Το Εργαλείο Στήριξης της Προσαρμογής – Έναρξη

Στόχος του Εργαλείου Στήριξης της Προσαρμογής (AST) είναι να βοηθήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους συντονιστές σε εθνικό επίπεδο να αναπτύξουν, να εφαρμόσουν, να παρακολουθήσουν και να αξιολογήσουν στρατηγικές και σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Η AST αναπτύχθηκε ως πρακτικό εργαλείο καθοδήγησης για τους φορείς σε εθνικό επίπεδο για όλα τα βήματα που απαιτούνται για την ανάπτυξη, την εφαρμογή, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση μιας εθνικής στρατηγικής προσαρμογής. Στηρίζει επίσης τους υποεθνικούς φορείς και τους διακρατικούς φορείς στην προετοιμασία, την ανάπτυξη, την εφαρμογή, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των στρατηγικών προσαρμογής. Αναφέρεται σε σχετικούς πόρους και ειδικά εργαλεία για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (ΚΑΑ).

Το 2013 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την ανάπτυξη στρατηγικών προσαρμογής ως συνιστώσα της στρατηγικής της ΕΕ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή με στόχο τη στήριξη των κρατών μελών της ΕΕ στη διαδικασία ανάπτυξης, εφαρμογής και επανεξέτασης των στρατηγικών προσαρμογής τους. Παρέχουν μια κοινή αντίληψη των βασικών χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τις διαδικασίες πολιτικής προσαρμογής, με βάση την εμπειρία που είναι διαθέσιμη στην ΕΕ. Τα βήματα και οι συστάσεις του εργαλείου στήριξης της προσαρμογής ευθυγραμμίζονται με το περιεχόμενο των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών και βελτιώνονται περαιτέρω με βάση τις πλέον πρόσφατες διαθέσιμες πληροφορίες και γνώσεις, συμπεριλαμβανομένων των εμπειριών των κρατών μελών της ΕΕ όσον αφορά τη χάραξη πολιτικής προσαρμογής και των πληροφοριών που παρέχονται από πιο πρόσφατα έργα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ.

Από τότε που εκδόθηκαν οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την ανάπτυξη στρατηγικών προσαρμογής, τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν σημειώσει πρόοδο και το status quo των διαδικασιών πολιτικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (ΚΑΑ) στις χώρες έχει αλλάξει από την πρώτη δημοσίευση της AST. Για παράδειγμα, από τον Μάιο του 2020, όλες οι χώρες διαθέτουν εθνική στρατηγική προσαρμογής και πολλές διαθέτουν σχέδιο δράσης για την προσαρμογή (βλ. επισκόπηση των χωρών μελών του ΕΟΠ με εθνικές στρατηγικές προσαρμογής και σχέδια προσαρμογής). Ορισμένες χώρες έχουν ήδη διανύσει έναν πλήρη κύκλο πολιτικής προσαρμογής, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης και της αξιολόγησης (M&E) και της/των αναθεώρησης/-εων των εθνικών πολιτικών. Στις 24 Φεβρουαρίου 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε νέα στρατηγική της ΕΕ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Επίσης, ο ρόλος και ο σκοπός της AST έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, εξετάζοντας το πλαίσιο, δηλαδή περισσότερη καθοδήγηση για την προώθηση, τη βελτίωση και την επικαιροποίηση των εθνικών στρατηγικών και πολιτικών προσαρμογής· μεγαλύτερη εστίαση στην εφαρμογή και παρακολούθηση και ενισχυτική αξιολόγηση· και τόνισε τη σημασία των διατομεακών και πολυεπίπεδων ζητημάτων διακυβέρνησης, καθώς η εφαρμογή προχωρά σε πιο περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Η AST βασίζεται στον κύκλο πολιτικής προσαρμογής, ο οποίος αποτελεί πολύτιμο εργαλείο ανάλυσης, αλλά στην πράξη τα βήματα μπορεί να τείνουν να αλληλεπικαλύπτονται και να διακόπτονται. Δεδομένου ότι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (CCA) δεν είναι αυστηρά διαδοχική, γραμμική διαδικασία και οι χώρες ενδέχεται να βρίσκονται σε πολύ διαφορετικά στάδια της διαδικασίας, η AST πρέπει να παρέχει καθοδήγηση σε μια επαναληπτική διαδικασία που θα συμβάλει στη διασφάλιση ότι οι αποφάσεις βασίζονται σε επικαιροποιημένα δεδομένα, πληροφορίες και γνώσεις. Αναπόσπαστο μέρος αυτής της επαναληπτικής διαδικασίας είναι η παρακολούθηση της προόδου εφαρμογής και της αποτελεσματικότητας των μέτρων, η αξιολόγησή τους και η αναθεώρηση των πολιτικών. Στο σχεδιασμό του, το Εργαλείο Υποστήριξης Προσαρμογής δανείζεται από τον Οδηγό Προσαρμογής UKCIP και διάφορα πλαίσια εκτίμησης κινδύνου.

Ειδικές οδηγίες, εργαλεία και περαιτέρω πηγές πληροφοριών για την προσαρμογή στις πόλεις και το αστικό περιβάλλον παρέχονται στο εργαλείο υποστήριξης της προσαρμογής στις πόλεις (UAST).