Οικολογικό-κοινωνικό τιμολόγιο ύδρευσης στη Δουνκέρκη της Γαλλίας

Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά τη διαθεσιμότητα νερού. Οι δήμοι και οι περιφέρειες πρέπει να βρουν τρόπους για την αύξηση της αποδοτικής χρήσης του νερού και τη μείωση της κατανάλωσης νερού. Τα οικονομικά κίνητρα μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό εργαλείο για την αύξηση της αποδοτικής χρήσης του νερού, ωστόσο, οι αυξημένες τιμές του νερού ενδέχεται να εμποδίσουν τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος να εξασφαλίσουν επαρκή πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Αυτό είναι απαράδεκτο, δεδομένου ότι η πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό ορίζεται ως θεμελιώδης ανάγκη και ανθρώπινο δικαίωμα και, ως εκ τούτου, είναι ένας από τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών. Υπάρχει υψηλός κίνδυνος άρνησης αυτού του δικαιώματος σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος εάν οι τιμές του νερού καταστούν απρόσιτες.

Υπό αυτές τις συνθήκες, μια βασική πρόκληση για την περιοχή της Δουνκέρκης είναι η έλλειψη άμεσης πρόσβασης σε πόρους γλυκού νερού.

Στην περιοχή της Δουνκέρκης (Γαλλία) οι υπηρεσίες ύδρευσης παρέχονται από το Syndicat de l’Eau της Δουνκέρκης (SED), μια δημόσια ένωση τοπικών αρχών, η οποία εξυπηρετεί περίπου 215.000 κατοίκους. Το πόσιμο νερό λαμβάνεται από τα υπόγεια ύδατα στη γειτονική περιοχή Audomarois, που βρίσκεται σε απόσταση άνω των 40 χιλιομέτρων, ενώ τα επιφανειακά ύδατα χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των αναγκών σε νερό από τις έντονες βιομηχανικές δραστηριότητες στην περιοχή. Για τον σκοπό αυτό, κατά τη δεκαετία του 1970, δημιουργήθηκαν δύο χωριστά δίκτυα διανομής, τα οποία διαχωρίζουν την παροχή νερού για οικιακή χρήση από το νερό που παρέχεται για βιομηχανική χρήση. Η περιοχή ήταν μία από τις περιοχές που επηρεάστηκαν περισσότερο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, γεγονός που μεταφράστηκε σε αύξηση των ανωμαλιών όσον αφορά τις θερμοκρασίες και τις βροχοπτώσεις. Κατά συνέπεια, η προσοχή επικεντρώθηκε στην αύξηση της αποδοτικότητας της ύδρευσης και στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία της καλύτερης διαχείρισης των υδάτινων πόρων από τους οικιακούς χρήστες, δηλαδή τους κατοίκους. Η Δουνκέρκη ανήκει στην πρώην περιφέρεια Nord-Pas de Calais της Γαλλίας, η οποία είναι μία από τις γαλλικές περιφέρειες με το υψηλότερο ποσοστό ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, το οποίο ανήλθε σε 25,9 % το 2022.

Στη Γαλλία, πριν από τη θέσπιση του άρθρου 15 του νόμου «Δέσμευσηκαι εγγύτητα»του 2019, το άρθρο 1 του νόμου για τα ύδατα και το υδάτινο περιβάλλον (LEMA) προέβλεπε αυστηρό πλαίσιο για την τιμολόγηση της ύδρευσης και της αποχέτευσης. Στο πλαίσιο αυτό, η τιμή των δημόσιων υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης έπρεπε να είναι η ίδια για όλους τους χρήστες, με αποτέλεσμα οι τοπικές αρχές να μην είναι νομικά σε θέση να δημιουργήσουν εργαλεία κοινωνικής στήριξης ειδικά για το πόσιμο νερό.

