Drijvende en amfibische huisvesting

Hetisbelangrijk dat belanghebbendenin alle stadia van de interventieplanning betrokken zijn bij het beperken van conflictendie zich kunnen voordoen tussen verschillende gebruikers van het waterlichaamen hetverminderen van de bezorgdheid over veiligheidskwesties en mogelijke milieueffecten van drijvende en amfibische huisvesting. Naast de overheidsinstanties op het passende niveau (gemeenten, waterschappen) kunnen belanghebbenden burgers,ngo’s, dienstverleners, architectenen ingenieurs/aannemers zijn. Afhankelijk van de specifieke lokale situatie kunnen er zowel supporters (bijv. geïnteresseerde toekomstige kopers, projectontwikkelaars) als tegenstanders (bijv. NGO's voor milieu-/natuurbehoud) zijn. Drijvende wijken met sterke duurzaamheidskenmerken hebben de neiging ommilieubewuste mensen aan te trekken, en dit kan worden weerspiegeld in de regels die het gemeenschapsbestuur vaststelt om nieuwe inwoners teselecteren en dus de algemene positieve houding van de bewoners ten aanzien van milieu- en klimaatkwesties. 

Het idee van een drijvend huis heeft een aantal duidelijke sterke pakken die het een veelbelovende oplossing maken om overstromingen in waterrijke, in het binnenland bewoonde gebieden of in geschikte kustgebieden aan te pakken. Het helpt de druk op bouwgrond in steden met beperkte ontwikkelingsmogelijkheden en stijgende vastgoedprijzen te verminderen: Hoofdsteden gebouwd aan rivieroevers zoals Londen of Amsterdam zijn getuige van een toenemend aantal nieuwe drijvende huizenprojecten. In Nederland zijn ze vooral populair omdat ze een aanvulling vormen op de traditionele aanpak van het creëren van land door het bouwen van dammen, en in een land waar twee derde van de bevolking onder de zeespiegel leeft, heeft het perspectief van een woonplaats die kan drijven een extra aantrekkingskracht. Drijvende huizen kunnen ook een beroep doen op potentiële bewoners voor de romantische allure van het leven op het water, of voor de aantrekkingskracht van de nabijheid van de natuur. Dit betekent dat het aanpassingspotentieel van drijvende of amfibische huisvesting gemakkelijk kan worden gecombineerd met andere behoeften of wensen van gebruikers die op zoek zijn naar eco-duurzame huisvestingsoplossingen, zoals een betere levenskwaliteit en een betere verbinding met de natuur. 

De effecten van drijvende huizen op waterecosystemen moeten verder worden onderzocht door middel van specifieke milieumonitoringactiviteiten. Kleine variaties in concentraties van waterkwaliteitsparameters tussen open water en onder/bij drijvende structuren werden over het algemeen gevonden voor kleinschalige drijvende structuren, wat wijst op verwaarloosbare effecten van deze structuren. In feite blijken de fundamenten te fungeren als een nieuw substraat voor de kolonisatie van biologische gemeenschappen, met mogelijke positieve effecten voor de gezondheid van het ecosysteem. De verwachte effecten hangen grotendeels af van de schaal en het aantal drijvende huizen in een waterlichaam (Lima en Boogaard, 2020). 

Beperkende factoren zijn onder meer het mogelijke verzet van degenen die drijvende huizen zien als een belemmering voor de scheepvaart en in het algemeen als een wijziging van het hoofddoel van waterwegen als vervoersinfrastructuur en recreatieve locaties (bezwaren die niet gelden voor drijvende huizen die zijn gebouwd in speciale bassins of in jachthavens). Hun hybride en enigszins ongedefinieerde juridische status, variërend tussen geregistreerde vervoermiddelen en onroerend goed, kan leiden tot regelgevingsonzekerheid. 

Een andere beperkende factor is dat het ontwerp van het drijvende huis en van het interieur, inclusief het meubilair, zeer nauwkeurig en duidelijk moet zijn voordat het huis daadwerkelijk wordt gebouwd, om het huis egaal te houden. Elke kleine onbalans over het oppervlak van het huis moet zorgvuldig worden gecompenseerd om kantelen te voorkomen, omdat zelfs een kleine kantelhoek van een halve graad ter hoogte van het wateroppervlak kan leiden tot enkele centimeters helling op het dak, wat aanzienlijk ongemak op de bovenste verdieping veroorzaakt. Grotere hoeken kunnen zelfs de stabiliteit van het hele huis in gevaar brengen (gemeenteAmsterdam, 2012). 

