Zagrożenia związane ze zmianą klimatu w mieście lub mieście powinny być charakteryzowane z punktu widzenia kilku aspektów: zagrożenia klimatyczne (projektowane warunki klimatyczne); kontekst położenia geograficznego (np. obszar przybrzeżny, region górski itp.); oraz sektory i systemy dotknięte chorobą (np. zdrowie ludzkie, infrastruktura, transport, porty, energia, woda, dobrostan społeczny itp.), w tym skutki dla grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji (np. osób starszych, bezdomnych, zagrożonych ubóstwem itp.).

Ten krok wspiera miasta będące sygnatariuszami Porozumienia Burmistrzów w celu opracowania oceny ryzyka i podatności na zagrożenia (RVA). Zgodnie z ramami sprawozdawczymi Porozumienia Burmistrzów ocena ryzyka i podatności obejmuje dane dotyczące zagrożeń klimatycznych, sektorów podatnych na zagrożenia, zdolności adaptacyjnych i wrażliwych grup ludności. Jeśli chodzi o zagrożenia klimatyczne, miasta będące sygnatariuszami są proszone o określenie prawdopodobieństwa i wpływu najbardziej istotnych zagrożeń, ich oczekiwanej zmiany intensywności i częstotliwości, a także ram czasowych. Odbywa się to poprzez określone wskazanie poziomu zaufania. Dla każdego zidentyfikowanego zagrożenia klimatycznego określa się wrażliwe sektory i ich poziom podatności na zagrożenia. Ponadto zdefiniowano ocenę zdolności adaptacyjnych na poziomie sektorowym z wykorzystaniem kategorii pozytywnych zdolności adaptacyjnych, takich jak dostęp do usług, zdolności rządowe i instytucjonalne, zdolności fizyczne i środowiskowe, wiedza i innowacje. Możliwe jest również przypisanie wskaźników dla zidentyfikowanych sektorów podatnych na zagrożenia i zdolności adaptacyjnych. Wszystkie wyżej opisane elementy RVA wraz ze wskaźnikami przykładowymi są dostępne na platformie sprawozdawczej MyCovenant (zob. również wersja robocza szablonu sprawozdawczegow trybie offline).

Oceny ryzyka koncentrują się przede wszystkim na przewidywanych zmianach warunków klimatycznych, spisie potencjalnie dotkniętych aktywów, prawdopodobieństwie wystąpienia skutków i wynikających z nich konsekwencjach. Oceny podatności podkreślają narażenie, wrażliwość i zdolność adaptacyjną systemów, aktywów i populacji. Zintegrowane oceny ryzyka i podatności dotyczą zarówno podatności na zagrożenia klimatyczne, jak i ich skutków.

Metody przeznaczone do oceny ryzyka i podatności można podzielić na metody odgórne, które zwykle opierają się na danych ilościowych (np. dane spisowe, modele klimatyczne z obniżoną skalą) i wykorzystują mapowanie; oraz metody oddolne, które często wykorzystują lokalną wiedzę do identyfikowania zagrożeń i mają charakter jakościowy.

Oceny narażenia oparte na wskaźnikach wykorzystują zestawy wcześniej zdefiniowanych wskaźników, które mogą być zarówno ilościowe, jak i jakościowe i mogą być oceniane zarówno poprzez modelowanie, jak i konsultacje z zainteresowanymi stronami.

Szybka metoda kontroli ryzyka, która opiera się na istniejącej wiedzy, może być stosowana z pierwszej ręki, aby lepiej zrozumieć potrzeby szczegółowej oceny.

Przy wyborze metodyki oceny ryzyka lub narażenia należy kierować się:

• Dostępne zasoby ludzkie i finansowe;
• Dostępność danych;
• Istniejącej wiedzy;
• Poziom zaangażowania zainteresowanych stron;
• Skala i zakres potencjalnych zagrożeń;
• Preferowany rodzaj produktów do dalszego planowania działań dostosowawczych.

Niezależnie od zastosowanej metody ocena powinna co najmniej uwzględniać następujące elementy:

• Tendencje różnych zmiennych klimatycznych (np. średnia i ekstremalna temperatura, liczba dni z ekstremalnym upałem, intensywne opady deszczu, pokrywa śnieżna), najlepiej w oparciu o szereg różnych scenariuszy klimatycznych;
• Spodziewane (bezpośrednie i pośrednie) skutki (zagrożenia i możliwości) poprzez określenie najbardziej istotnych zagrożeń, a także obszarów miasta, które są najbardziej zagrożone ze względu na nakład przestrzennego rozmieszczenia ludności ogółem, populacji znajdujących się w trudnej sytuacji, działalności gospodarczej i wartości gospodarczych;
• Ramy czasowe, takie jak krótki, średni (np. 2050 r.) lub długoterminowy (np. koniec stulecia);
• Wskazanie poziomu zaufania (np. wysokiego, średniego, niskiego) dla takich skutków, z myślą o ułatwieniu procesu decyzyjnego ze względu na stopień niepewności związany z wynikami.

Webinarium Porozumienia Burmistrzów pt. „Ocena zagrożeń i słabych punktów” zawiera doświadczenia miast będących sygnatariuszami Porozumienia oraz ich podejście do prowadzenia RVA.