Zagrożenia naturalne: bezpośrednie koszty i straty spowodowane zakłóceniem procesów produkcji

W ostatnich dziesięcioleciach w Europie odnotowano znaczny wzrost bezpośrednich szkód spowodowanych zagrożeniami naturalnymi. Oczekuje się dalszego wzrostu szkód ze względu na trwającą akumulację ludności i aktywów gospodarczych na obszarach podatnych na ryzyko oraz wpływ zmian klimatu, na przykład na dotkliwość i częstotliwość występowania suszy w basenie Morza Śródziemnego. W celu złagodzenia skutków zagrożeń naturalnych dla europejskich gospodarek i społeczeństw należy usprawnić ocenę ryzyka i zarządzanie nim. Chociaż analiza i modelowanie zagrożeń naturalnych poczyniły znaczne postępy w ostatnich dziesięcioleciach, nadal potrzebne są znaczne wysiłki badawcze w celu poprawy oceny kosztów zagrożeń naturalnych. Szczególnie w porównaniu z modelowaniem zagrożeń, oceny strat nadal dominują proste podejścia, głównie ze względu na ograniczenia w dostępnych danych i wiedzy na temat procesów szkód i czynników wpływających. Ponadto znaczna różnorodność podejść metodologicznych utrudnia ustalenie kompleksowych, solidnych i wiarygodnych danych dotyczących kosztów, które są porównywalne w odniesieniu do różnych zagrożeń i państw. Dzieje się tak również dlatego, że najnowocześniejsze podejścia do oceny kosztów bezpośrednich, jak również strat spowodowanych zakłóceniami w procesach produkcyjnych są nie tylko specyficzne dla zagrożeń naturalnych, ale również specyficzne dla różnych sektorów lub elementów zagrożonych w określonych regionach lub krajach. Metody te, a także źródła danych i terminologia są opracowywane, usystematyzowane i analizowane w niniejszym sprawozdaniu. Określono podobieństwa i różnice między metodami oceny kosztów różnych zagrożeń naturalnych, tak aby większość z nich mogła być wyciągnięta z różnych podejść stosowanych w różnych krajach europejskich. Ponadto podkreślono luki w wiedzy i potrzeby badawcze oraz przedstawiono zalecenia dotyczące najlepszych praktyk w zakresie oceny kosztów.

Niniejsze sprawozdanie jest częścią unijnego projektu CONHAZ. Pierwszym celem CONHAZ jest opracowanie najnowocześniejszych metod i terminologii stosowanych w europejskich studiach przypadków. Kompilacja ta będzie uwzględniać susze, powodzie, burze i zagrożenia alpejskie, a także różne sektory dotknięte skutkami, takie jak rolnictwo, zdrowie i przyroda. Weźmie pod uwagę koszty bezpośrednie, pośrednie i niematerialne. CONHAZ analizuje koszty i korzyści wynikające z polityki zapobiegania ryzyku i reagowania kryzysowego. Drugim celem CONHAZ jest ocena skompilowanych metod poprzez rozważenie założeń teoretycznych leżących u podstaw metod oceny kosztów oraz problemów pojawiających się w zastosowaniu metod, takich jak dostępność i jakość danych. CONHAZ oceni również wiarygodność wyników końcowych, biorąc pod uwagę dokładność prognoz kosztów i najlepszych praktyk walidacji, a także określi istotne luki w metodach oceny. Trzecim celem CONHAZ jest porównanie dostępnych metod oceny z potrzebami i praktykami użytkownika końcowego, aby lepiej zidentyfikować najlepsze praktyki i luki w wiedzy w odniesieniu do kształtowania polityki. Ostatecznym celem CONHAZ jest przedstawienie zaleceń dotyczących najlepszych praktyk i określenie wynikających z nich potrzeb badawczych.