Αναγνωρίζοντας την κρίσιμη σημασία του ΣΒΑ 6 που αποσκοπεί στη διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης σε νερό και αποχέτευση και στη διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης των υδάτινων πόρων, το SED αποφάσισε να εισαγάγει ένα κοινωνικό, περιβαλλοντικό, προοδευτικό και βασιζόμενο σε κίνητρα σύστημα τιμολόγησης του νερού τον Οκτώβριο του 2012. Ένα τέτοιο σύστημα τιμολόγησης κατέστη δυνατό με τον νόμο «Brottes»,που εγκρίθηκε το 2013, ο οποίος κάλεσε τις ενδιαφερόμενες τοπικές αρχές να πειραματιστούν με διαφορετικά μοντέλα για την «προώθηση της πρόσβασης στο νερό και την εφαρμογή κοινωνικής τιμολόγησης του νερού».

Η Δουνκέρκη ήταν μία από τις 50 τοπικές αρχές που συμμετείχαν στον πειραματισμό, εφαρμόζοντας ένα οικολογικό-κοινωνικό τιμολόγιο το οποίο εισήγαγε ένα νέο σύστημα τιμολόγησης του νερού με στόχο τη δημιουργία ενός βιώσιμου κοινωνικά «δίκαιου» συστήματος τιμολόγησης με βάση τη μετρούμενη κατανάλωση νερού.

Η εισαγωγή του νέου συστήματος τιμολόγησης αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την παροχή κινήτρων για τη μείωση της μη απαραίτητης κατανάλωσης νερού. Επιπλέον, το τιμολόγιο είναι ένας τρόπος διασφάλισης της διανεμητικής δικαιοσύνης, καθώς ο στόχος της κοινωνικής έκπτωσης είναι να βοηθήσει τον οικονομικά ευάλωτο πληθυσμό. Ανησυχεί επίσης για τη δικονομική δικαιοσύνη διότι ακυρώθηκαν τα γραφειοκρατικά εμπόδια για την πρόσβαση σε εκπτώσεις, καθώς η έκπτωση εφαρμόζεται αυτόματα με βάση τα στοιχεία για τα οικονομικά ευάλωτα νοικοκυριά που παρέχονται από το Caisse primaire d’assurance maladie (CSS).

Συνοψίζοντας, οι στόχοι του οικολογικού-κοινωνικού τιμολογίου είναι οι εξής:

● Μείωση της κατανάλωσης νερού και, ως εκ τούτου, της χρήσης των πόρων

● Αύξηση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης του πληθυσμού μέσω οικονομικών κινήτρων για τη μείωση της κατανάλωσης νερού

● Θέσπιση κοινωνικού τιμολογίου για τις ομάδες χαμηλού εισοδήματος και θέσπιση πρόσθετων εκπτώσεων για τις ομάδες χαμηλού εισοδήματος

Το οικολογικό-κοινωνικό σύστημα τιμολόγησης τριών βαθμίδων διακρίνει μεταξύ αυτού που θεωρείται κατανάλωση νερού για την κάλυψη βασικών ανθρώπινων αναγκών και όχι μη βασικών αναγκών σε νερό. Το επίπεδο τιμολόγησης που συνδέεται με κάθε βαθμίδα αυξάνεται με μη γραμμικό τρόπο, διασφαλίζοντας ότι όλοι οι κάτοικοι μπορούν να αντέξουν οικονομικά το νερό για να καλύψουν όλες τις βασικές τους ανάγκες. Το όριο για την κατανάλωση ζωτικής σημασίας καθορίζεται σε 80 m3/έτος ανά νοικοκυριό σε τιμή 1,29 EUR/m3. Για την πρώτη βαθμίδα, οι τιμές διατηρούνται όσο το δυνατόν χαμηλότερες, επιδοτώντας το κόστος παραγωγής μέσω των υψηλότερων τιμών που χρεώνονται για την κατανάλωση νερού στη δεύτερη (2,40 €/ m3 για έως 200 m3) και στην τρίτη βαθμίδα 3,18 €/ m3 για κατανάλωση νερού που υπερβαίνει αυτό το επίπεδο. Θεσπίστηκε επίσης πρόσθετος μηχανισμός για την περαιτέρω στήριξη των ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων: οι δικαιούχοι του CSS λαμβάνουν αυτόματα έκπτωση 70% στους λογαριασμούς ύδρευσης που πληρώνουν 0,50 €/m3 (όλες οι τιμές αναφέρονται στην 1η^{Ιανουαρίου} 2023). Το 2023 το 72,1 % των νοικοκυριών διατήρησε την κατανάλωση νερού εντός των ορίων της πρώτης βαθμίδας, ενώ οι καταναλώσεις του 25,4 % των νοικοκυριών βρίσκονται στη δεύτερη βαθμίδα και το 2,6 % των καταναλώσεων των νοικοκυριών ανήκουν στην τρίτη βαθμίδα.