Drijvende en amfibische woningen hebben doorgaans hogere bouwkosten in vergelijking met traditionele huisvesting op het land, vanwege de aanpassingsmaatregelen die nodig zijn om de stijgende waterstanden aan te pakken. De bouwkosten zijn afhankelijk van het aantal gebouwde woningen, de locatie, het ontwerp en de gebruikte materialen en technieken. Bij de drijvende wijken in Amsterdam (IjsburgWaterbuurt) liggen de bouwkosten 10% hoger dan bij vergelijkbare traditionele wooneenheden, terwijl woningen in Schoonschip gemiddeld 3000 euro/m2kosten,wat oploopt tot meer dan 4300 euro/m2 wanneer rekening wordt gehouden met de juridische kosten en de extra infrastructuur die nodig is om de woning aan te sluiten op nutsvoorzieningen. 

De overstromingsbestendige capaciteit van deze woningen heeft een positief effect op hun waarde. De vraagprijs voor een drijvend huis dat onlangs in Amsterdam Noord is verkocht, kwam met een premie van 1700 euro/m2in vergelijking met de heersende vastgoedprijzen in hetzelfde gebied. 

De op zichzelf staande infrastructuur van een drijvende buurt heeft periodiek onderhoud nodig. Het onderhoud van gebouwen valt meestal onder de verantwoordelijkheid van de eigenaar en de kosten ervan moeten zorgvuldig worden beoordeeld. Toegang en diensten (watervoorziening, riolering, stroom, gas, enz.) kunnen duurder zijn dan voor gewone huizen. 

Overheden en/of lokale overheden zijn verantwoordelijk voor de gulatprocedures voor deze woningen. Tenminste, ze moeten de mogelijkheid,locaties en voorwaarden toewijzen waaronder drijvende en amfibische huisvesting is toegestaan in hun beleid en regelgeving, enmoetenover het algemeen zorgen voortoegang en diensten. Dit is een optie die veel kansen biedt voor innovaties in de particuliere sector en kan worden gerealiseerd in publiek-private initiatieven (samenwerking met architectuur- of projectontwikkelingsbedrijven). De belangrijkste juridische kwestie met betrekking tot drijvende huizen is de intrinsieke dubbelzinnigheid van de status ervan, ergens tussen eenonroerend goed en een schipin. Deze status hangt ook af van het specifieke ontwerp van het drijvende huis in termen van hoe permanent het is verbonden met de kust en met de site waar het is geïnstalleerd. Hoe een drijvend huis wordt geclassificeerd, heeft gevolgen voor de registratie ervan en voor de particuliere, administratieve en fiscale kwesties die eropvan toepassingzijn. Als het wordt beschouwd als onroerend goed,zijn stedenbouwkundige en bestemmingsplannen en belastingen vergelijkbaar met standaardwoningen en kunnen sociale voordelen met betrekkingtot huisvesting van toepassing zijn. Als het schip als een schip wordt beschouwd, is het zeerecht van toepassing. In Nederlandhebben drijvende huizen meestal een double-status en dubbele registratie (gemeenteAmsterdam, 2012).  

Het bouwen van het huis zelf kan vrij snel gaan (maximaal een kwestie van maanden), vooral als het huis elders wordt gebouwd en vervolgens naar de laatste ligplaats wordt getrokken. Het ontwerpen, toestaan en bouwen van een drijvende buurt kan langer duren. Administratieve vertragingen met betrekking tot de vergunnings- en veiligheidsnormen van het hele onderling verbonden blok drijvende gebouwen kunnen het proces verder vertragen. De drijvende buurten van Schoonschip in Amsterdam hadden zo'n tien jaar nodig om te realiseren. 

Amfibische en drijvende huizen kunnen als “permanente gebouwen” worden beschouwd,mits zij regelmatig worden onderhouden.