Monitorowanie, sprawozdawczość i ocena (MRE)
Monitorowanie, sprawozdawczość i ocena (MRE) to ostatni etap cyklu polityki dostosowawczej, który został zwizualizowany w narzędziu wsparcia adaptacji i kluczowym aspektem iteracyjnego procesu adaptacji. Może pomóc zrozumieć postępy i wyniki, uczyć się i przekazywać wnioski oraz informować o przyszłej polityce i praktyce. W związku z tym odgrywa kluczową rolę, umożliwiając dostosowanie się do zmian i poprawy w czasie.
Pomimo znacznych postępów poczynionych w ostatnich latach doświadczenie w zakresie MRE jest nadal ograniczone. Tylko kilka krajów rozpoczęło już wdrażanie swoich systemów MRE, koncentrując się przede wszystkim na monitorowaniu, a mniej przyjrzało się aspektowi oceny. Ponadto, biorąc pod uwagę liczne zobowiązania w zakresie sprawozdawczości wynikające z umów UE i umów międzynarodowych, państwa są zainteresowane określeniem synergii, które mogą pojawić się w różnych procesach dotyczących MRE.
Starając się wspierać uczenie się i wspierać kraje europejskie w opracowywaniu i wdrażaniu systemów MRE, Europejska Agencja Środowiska (EEA) przy wsparciu Europejskiego Centrum Tematycznego ds. Przystosowania się do Zmian Klimatu i LULUCF (ETC CA – dawne ETC/CCA) zbadała różne aspekty procesów związanych z MRE i przekazała wczesne informacje na temat tej zmieniającej się praktyki w szeregu sprawozdań:
- Krajowe procesy polityki adaptacyjnej w krajach europejskich (2014 r.): Niniejsze sprawozdanie EEA przedstawia kompleksowy przegląd krajowych procesów polityki dostosowawczej w Europie, oparty na unikalnym zbiorze ustaleń z obszernego kwestionariusza samooceny. Monitorowanie, sprawozdawczość i ocena były jednym z kluczowych tematów omawianych w niniejszym sprawozdaniu.
- Krajowe monitorowanie, sprawozdawczość i ocena przystosowania się do zmiany klimatu w Europie (2015 r.): Niniejsze sprawozdanie zawiera wgląd w systemy monitorowania, sprawozdawczości i oceny przystosowania się do zmiany klimatu na szczeblu krajowym w Europie. Oferuje on wiarygodne i ukierunkowane informacje wspierające skuteczne i wydajne wdrażanie polityki i działań w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Sprawozdanie pokazuje między innymi znaczenie i zainteresowanie krajów dzieleniem się doświadczeniami, zwłaszcza w odniesieniu do metod, które można wykorzystać do monitorowania i oceny polityki dostosowawczej.
- Zmiana klimatu, skutki i podatność na zagrożenia w Europie 2016. Sprawozdanie oparte na wskaźnikach: Niniejsze czwarte wydanie sprawozdania pt. „Zmiany klimatyczne, skutki i podatność na zagrożenia w Europie” ma na celu wsparcie procesu wdrażania i oceny strategii UE w zakresie przystosowania się do niej z 2013 r. oraz opracowywania i wdrażania krajowych i ponadnarodowych strategii i planów przystosowawczych. Analizuje przeszłą i prognozowaną zmianę klimatu i jej wpływ na ekosystemy i społeczeństwo, podatność na te skutki, rozwój polityki adaptacyjnej i bazową bazę wiedzy.
- Monitorowanie, sprawozdawczość i ocena dostosowania na szczeblu krajowym w Europie: Wnioski i doświadczenia z innych dziedzin polityki (2017 r.): W niniejszym dokumencie roboczym ETC/CCA podkreślono możliwe do przeniesienia wnioski ze społeczności oceniających pracujących w obszarach polityki w zakresie różnorodności biologicznej, przystosowania się do zmiany klimatu i rozwoju międzynarodowego oraz zrównoważonego rozwoju, które mogą stanowić podstawę systemów MRE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Ujawnia on wnikliwe, inspirujące i istotne perspektywy dla osób pracujących nad systemami dostosowawczymi dostosowawczymi w Europie, w szczególności na szczeblu krajowym.
- Krajowe oceny narażenia na zmiany klimatu i oceny ryzyka w Europie, 2018 r.: W niniejszym sprawozdaniu EEA przedstawiono wnioski wyciągnięte z krajowych ocen skutków zmiany klimatu, podatności i ryzyka oraz ich wkładu w opracowywanie krajowych polityk adaptacyjnych. Ułatwia wzajemne uczenie się i wymianę doświadczeń między krajami w zakresie podejść i praktycznych rozwiązań, z których korzystały do opracowywania i przedstawiania swoich ocen.
- Wskaźniki przystosowania się do zmiany klimatu na poziomie krajowym – Lekcja z powstających praktyk w Europie, 2018 r.: Niniejszy dokument roboczy ETC/CCA zawiera przegląd głównych procesów sprawozdawczych zawartych w ramach UE i na szczeblu globalnym. Na szczeblu globalnym ramy z Sendai dotyczące zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi na lata 2015–2030 (ramy z Sendai), cele zrównoważonego rozwoju i Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) zostały uznane za istotne z punktu widzenia MRE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu i zostały przedstawione w niniejszym sprawozdaniu. W szczególności w niniejszym dokumencie roboczym przeanalizowano, w jaki sposób wskaźniki opracowane w kontekście wyżej wymienionych ram mogą być wdrażane w krajach europejskich oraz czy istnieją synergie związane z procesami sprawozdawczymi w ramach tych międzynarodowych ram polityki. W dokumencie przedstawiono również przegląd ostatnich postępów w opracowywaniu i wdrażaniu wskaźników stosowanych do monitorowania i oceny przystosowania się do zmiany klimatu na szczeblu krajowym, z uwzględnieniem czterech państw europejskich, które wprowadziły takie wskaźniki przystosowania się do zmiany klimatu do połowy 2017 r.: Austria, Finlandia, Niemcy i Zjednoczone Królestwo. Informacje przedstawione w niniejszym dokumencie roboczym uzupełnia baza danych przedstawiająca metadane wskaźników dostosowania na szczeblu krajowym z czterech wyżej wymienionych państw.
- Monitorowanie i ocena krajowych polityk przystosowawczych w całym cyklu polityki (2020 r.): Niniejsze sprawozdanie zawiera przegląd rozwoju sytuacji w poszczególnych krajach pod względem strategii i planów przystosowania się do zmiany klimatu oraz ich wdrażania w kontekście globalnych i europejskich ram politycznych. Sprawozdanie zawiera wnioski wyciągnięte na szczeblu krajowym na temat monitorowania, sprawozdawczości i oceny przystosowania się do zmiany klimatu (MRE), przyszłe kierunki i możliwości wzajemnego uczenia się w zakresie oceny strategii i planów CCA na szczeblu krajowym i europejskim oraz konsekwencje pojawiających się wymogów w zakresie sprawozdawczości wynikających z odpowiednich polityk UE w celu poprawy oceny na szczeblu UE.