosowania się do zmiany klimatu w kluczowych sektorach, takich jak rolnictwo, leśnictwo, gospodarka wodna, urbanistyka, zdrowie, zarządzanie różnorodnością biologiczną itp.; lub rozwiązały konkretne problemy związane ze zmianą klimatu w sektorach za pomocą konkretnych wdrożonych środków; a także przetestowano i opracowano innowacyjne technologie i rozwiązania w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, podniesiono świadomość, zachęcono zainteresowane strony do udziału, usprawniono zarządzanie w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu oraz opracowano bazę wiedzy na potrzeby przystosowania się do zmiany klimatu.

Kluczowe projekty przystosowawcze LIFE można znaleźć w bazie danych Climate-ADAPT (która regularnie monitorowała nowe projekty LIFE do 2022 r.) oraz bezpośrednio na stronie internetowej programu LIFE, na której dostępna jest aktualna, kompleksowa baza danych wszystkich ukończonych i trwających projektów obejmujących wszystkie komponenty finansowania. Informacje o projekcie, odnoszące się do okresu finansowania 2014–2020, można również zwizualizować na interaktywnej mapie.

Program LIFE jest jednym z kluczowych podmiotów przyczyniających się do realizacji Europejskiego Zielonego Ładu, którego celem jest wspieranie ambitnych celów na 2050 r. Współfinansowane projekty łączą obywateli, organy publiczne, przemysł i organizacje pozarządowe w działaniach na rzecz klimatu i środowiska:  redukcja emisji, odbudowa zasobów przyrodniczych i zapewnienie zrównoważonego wykorzystania zasobów.

Program LIFE wspiera również wdrażanie Europejskiego Paktu na rzecz Klimatu poprzez zachęcanie do zmiany zachowań i praktyk, a także zwiększanie wiedzy i świadomości obywateli.