1.5 L-identifikazzjoni u l-kisba ta' finanzjament u finanzjament

Il-limitazzjonijiet finanzjarji spiss jissemmew bħala ostaklu għall-bidu u l-implimentazzjoni ta’ azzjonijiet ta’ adattament fil-livell lokali. Madankollu, il-finanzjament u l-finanzjament għall-adattament huma disponibbli u jistgħu jiġu kkombinati minn diversi sorsi - internazzjonali, tal-UE, nazzjonali u lokali, kemm pubbliċi kif ukoll privati. Għarfien tajjeb tal-opportunitajiet ta’ finanzjament disponibbli huwa importanti biex jingħeleb dan l-ostaklu. L-integrazzjoni tal-adattament fil-proċessi ta’ ppjanar attwali u fil-baġits eżistenti hija wkoll għażla importanti li għandha tiġi kkunsidrata.

Il-finanzjament tal-adattament jirreferi għal flus ipprovduti mingħajr ħlas minn korpi pubbliċi jew privati (eż. fondazzjonijiet) lejn l-implimentazzjoni ta’ għan speċifiku tal-politika ta’ adattament jew skop miftiehem, eż. bħala għotja. Mhuwiex meħtieġ ħlas lura tal-kapital ipprovdut, madankollu hemm rekwiżiti kuntrattwali speċifiċi biex jiġi żgurat li l-fondi jintużaw kif maħsub. Min-naħa l-oħra, il-finanzjament jirreferi għall-forniment ta’ kapital bl-obbligazzjoni li jitħallas lura fi stadju aktar tard (strument ta’ dejn) u normalment iġarrab “kost” - perċentwal tal-imgħax.  Normalment jiġi pprovdut bħala self jew tip ieħor ta’ strument ta’ finanzjament, normalment minn istituzzjoni finanzjarja.

Il-finanzjament u l-finanzjament għall-adattament fil-livell muniċipali fl-Ewropa huma disponibbli permezz ta’ diversi strumenti ta’ finanzjament tal-UE, fondi nazzjonali, reġjonali u lokali, kif ukoll minn istituzzjonijiet ta’ finanzjament internazzjonali, u organizzazzjonijiet ta’ donaturi privati:

• L-adattament għat-tibdil fil-klima huwa wieħed mill-oqsma prijoritarji tal-programm LIFE. Il-programm jipprovdi kofinanzjament għall-aħjar prattika, proġetti pilota u ta’ dimostrazzjoni li jikkontribwixxu għall-appoġġ ta’ sforzi li jwasslu għal reżiljenza akbar għat-tibdil fil-klima, inkluż speċifikament f’żoni urbani.
• Orizzont 2020, il-programm tal-UE għar-riċerka u l-innovazzjoni, għandu l-għan li jalloka 35 % tal-baġit tiegħu għan-nefqa fuq ir-riċerka relatata mal-klima. Dan jirrikjedi wkoll l-involviment tal-utenti finali u tal-partijiet ikkonċernati, li jiftaħ il-bibien għall-involviment tal-bliet. Fl-2021 dan se jiġi segwit minn Orizzont Ewropa , li jinkludi wkoll qasam tematiku dwar l-adattament għat-tibdil fil-klima. Fl-2020, tnediet sejħa addizzjonali tal-Patt Ekoloġiku Ewropew b’suġġetti rilevanti għall-adattament għat-tibdil fil-klima.
• L-adattament għat-tibdil fil-klima huwa integrat fil-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej (FSIE) kollha tal-UE. Dawn jinkludu l-PAK (prinċipalment il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali); il-Fond ta’ Koeżjoni; il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (b’mod partikolari permezz tal-INTERREG), il-Fond Soċjali Ewropew; u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd. L-awtoritajiet nazzjonali huma inkarigati mill-ġestjoni ta’ dawn il-fondi fl-Istat Membru rispettiv u jistgħu jiġu avviċinati għal aktar pariri.
• Finanzjament nazzjonali u sottonazzjonali: Fil-livelli nazzjonali u sottonazzjonali, il-finanzjament jista’ jkun disponibbli kemm għall-ippjanar u l-implimentazzjoni tal-adattament, is-sensibilizzazzjoni u l-bini tal-kapaċità jew ir-riċerka.
• Finanzjament mis-settur privat: Is-settur privat huwa parti kkonċernata importanti fl-adattament għar-riskji tat-tibdil fil-klima, b’motivazzjoni għolja għal azzjoni ta’ adattament. L-azzjoni ta’ adattament tas-settur privat hija xprunata minn: a) raġunijiet ta' protezzjoni tal-valur meta atturi privati jfittxu li jipproteġu l-assi u l-ktajjen tal-provvista tagħhom, b) opportunitajiet ta' ħolqien tal-valur meta s-settur privat ifittex li jipprovdi soluzzjonijiet ta' adattament bħala opportunitajiet ta' negozju. Għalhekk, il-gvernijiet lokali huma mħeġġa jfittxu kooperazzjoni mas-settur privat (bħal permezz ta’ sħubijiet pubbliċi-privati) biex jingranaw il-finanzjament tas-settur privat.
• Il-finanzjament ta' adattament jista' jiġi ssupplimentat ukoll b'self minn tali istituzzjonijiet finanzjarji bħall-Bank Ewropew tal-Investiment jew il-Bank Ewropew għar-Rikostruzzjoni u l-Iżvilupp.
• Il-bonds muniċipali ekoloġiċi/għall-klima/għas-sostenibbiltà qed jitfaċċaw b’mod rapidu bħala strument biex jiġi attirat il-finanzjament għal azzjonijiet ta’ adattament fil-bliet. L-istabbiliment u l-emissjoni ta’ bonds ekoloġiċi jeħtieġu kollaborazzjoni mill-qrib mal-entitajiet tas-suq finanzjarju.
• Barra minn hekk, is-settur tal-assigurazzjoni huwa attur importanti tas-settur privat li jista’ jipprovdi inċentivi għan-negozji u għall-unitajiet domestiċi biex jinvestu fir-reżiljenza għat-tibdil fil-klima.
• Xi bliet kienu pijunieri fl-approċċi tal-finanzjament kollettiv jew tad-donazzjonijiet privati għall-adattament, filwaqt li l-inizjattivi taċ-ċittadini jipproponu azzjonijiet ta’ adattament b’mod minn isfel għal fuq, li mbagħad jiġu rreklamati lill-komunità li tkun lesta tagħti jew issellef fondi għall-implimentazzjoni tal-azzjonijiet proposti. B’dan il-mod donazzjonijiet individwali żgħar jammontaw għal fondi konsiderevoli suffiċjenti għall-implimentazzjoni tal-azzjoni.
• Fondi proprji tal-unitajiet domestiċi: L-unitajiet domestiċi privati spiss ikunu lesti li jiżguraw ir-reżiljenza tal-akkomodazzjoni u l-benesseri tagħhom tal-familja billi jippjanaw l-ispejjeż u l-investimenti tagħhom b’mod aktar adattiv (eż. jinvestu f’iżolament aħjar meta jirrinnovaw id-djar jew jinstallaw ġbir tal-ilma tax-xita għat-tisqija tal-ġonna matul perjodi ta’ nixfa). Is-sensibilizzazzjoni, l-edukazzjoni u l-inċentivi ta’ nudge huma għodod utli biex jinċentivaw l-investiment tal-unitajiet domestiċi privati. L-awtoritajiet lokali f’xi pajjiżi jerġgħu lura wkoll għal skemi ta’ tnaqqis tat-taxxa jew tat-tariffi bħala inċentivi, eż. inaqqsu t-tariffi tal-ilma tal-maltemp li jiċċarġjaw lis-sidien tal-proprjetà jekk min-naħa tagħhom jinvestu f’miżuri biex inaqqsu l-ilma tax-xita li jiskula mill-proprjetà tagħhom fis-sistema pubblika tad-drenaġġ.
• Barra minn hekk, il-finanzjament rilevanti għall-adattament jista’ jinkiseb permezz ta’ mekkaniżmi oħra ta’ finanzjament settorjali, f’liema każ mhux neċessarjament jiġi kklassifikat bħala “finanzjament ta’ adattament”, madankollu, xorta jista’ jikkontribwixxi għall-għanijiet tal-politika ta’ adattament.