Το τιμολόγιο που βασίζεται στις ποσότητες νερού που καταναλώνονται ανά νοικοκυριό δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες σε νερό που σχετίζονται με το μέγεθος των νοικοκυριών. Για τον λόγο αυτό, ορισμένα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος δεν μπορούν να επωφεληθούν από το αυτόματο σύστημα, είτε επειδή η κατοικία τους βρίσκεται σε συλλογικό κτίριο χωρίς ατομικούς μετρητές είτε επειδή οι ανάγκες τους σε νερό υπερβαίνουν το χαμηλότερο επίπεδο λόγω του μεγέθους του νοικοκυριού. Στην περιοχή της Δουνκέρκης, αυτό αφορά περίπου 1.600 νοικοκυριά σε πολυκατοικίες χωρίς μεμονωμένα μέτρα μόνο (από τις 36.000 πολυκατοικίες της περιοχής), πέραν ορισμένων νοικοκυριών μεγάλου μεγέθους. Και για τις δύο κατηγορίες, θεσπίστηκε ένα σύστημα «Cheque eau», για το οποίο τα νοικοκυριά έπρεπε να υποβάλουν ενεργά αίτηση. Η επιταγή αυτή αντιστοιχούσε σε 12 €/έτος για κάθε άτομο ξεκινώντας από το 6ο άτομο σε ένα νοικοκυριό και 40 €/έτος ανά νοικοκυριό για όσους ζούσαν σε κτίρια χωρίς ατομικούς μετρητές νερού.

Ωστόσο, το σύστημα επιταγών αποδείχθηκε ανεπιτυχές, καθώς τα δικαιούχα νοικοκυριά δεν υπέβαλαν αίτηση για τις εν λόγω εκπτώσεις: Στη Δουνκέρκη, μόνο 40 νοικοκυριά από τα αναμενόμενα περισσότερα από 1.800 είχαν υποβάλει αίτηση και έλαβαν την επιταγή. Δεδομένης της αναποτελεσματικότητας του συστήματος επιταγών, το SED προσπαθεί να λάβει δεδομένα από το τοπικό Caisse d’ Allocation Familiales (CAF), τα οποία θα επέτρεπαν να ληφθεί το μέγεθος του νοικοκυριού στο σύστημα τιμολόγησης με αυτοματοποιημένο τρόπο, όπως γίνεται ήδη για τους δικαιούχους CSS.

Ως αποτέλεσμα της μετάβασης από το προηγούμενο μοντέλο κατ’ αποκοπή τιμών με ίσα τιμολόγια για όλα τα νοικοκυριά σε αυτό το νέο σύστημα, το 80 % των χρηστών νερού έχουν εξοικονομήσει χρήματα στους λογαριασμούς τους. Το υπόλοιπο 20 % σημείωσε αύξηση και οι χρήστες που ανήκουν στην τρίτη βαθμίδα (υψηλοί καταναλωτές, 2,62 % των νοικοκυριών) επηρεάστηκαν περισσότερο από την αύξηση των τιμών. Το SED εξοικονόμησε το 10 % του κόστους σε σύγκριση με το προηγούμενο τιμολόγιο. Ένα στα δύο νοικοκυριά βρίσκεται κάτω από το όριο οικονομικής διακοπής σε σύγκριση με το προηγούμενο σύστημα τιμολόγησης και η μέση ετήσια κατανάλωση σταθεροποιείται.

