Athúsáid uisce

Is féidir tionscnaimh athúsáide uisce a chur chun feidhme ar scálaí spásúla éagsúla agus gníomhaithe éagsúla a bheith rannpháirteach iontu. Is deacair an beart a chur chun feidhme i dtíortha nach bhfuil cúlra institiúideach agus normatach leordhóthanach acu chun athúsáid a éascú, nó i gcás ina bhféadfadh glacadh soch-chultúrtha agus coinbhleachtaí cur isteach ar chur chun feidhme na rogha sin. Tá rannpháirtíocht na bpáirtithe leasmhara ina príomhchuid dá gcur chun feidhme, toisc go bhféadfadh an rogha oiriúnaithe seo roinnt saincheisteanna a ardú a bheadh ina n-ábhar imní don phobal i gcoitinne, go háirithe maidir le cáilíocht an uisce athúsáidte. Ní mór cumarsáid chomhsheasmhach agus teachtaireachtaí a thuigtear go héasca ina mínítear na tairbhí a bhaineann le hathúsáid uisce a chur ar fáil don phobal agus do pháirtithe leasmhara. Ba cheart scrúdú a dhéanamh ar na rioscaí a d’fhéadfadh a bheith ag baint le húsáid fuíolluisce agus aghaidh a thabhairt orthu chun tacaíocht a fháil ó na páirtithe leasmhara lena mbaineann. Is féidir le tionscadail taispeántais agus cásanna rathúla a chomhroinnt a bheith mar chuid de ghníomhaíochtaí rannpháirtíochta.

Sa tuarascáil ón Airmheán Comhpháirteach Taighde dar teideal WaterReuse in Europe [Athúsáid Uisce san Eoraip](2014), liostaítear na príomhbhacainní seo a leanas ar chur chun feidhme scéimeanna athúsáide uisce: 

• Modhanna neamhréireacha agus neamhiontaofa chun teicneolaíochtaí cóireála fuíolluisce iomchuí a shainaithint agus a bharrfheabhsú le haghaidh feidhmeanna athúsáide, atá in ann cothromaíocht a bhaint amach idir éilimh iomaíocha na bpróiseas inbhuanaithe 
• Deacrachtaí maidir le teicnící faireacháin éifeachtacha a shonrú agus a roghnú, chun a áirithiú go gcomhlíonann cáilíocht an uisce na ceanglais úsáide 
• Dúshláin shuntasacha maidir le measúnú iontaofa a dhéanamh ar na rioscaí/na tairbhí comhshaoil agus sláinte poiblí a bhaineann le hathúsáid uisce thar raon scálaí geografacha 
• Samhlacha gnó lagfhorbartha le haghaidh scéimeanna athúsáide uisce, agus margaí le haghaidh uisce athshlánaithe 
• Leibhéil ísle díograise poiblí agus rialtais maidir le hathúsáid uisce 

• Acmhainneacht institiúideach theoranta chun bearta athchúrsála agus athúsáide a fhoirmliú agus a institiúidiú 
• Easpa dreasachtaí airgeadais le haghaidh scéimeanna athúsáide. 

Ceann de na príomhthosca ratha is ea tacaíocht agus rannpháirtíocht na bpáirtithe leasmhara chun cur i gcoinne láidir na scéimeanna atá beartaithe a sheachaint. Ba cheart do pháirtithe leasmhara eolas leordhóthanach a fháil chun sábháilteacht agus infheidhmeacht uisce athúsáidte a thuiscint. 

