Wskaźnik podatności na zagrożenia strefą przybrzeżną – CVI

Opis

Wskaźnik wrażliwości wybrzeża (CVI) jest jedną z najczęściej stosowanych i prostych metod oceny podatności na wzrost poziomu mórz przybrzeżnych, w szczególności z powodu erozji i/lub zalania (Gornitz i in., 1991). Pierwszy krok metodologiczny do obliczenia pierwotnego sformułowania CVI dotyczy identyfikacji kluczowych zmiennych reprezentujących istotne procesy napędowe wpływające na podatność na zagrożenia przybrzeżne i ogólnie na ewolucję wybrzeża. Ogólnie formuła CVI obejmuje 6 lub 7 zmiennych; w amerykańskim badaniu geologicznym (USGS) uwzględniono w szczególności następujące sześć zmiennych: geomorfologia, tempo zmian linii brzegowej, nachylenie wybrzeża, względna szybkość poziomu morza, średnia wysokość fali, średni zasięg pływów. Drugi etap dotyczy kwantyfikacji zidentyfikowanych kluczowych zmiennych. Chociaż dla tego etapu dostępne są różne metody, oznaczanie ilościowe jest zasadniczo oparte na definicji wyników półilościowych według skali 1–5; 1 wskazuje na niski wkład w podatność na zagrożenia dla obszarów przybrzeżnych określonej kluczowej zmiennej dla badanego obszaru lub podobszarów, natomiast 5 wskazuje na wysoki wkład. Następnie (trzeci krok) kluczowe zmienne są agregowane w jednym indeksie, za pomocą formuły matematycznej. Wreszcie jako czwarty etap wartości CVI są następnie klasyfikowane w n różnych grupach (zwykle 3 lub 4) przy użyciu n-1 percentylów jako limitów. Chociaż jest szeroko stosowany, największym ograniczeniem pierwotnego sformułowania CVI jest jego niezdolność do uwzględnienia aspektów społeczno-gospodarczych (takich jak na przykład liczba poszkodowanych osób, infrastruktura potencjalnie uszkodzona i koszty gospodarcze) w ramach oceny narażenia obszarów przybrzeżnych (Gornitz i in., 1993; Cooper i McLaughlin, 1998; ETC-ACC, 2010). Aby poradzić sobie z tym głównym ograniczeniem, dostępne są dwa główne możliwe podejścia: wykorzystanie pierwotnego CVI w połączeniu z innymi wskaźnikami, które mogą lepiej odzwierciedlać złożoność systemu przybrzeżnego, również w odniesieniu do aspektów społeczno-gospodarczych; (II) zmodyfikować/rozszerzyć pierwotną formułę CVI, uwzględniając również zmienne reprezentujące systemy społeczno-ekonomiczne. To drugie podejście doprowadziło do opracowania różnych ulepszonych formuł, w tym następujących: Özyurt et al. (2008 r.) opracowano CVI w celu szczegółowej oceny skutków spowodowanych wzrostem poziomu morza. Wskaźnik określa się poprzez włączenie 5 wskaźników cząstkowych, z których każdy odpowiada konkretnemu wpływowi związanemu ze wzrostem poziomu morza; tj. erozja przybrzeżna, powodzie spowodowane gwałtownymi burzami, trwałe zalewanie, wtargnięcie słonej wody do zasobów wód podziemnych oraz ingerencja w słoną wodę do rzek/estuariów. Każdy podindeks jest obliczany na podstawie półilościowej oceny parametrów wpływu fizycznego i ludzkiego. Autor zastosował tę metodologię do delty Göksu w Turcji. Szlafsztein i Sterr (2007) sformułowali złożony indeks podatności, który łączy szereg odrębnych zmiennych odzwierciedlających cechy naturalne i społeczno-ekonomiczne, które przyczyniają się do podatności na zagrożenia przybrzeżne ze względu na zagrożenia naturalne. Autorzy zastosowali indeks do brazylijskich obszarów przybrzeżnych, biorąc pod uwagę te naturalne parametry: długość linii brzegowej i zatoka, gęstość linii brzegowej w obszarach miejskich, cechy przybrzeżne (estuaryna, plaża itp.), środki ochrony wybrzeża, odwadnianie strumieniowe, obszary powodziowe. Parametry społeczno-ekonomiczne składały się z: całkowita liczba ludności i całkowita populacja dotknięta powodziami, gęstość zaludnienia, ludność nielokalna (tj. urodzona gdzie indziej, ale żyjąca na rozważanych obszarach), ubóstwo, bogactwo gmin. McLaughlin i Cooper (2010) opracowali wieloskalowy CVI, w szczególności odnoszący się do skutków erozji. Indeks integruje trzy wskaźniki częściowe: podindeks cech przybrzeżnych, opisujący odporność i podatność na erozję przybrzeżną, (ii) wymuszający podindeks przybrzeżny, charakteryzujący wymuszone zmienne przyczyniające się do erozji wywołanej falami, (iii) oraz subindeks społeczno-ekonomiczny, opisujący cele potencjalnie zagrożone. W szczególności autorzy zastosowali indeks do systemu wieloskalowego, w tym: Irlandia Północna (skala krajowa), Coleraine Borough Council (skala regionalna) i Portrush East Strand (skala lokalna).

Źródło informacji