Η μέση κατανάλωση ανά νοικοκυριό μειώθηκε σημαντικά από 83-85 m3/έτος το 2010 σε 67 m3/έτος το 2023. Ακόμη και οι καταναλωτές της δεύτερης βαθμίδας μείωσαν σημαντικά την κατανάλωσή τους (από σχεδόν 90 m3/έτος το 2010 σε λιγότερο από 80 m3/έτος το 2013 μετά την εισαγωγή του τιμολογίου). Με τον τρόπο αυτό, στη Δουνκέρκη εξοικονομήθηκαν σημαντικές ποσότητες υπόγειων υδάτων, με μείωση της άντλησης υπόγειων υδάτων κατά 10 % το 2023. Ωστόσο, η μέση κατανάλωση μεταξύ των νοικοκυριών της πρώτης βαθμίδας σημείωσε ελαφρά αύξηση (από κάτω των 70 m3/έτος σε πάνω από 75 m3/έτος), γεγονός που καταδεικνύει ότι, πριν από την εισαγωγή αυτού του νέου τιμολογίου, ήταν πιθανό να υποκατανάλωσαν για να περιορίσουν τις δαπάνες για το νερό.

Η παρακολούθηση του μέτρου πραγματοποιήθηκε κυρίως μέσω των δεδομένων που αντλήθηκαν από υδρομετρητές που εγκαταστάθηκαν κατά τα έτη πριν από την εισαγωγή του νέου συστήματος τιμολόγησης και συνεχίζεται έκτοτε. Η διαθεσιμότητα αυτών των δεδομένων αποτέλεσε βασικό παράγοντα για την κατανόηση της αποτελεσματικότητας του μέτρου.

Τέλος, οι μελέτες βελτιστοποίησης αναμένεται να περιλαμβάνουν, εκτός από οικονομικά κριτήρια, κοινωνικά κριτήρια στο σύστημα τιμολόγησης του νερού της Δουνκέρκης, τα οποία θα περιλαμβάνουν δικαιούχους συμπληρωματικού επιδόματος και επιδόματος ενηλίκων με αναπηρία, δεδομένου ότι τα στοιχεία σχετικά με την επιλεξιμότητα των νοικοκυριών μπορούν να ληφθούν έτσι ώστε να εφαρμόζονται αυτόματα τα εν λόγω επιδόματα, όπως στην πραγματικότητα ισχύει για τους δικαιούχους του CSS.

Το Syndicat de l'Eau της Δουνκέρκης συγκεντρώνει 29 δήμους. Καθορίζει την πολιτική υδάτων για την περιοχή και καθορίζει τις προκλήσεις και τους προσανατολισμούς των υπηρεσιών πόσιμου νερού και βιομηχανικού νερού. Το Syndicat de l'Eau της Δουνκέρκης ανέθεσε τη λειτουργία της υπηρεσίας διανομής πόσιμου νερού σε έναν αντιπρόσωπο, την SUEZ Eau, εταιρεία ειδικευμένη στη λειτουργία εγκαταστάσεων που εξυπηρετούν το περιβάλλον.

Το σύστημα τιμολόγησης της οικολογικής αλληλεγγύης βασίζεται σε συνεχή αξιολόγηση και έχει συσταθεί ένα παρατηρητήριο οικολογικής αλληλεγγύης ως διευθύνουσα επιτροπή. Το παρατηρητήριο αυτό συνεδριάζει τακτικά και φέρνει σε επαφή φορείς του τομέα των υδάτων και εκπροσώπους ενώσεων και ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένων ιδιοκτητών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών ενώσεων, του Γενικού Συμβουλίου, καθώς και των τοπικών αρχών και των περιβαλλοντικών ενώσεων, του Caisse Primaire d’Assurance Maladie du Nord (CPAM), της δικτυακής πύλης για τις οικογενειακές κατανομές (CAF), της Υπηρεσίας Υδάτων, της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων, εκπροσώπων του Syndicat, του Centre Communal d’Action Sociale (CCAS) και του εκπροσώπου της υπηρεσίας ύδρευσης.