Il-flessibbiltà u taħlita ta’ diversi sorsi ta’ finanzjament huma rakkomandabbli, speċjalment f’każijiet fejn linji baġitarji muniċipali ddedikati jistgħu jkunu diffiċli biex jiġu żgurati. Barra minn hekk, l-użu ta’ appoġġ mhux monetarju (ara l-Pass 1.8)jista’ jtaffi l-pressjoni fuq ir-rekwiżiti ta’ finanzjament.

Eżempji ta’ bliet madwar l-Ewropa li jużaw b’suċċess dawn is-sorsi ta’ finanzjament għall-adattament huma elenkati hawn taħt u huma deskritti fid-dettall fir-rapport tal-EEA dwar il-finanzjament tal-adattament urban. Ir-rapport jipprovdi wkoll ħarsa ġenerali dettaljata lejn is-sorsi ta’ finanzjament u ta’ finanzjament disponibbli tal-UE għall-adattament urban. Ara wkoll il-Kapitolu 5 tar-rapport tal-EEA Urban adaptation in Europe: kif il-bliet u l-irħula jirreaġixxu għat-tibdil fil-klima għal aktar informazzjoni.

It-taqsima tal-Patt tas-Sindki dwar l-opportunitajiet ta’ finanzjament tippermetti li jinstabu programmi Ewropej ta’ finanzjament li jissodisfaw il-ħtiġijiet tal-bliet firmatarji. Ara wkoll il-fuljett tal-Patt tas-Sindki "Kif tiffinanzja l-azzjoni lokali tiegħek dwar il-klima u l-enerġija?" u "Skemi finanzjarji innovattivi" li jinkludu eżempji ta ' azzjonijiet ta ' adattament mill-bliet u r-reġjuni firmatarji tal-Patt tas-Sindki. Il-webinar tal-Patt tas-Sindki dwar “Il-finanzjamentta’ azzjonijiet ta’ adattament”jippreżenta l-Faċilità ta’ Finanzjament tal-Kapital Naturali tal-Bank Ewropew tal-Investiment u l-esperjenzi ta’ bliet firmatarji dwar kif għandhom jiġu ffinanzjati azzjonijiet ta’ adattament fil-prattika.

Ħarsa ġenerali addizzjonali lejn il-finanzjament disponibbli għall-adattament fl-UE hija pprovduta fit-taqsima tal-finanzjament ta’ Climate-ADAPT kif ukoll fuq is-sit web tal-UE għall-iżvilupp reġjonali u urban.