6.2 Ákveðið hverjir eiga að taka þátt í ferlinu

Þverlægt eðli aðlögunar felur í sér að margir aðilar úr mismunandi geirum og stjórnsýslustigi, þ.m.t. einkageirinn taka þátt í framkvæmd hans. Af þessu leiðir að fylgjast með framvindu þessarar starfsemi þarf að virkja marga aðila og hagsmunaaðila sem hafa upplýsingar, gögn og þekkingu á framkvæmdaraðgerðum. Nauðsynlegt er að ákveða hver ber heildarábyrgð á lágmarkskröfu um eiginfjárgrunn og eftirlit, að skýra hlutverk mismunandi aðila og koma á fyrirkomulagi til að samræma lóðrétt og þverlægt við mismunandi aðila þvert á geira og stjórnsýslustig fyrir skilvirka lágmarkskröfu um eiginfjárgrunn og hæfar skuldbindingar.

Heildarábyrgð á aðlögun er venjulega gefin einni stofnun eða leikara, svo sem Umhverfisstofnun, Umhverfisstofnun eða vinnuhópi sem koma saman mörgum aðilum. Þetta þýðir ekki endilega að ábyrgur aðili útfærir MRE á eigin spýtur, heldur að þeir beri ábyrgð á að samræma ferlið og tilkynna niðurstöðurnar. Með hliðsjón af stjórnskipulagi og stjórnsýsluhefðum lands getur aðilinn, sem ber ábyrgð á lágmarkskröfu um aðlögun, verið sá sami og aðilinn sem samhæfir aðlögunarstefnur almennt á landsvísu eða aðili sem er óháður þeim sem bera ábyrgð á áætlanagerð og framkvæmd aðlögunarstefnu. Annars vegar geta náin tengsl milli MRE og stefnumótunar, t.d. auðveldað nám og upptöku niðurstaðna MRE í stefnumótun og endurskoðun. Hins vegar kann sjálfstæði í sumum löndum að vera æskilegt, einkum að því er varðar matsstarfsemi.

Lykilatriði í þessari ábyrgð er að vera í virku samstarfi við viðkomandi hagsmunaaðila sem búa yfir gagnlegum upplýsingum fyrir MRE. Fyrsta skrefið er að taka tillit til tilgangs MRE og íhuga hvaða framlag þarf til að svara spurningunum sem settar eru fram fyrir MRE. Til dæmis getur víðtæk þátttaka ráðuneyta og sérfræðinga í opinberum stofnunum og rannsóknarsamfélögum veitt mjög viðeigandi upplýsingar um hvernig mismunandi geirar þróast við framkvæmd aðlögunarstefnu. Ef markmiðið er að skilja hvernig framkvæmd aðlögunarstefnu á vettvangi er að stuðla að því að draga úr varnarleysi, aukinni aðlögunarhæfni og viðnámsþrótt getur verið mikilvægt að taka þátt í fleiri staðbundnum aðilum sem taka þátt í framkvæmdinni.

Þörf er á fyrirkomulagi til að fá álit aðila frá mismunandi geirum og stjórnsýslustigum til að auðvelda samræmingu, samskipti, miðlun upplýsinga og þekkingar og náms í ferlinu um lágmarksþjálfun. Vinnuhópar, stýrinefndir, samræmingarráð eða þess háttar geta komið á slíkum vettvangi en eru á engan hátt eina leiðin til að taka þátt í hagsmunaaðilum. Form dýpri þátttöku, s.s. virk þátttaka, samstarf og valdefling, í öllu stefnumótunarferlinu, eru yfirleitt meira innifalið þegar þau eru framkvæmd, með þátttöku hagsmunaaðila úr mismunandi geirum. Þarfir og stig þátttöku hagsmunaaðila sem óskað er eftir fyrir MRE hefur einnig áhrif á val á aðferðum til að meta áhættu og áhættu.

Mesta lærdómurinn á sér stað fyrir alla hlutaðeigandi aðila meðan á matinu sjálfu stendur í gegnum upplýsinga- og þekkingarmiðlun, kynningar og vinnustofur auk umfjöllunar um niðurstöður.

Leggja þarf meiri áherslu á að veita tímanlega endurgjöf frá hagsmunaaðilum. Það er eindregið viðurkennt að nota þarf rammann um matsreynslu í tengslum við gagnvirkt form og samskiptaform við fjölbreytta hagsmunaaðila ásamt aðlögunarstefnuferlinu til að tryggja að matslexían verði sannarlega "lærðar".

Sameiginleg þróun og sameiginleg framleiðsla þekkingar og ýmis konar þátttöku hagsmunaaðila og þátttökuþættir og -nálgun eru sameiginlegir og mjög mikilvægir þættir í þróun aðlögunarstefnu og framkvæmd hennar.

Þátttaka hagsmunaaðila skiptir sköpum fyrir MRE annars vegar til að fá viðeigandi megindlegar og eigindlegar upplýsingar, gögn og þekkingu til að fylgjast með ferlinu og framvindunni, en hins vegar til að túlka og leiða út viðeigandi skilaboð úr tiltækum gögnum. MRE stuðlar að því að auka viðnámsþrótt og auka aðlögunargetu.

Þátttaka hagsmunaaðila og sameiginleg aðlögunarstefna í öllu stefnumótunar- og skipulagsferlinu getur stuðlað að því að tryggja upptöku fjölbreyttra/margra aðila og eindregið styðja framkvæmdina.

Þetta er breytilegt milli lögboðinna krafna (s.s. loftslagslaganna) og valfrjálsra aðferða, þar sem þátttaka hagsmunaaðila kemur enn betur í framkvæmd þeim aðgerðum sem gert er ráð fyrir í aðgerðaáætlunum um aðlögun að loftslagsbreytingum.