Przyjęcie deklaracji budapeszteńskiej stymulującej działania w zakresie wyzwań zdrowotnych związanych ze zmianą klimatu

Na 7. konferencji ministerialnej na temat środowiska i zdrowia zorganizowanej przez Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia dla Europy (WHO/UE) na początku lipca 2023 r. ministrowie zdrowia i środowiska państw regionu europejskiego WHO przyjęli deklarację budapeszteńską. W deklaracji priorytetowo potraktowano pilne i szeroko zakrojone działania w zakresie wyzwań zdrowotnych związanych ze zmianą klimatu, zanieczyszczeniem środowiska, utratą różnorodności biologicznej i degradacją gleby.

Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny WHO, wezwał na konferencji do zajęcia się jednocześnie podstawowymi przyczynami zmiany klimatu, zanieczyszczenia i utraty różnorodności biologicznej oraz przygotowania się do ich wpływu. Kilku przedstawicieli ministerstw zdrowia i środowiska podzieliło się spostrzeżeniem, że koszty bezczynności są wysokie oraz że konieczne jest większe zaangażowanie w zapobieganie chorobom i złemu zdrowiu.

Deklaracja traktuje priorytetowo pilne, szeroko zakrojone działania w zakresie wyzwań zdrowotnych związanych ze zmianą klimatu, zanieczyszczeniem środowiska, utratą różnorodności biologicznej i degradacją gruntów oraz ma na celu przyspieszenie sprawiedliwej transformacji w kierunku odpornych, zdrowych, sprawiedliwych i zrównoważonych społeczeństw. Aby wesprzeć zdolność do wypełniania zobowiązań podjętych przez kraje podpisujące się w Regionie Europejskim WHO (z wycofaniem się tylko Rosji), deklaracja koncentruje się również na wzmocnieniu sprawowania rządów, inwestowaniu w zasoby ludzkie oraz pogłębianiu wiedzy i narzędzi działania. Państwa będą korzystać z „Planu działania na rzecz zdrowszych ludzi, kwitnącej planety i zrównoważonej przyszłości na lata 2023–2030”, obejmującego zestaw działań, aby przyspieszyć transformację niezbędną do stworzenia zrównoważonych społeczności. W planie działania wyjaśniono, dlaczego w danym obszarze potrzebne są pilne działania, przedstawiono wykaz zobowiązań, które kraje mogą wziąć pod uwagę, oraz zaproponowano środki służące ich realizacji.

Deklaracja daje również krajom możliwość zainicjowania partnerstw na rzecz europejskiego procesu ochrony środowiska i zdrowia (EHP), nowego mechanizmu, który pomoże przyspieszyć realizację wizji i zobowiązań podjętych na konferencji ministerialnej. Partnerstwa skupiają kraje i partnerów mających wspólny interes w konkretnym obszarze tematycznym, aby wspólnie pracować nad wspólnymi projektami, działaniami na rzecz budowania potencjału, szkoleniami i warsztatami, udzielaniem pomocy technicznej, współpracą w dziedzinie innowacji i badań oraz upowszechnianiem odpowiednich wytycznych WHO. Zainicjowano cztery partnerstwa, wtym w zakresie biomonitoringu człowieka, sektora zdrowia i synergii działań w dziedzinie klimatu, zdrowej mobilności i współpracy młodzieży.

W kontekście polityki europejskiej deklaracja będzie wspierać Europejski Zielony Ład, globalną strategię UE w dziedzinie zdrowia, strategię UE w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważonego rozwoju, strategię UE od pola do stołu, unijne programy ramowe w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont 2020” i „Horyzont Europa”, rozporządzenie UE w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń dla zdrowia oraz unijny plan walki z rakiem.

Więcej informacji można znaleźć tutaj.