Is iomaí buntáiste a d’fhéadfadh a bheith ag baint le hathúsáid uisce chóireáilte don gheilleagar, don tsochaí agus don chomhshaol. Áirítear orthu sin éileamh uisce teaghlaigh a laghdú agus brú ar an soláthar uisce poiblí a mhaolú, costais fuinnimh agus chomhshaoil réamhtheachtacha a laghdú. D’fhéadfadh na costais a bhaineann le hathchúrsáil uisce a bheith níos mó ná na costais a bhaineann le fionnuisce a úsáid go díreach, ach tá údar leo mar gheall ar na tairbhí éagsúla a bhaineann le hathchúrsáil uisce: sábhálann sé uisce d’ardchaighdeán óil, laghdaíonn sé an méid uisce thruaillithe a scaoiltear isteach sa chomhshaol, agus d’fhéadfadh cáilíocht a bheith aige a fhágann go bhfuil sé oiriúnach d’úsáidí malartacha sonracha (e.g. d’fhéadfadh cion coibhneasta ard cothaitheach leasacháin a sholáthar trína úsáid le haghaidh uisciúcháin). Mar sin féin, sa bhreis ar athúsáid uisce, tá sé tábhachtach freisin straitéisí a chur chun feidhme arb é is aidhm dóibh an t-éileamh foriomlán ar uisce a laghdú, rud atá ar cheann de na príomhchúiseanna le ganntanas uisce. Ba cheart measúnú a dhéanamh freisin ar theicneolaíochtaí malartacha cóireála athúsáide uisce agus ar réitigh choigilte uisce eile (féach mar shampla na roghanna oiriúnaithe Ídiú uisce a laghdú chun gléasraí giniúna teirmeacha a fhuarú, agus srianta uisce agus ciondáil uisce). Is féidir measúnuithe iomlánaíocha saolré a chur i bhfeidhm sna measúnuithe sin agus na costais agus na tairbhí a bhaineann le hacmhainní uisce a shábháil agus astaíochtaí carbóin a laghdú á gcur san áireamh.

Ba cheart na tairbhí breise sin go léir a chur san áireamh sna praghsanna ar phraghsanna uisce athúsáidte. D’fhéadfaí fóirdheontais phoiblí a úsáid chun tacú le taraifí uisce níos airde a chúiteamh.  Go ginearálta, is cinneadh polaitiúil é leithdháileadh na gcostas, lena sainítear conas a roinnfear iad idir an cánachas ginearálta agus na táillí dóibh siúd ar spéis leo na tairbhí a bhaineann le hathúsáid uisce.

Sa “Teachtaireachtmaidir le Ganntanas Uisce agus Triomaigh”ó 2007, meastar gur réiteach féideartha í athúsáid uisce chun tionchair an athraithe aeráide ar fud na hEorpa a mhaolú. Sa Teachtaireacht “Treoirphlean chun acmhainní uisce na hEorpa a chosaint” leagadh béim bhreise air sin in 2012 nuair a leagadh síos uasmhéadú athúsáide uisce mar chuspóir sonrach. In 2016, foilsíodh doiciméad treorach de chuid an Aontais maidir le “AthúsáidUisce a Chomhtháthú sa Phleanáil agus sa Bhainistíocht Uisce i gcomhthéacs na Treorach Réime maidir le hUisce”chun an Treoir Réime maidir le hUisce a chur chun feidhme. 

In 2020, d’eisigh an Coimisiún Eorpach ‘Rialachánmaidir le híoscheanglais le haghaidh athúsáid uisce le haghaidh uisciú talmhaíochta’. Tá feidhm ag na rialacha nua ón 26 Meitheamh 2023 agus meastar go spreagfaidh siad agus go n-éascóidh siad athúsáid uisce san Aontas. Leagtar amach sa Rialachán íoscheanglais chomhchuibhithe maidir le cáilíocht uisce le haghaidh athúsáid shábháilte fuíolluisce uirbigh chóireáilte in uisciú talmhaíochta, íoscheanglais chomhchuibhithe faireacháin, forálacha bainistithe riosca chun measúnú a dhéanamh agus aghaidh a thabhairt ar rioscaí breise sláinte a d’fhéadfadh a bheith ann, agus rioscaí comhshaoil a d’fhéadfadh a bheith ann, ceanglais cheadaithe agus forálacha maidir le trédhearcacht, trína gcuirtear príomhfhaisnéis faoi aon tionscadal athúsáide uisce ar fáil don phobal. 

Braitheann an t-am cur chun feidhme go mór ar an raon feidhme sonrach agus ar an mbeart sonrach a glacadh le haghaidh athúsáid uisce. D’fhéadfadh cur chun feidhme iomlán na scéimeanna athúsáide uisce a bheith idir 5-15 bliana. D’fhéadfadh sé go dtógfadh roinnt tionscnamh tréimhse níos faide má tá leibhéal glactha na bpobal áitiúil íseal.

Braitheann saolré na scéimeanna athúsáide uisce go docht ar ghlacadh sóisialta, ar chothabháil chuí na réiteach feidhmeach agus ar fhianaise ar shochairiarbhír. De ghnáth,tá an saolré níos mó ná 25 bliain.