Σκοπός του παρατηρητηρίου οικολογικής αλληλεγγύης είναι να αξιολογήσει τον αντίκτυπο του συστήματος τιμολόγησης του νερού στην κατανάλωση και να προτείνει τρόπους βελτίωσής του. Για να γίνει αυτό, βασίζεται σε τέσσερα εργαλεία: i) έρευνα 800 χρηστών που πραγματοποιήθηκε σε διάστημα τριών ετών (μέχρι στιγμής διεξάγεται ετησίως)· ii) ποιοτική ομάδα 1.500 χρηστών που παρακολουθείται σε διάστημα έξι ετών (συμπεριλαμβανομένων των τριών ετών πριν από την έναρξη του συστήματος τιμολόγησης)· iv) Ομάδες εργασίας των κατοίκων για την ποιοτική αξιολόγηση του συστήματος και την ανάπτυξη οικολογικών δράσεων. Αναλύσεις των λογαριασμών των 98.244 συνδρομητών (ιδιωτών και επαγγελματιών χρηστών) και τα εργαλεία που συνιστώνται για την εξασφάλιση άμεσης διαβούλευσης με τους χρήστες. Η παρουσία ενώσεων στο παρατηρητήριο συμβάλλει επίσης σε αυτό.

Η ανάπτυξη και η εφαρμογή του νέου προοδευτικού οικολογικού-κοινωνικού τιμολογίου θεωρείται αποτελεσματική λύση προσαρμογής τόσο από περιβαλλοντική όσο και από κοινωνική άποψη. Η εισαγωγή αυτού του τιμολογίου ήταν μια λύση για τη μείωση των επιπέδων κατανάλωσης των μεγαλύτερων καταναλωτών νερού, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα οικονομικά προσιτή πρόσβαση σε ποσότητα νερού ικανή να καλύψει τις βασικές ανάγκες νερού των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος.

Το τιμολόγιο έχει ανακατανείμει το κόστος του πόσιμου νερού, καθώς το 80% των καταναλωτών πληρώνουν λιγότερο ή το ίδιο όπως και πριν από τη θέσπιση του τιμολογίου, με μια σχετική συνολική μείωση του επιπέδου κατανάλωσης νερού, ενώ οι καταναλωτές πρώτης βαθμίδας που ήταν πιθανό να έχουν καταναλώσει στο παρελθόν ήταν σε θέση να αυξήσουν ελαφρώς την κατανάλωσή τους.

Η επιτυχία αυτής της επιχείρησης, τόσο από την άποψη της εξοικονόμησης νερού όσο και από την άποψη της κοινωνικής αποδοχής, επηρεάστηκε έντονα και θετικά από την έναρξη μιας μεγάλης εκστρατείας ευαισθητοποίησης λίγο πριν από την εισαγωγή του συστήματος τιμολόγησης της οικολογικής αλληλεγγύης. Η εκστρατεία αυτή συνεχίζεται σήμερα (έτος 2024) με πολιτιστικές, αθλητικές, ψυχαγωγικές και άλλες εκδηλώσεις που διοργανώνονται στην περιοχή της Δουνκέρκης, καθώς και με παιδιά σχολικής ηλικίας.

Ο στόχος αυτής της εκστρατείας ευαισθητοποίησης είναι τριπλός:

• Να εξηγούν στους χρήστες από πού προέρχεται το νερό που ρέει από τις βρύσες τους και να τους ενημερώνουν για την πολύτιμη φύση του. Στόχος ήταν να καταστούν οι πολίτες πρόθυμοι να εξοικονομήσουν νερό συμμετέχοντας στη διατήρησή του.
• Επεξήγηση στους χρήστες του συστήματος οικοκοινωνικών τιμολογίων και των οικονομικών, κοινωνικών και οικολογικών οφελών του. Οι φορείς υλοποίησης του προγράμματος έπρεπε να πείσουν ιδιαίτερα τους μεγαλύτερους καταναλωτές ότι οι αυξημένοι λογαριασμοί τους θα ωφελούσαν τα πιο ευάλωτα μέλη της κοινότητάς τους.
• Να δοθούν στους χρήστες τα εργαλεία για πιο συνειδητή κατανάλωση, δηλαδή τόσο τον έλεγχο όσο και τη μείωση της κατανάλωσής τους μέσω απλών ενεργειών ρουτίνας και την απόκτηση νέων συνηθειών.

Ορισμένοι περιορισμοί του συστήματος τιμολόγησης που βασίζεται στη μέτρηση σχετίζονται με την ανάγκη:

• α) να συνδέουν αποτελεσματικά τις πληρωμές με την κατανάλωση νερού με τη χρήση μετρητών, ωστόσο 16.000 νοικοκυριά εξακολουθούν να ζουν συλλογικά χωρίς ατομικούς μετρητές νερού.
• β) να διασφαλιστεί η δικαιοσύνη στην εκτίμηση των αναγκών σε νερό μπροστά από τα μεγαλύτερα νοικοκυριά. Στην πραγματικότητα, το SED δυσκολεύεται να εντοπίσει τα μεγαλύτερα νοικοκυριά που θα πρέπει να επωφεληθούν από ένα προεξοφλημένο επιτόκιο, αλλά καταναλώνουν περισσότερο νερό από ό, τι προβλέπεται από το σύστημα βαθμίδων, λόγω του μεγέθους των νοικοκυριών.

 Ενώ τα στοιχεία για τα κοινωνικά μειονεκτούντα νοικοκυριά παρέχονται στο SED από το ίδρυμα που διανέμει τις επιδοτήσεις σε αυτές τις ομάδες (Caisse primaire d’assurance maladie, CSS), το τοπικό ίδρυμα που είναι αρμόδιο για τις ειδικές δημόσιες επιδοτήσεις σε αυτή την ομάδα νοικοκυριών αρνήθηκε να κοινοποιήσει στοιχεία στο SED, με αποτέλεσμα τα νοικοκυριά αυτά να μην μπορούν να επωφεληθούν από την αυτόματη εφαρμογή ειδικού τιμολογίου.

Το ζήτημα της έλλειψης κατάλληλων δεδομένων για την προσέγγιση όλων των ευάλωτων ατόμων (για οικονομικούς ή κοινωνικούς λόγους) αναμένεται να επιλυθεί στο εγγύς μέλλον, μέσω εθνικού κανονιστικού διατάγματος που θα υποχρεώνει όλες τις κοινωνικές οργανώσεις να ανταλλάσσουν δεδομένα με τις τοπικές αρχές που εφαρμόζουν κοινωνικό τιμολόγιο νερού, ώστε να αυξηθεί η ισότητα των μέτρων αυτών.

Η αρχική προσπάθεια κάλυψης τέτοιων περιπτώσεων στην αδυναμία εφαρμογής αυτοματοποιημένης εφαρμογής εκπτώσεων, με σύστημα επιταγών, απαιτούσε ενεργή εφαρμογή από τα νοικοκυριά. Ωστόσο, το σύστημα αυτό έχει αποτύχει, καθώς η πλειονότητα των δικαιούχων νοικοκυριών δεν υπέβαλε αίτηση για την εν λόγω επιδότηση και το σύστημα επιταγών έχει εγκαταλειφθεί. Για να καλυφθούν περισσότερα νοικοκυριά με το κλιμακωτό σύστημα τιμολόγησης, το 2018 το SED αναθεώρησε την τιμή κατωφλίου για την πρώτη τιμολογιακή ζώνη «βασικού νερού» από 75 m³ σε 80 m³ νερού που καταναλώνεται ετησίως ανά νοικοκυριό.

Σύμφωνα με το SED, οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί αυξήθηκαν μετά την πανδημία COVID-19, πιθανώς λόγω της εισαγωγής ενός ψηφιοποιημένου συστήματος πληρωμών. Οι ευάλωτες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, ενδέχεται να αθετούν τις πληρωμές λογαριασμών, καθώς είναι λιγότερο εξοικειωμένες με τις ψηφιακές πληρωμές (δηλαδή λόγω αναλφαβητισμού ΤΠ ή αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες πρόσβασης σε πλατφόρμες πληρωμών ΤΠ).

Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2017 (τελευταία διαθέσιμα ειδικά στοιχεία), οι δαπάνες εγκατάστασης του προγράμματος ανέρχονταν σε περίπου 180 000 EUR. Σε αυτές περιλαμβάνονταν οι αρχικές δαπάνες που σχετίζονταν με την ανάπτυξη ενός εξατομικευμένου συστήματος τιμολόγησης για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος, το οποίο υποστηρίχθηκε από εταιρεία συμβούλων, πέραν του κόστους εγκατάστασης ατομικών μετρητών, καθώς και της ανάπτυξης του σχεδίου υλοποίησης του προγράμματος. Επιπλέον, η διαχείριση του νέου συστήματος τιμολόγησης έχει ως αποτέλεσμα πρόσθετο κόστος 1,5 σεντ ανά m3.

Τα οφέλη της εφαρμογής ελήφθησαν κυρίως από την πρώτη βαθμίδα καταναλωτών και τους δικαιούχους των ΤΠΔ που θεωρούνται γενικά οι πλέον ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού· Μεγάλο ποσοστό καταναλωτών υψηλότερου επιπέδου (περίπου 80 %) μείωσε επίσης την κατανάλωση νερού, αποφεύγοντας τη μεγάλη αύξηση των λογαριασμών νερού. Μόνο το 20% των πελατών αύξησαν την κατανάλωσή τους και, ως εκ τούτου, τους λογαριασμούς νερού.

Από την εισαγωγή του ποσοστού αλληλεγγύης 0,34 EUR/m3 για το επίπεδο κατανάλωσης πρώτης βαθμίδας, παρατηρήθηκε μικρή αύξηση μεταξύ ορισμένων δικαιούχων ΣΕΠ. Δεδομένου ότι δεν διέθεταν τα οικονομικά μέσα για να πληρώσουν την τιμή επαρκούς ποσότητας νερού πριν από την εισαγωγή αυτού του συστήματος τιμολόγησης, μείωσαν την κατανάλωσή τους όσο το δυνατόν περισσότερο, ακόμη και κάτω από αυτό που θεωρείται το πιο βασικό επίπεδο για την κάλυψη των δικών τους υγειονομικών αναγκών. Η νέα τιμολογιακή δομή τους επέτρεψε να αυξήσουν σε μέτριο βαθμό την κατανάλωση για να καλύψουν πλήρως τις βασικές τους ανάγκες.

Το σύστημα τιμολόγησης θεσπίστηκε το 2012 και βρίσκεται σε εξέλιξη, η προπαρασκευαστική φάση ξεκίνησε τρία χρόνια πριν από την εισαγωγή του με την παρακολούθηση των νοικοκυριών και τη συνεννόηση με το παρατηρητήριο οικολογικής αλληλεγγύης για την αξιολόγηση και την καθοδήγηση του έργου.

Το οικολογικό-κοινωνικό τιμολόγιο ύδρευσης αποτελεί μόνιμο μέτρο, με προσαρμογές που πραγματοποιούνται με την πάροδο του χρόνου για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας του.

Για παράδειγμα, στο εγγύς μέλλον το SED αποσκοπεί στη λήψη δεδομένων σχετικά με το μέγεθος του νοικοκυριού (που δεν έχουν ληφθεί υπόψη μέχρι στιγμής λόγω της έλλειψης χρησιμοποιήσιμων δεδομένων) ώστε να είναι σε θέση να παρέχει περαιτέρω εκπτώσεις σε σχέση με το μέγεθος της οικογένειας. Το ίδιο ισχύει και για τη συμπερίληψη κοινωνικών κριτηρίων (π.χ. μειωμένα επιτόκια για τα πιο ευάλωτα άτομα).

Bertrand Ringot (President of Syndicat de l'Eau du Dunkerquois)
Mazouni Fabrice (Directeur général des service)
FMazouni@leaududunkerquois.fr
Phone number: 06 84 75 97 33

SYNDICAT L’EAU DU DUNKERQUOIS
Immeuble Les Trois Ponts – 257 rue de l’école maternelle – 59140 DUNKERQUE
contact@leaududunkerquois.fr

Comitè national de l’eau (2017) Rapport d’étape sur la mise en œuvre de l’expérimentation pour une tarification sociale de l’eau.

Mayol, A. (2018) «Κοινωνικάκαι μη γραμμικά τιμολόγια για το πόσιμο νερό: Το Cui bono; Empirical evidence from a natural experiment in France», Revue d’Economie Politique, 127(6), σ. 1161-1185.

Syndicat de l’eau du Dunkerqois (2022) Rapport sur le prix et a qualité du service public de l’eau potable 2022. Δουνκέρκη.

République Francaise, Αποστολή «flash» sur le bilan de l’expérimentation d’une tarification sociale de l’eau

● Loi n° 2006-1772 du 30 décembre 2006 sur l'eau et les milieux aquatiques