Βήμα 1.2 Εξασφάλιση πολιτικής στήριξης και οικειοποίησης

Βασικό μήνυμα

Ζητήστε από τους πολιτικούς να επιδείξουν τη δέσμευσή τους στη δράση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, διασφαλίζοντας ότι παραμένει κορυφαία προτεραιότητα στην τοπική ή περιφερειακή αρχή σας.

Η μακροπρόθεσμη πολιτική στήριξη είναι απαραίτητη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Ένα υποστηρικτικό πολιτικό περιβάλλον συμβάλλει στον συντονισμό μεταξύ οργανώσεων σε διάφορους τομείς και στην αποτελεσματική κατανομή των πόρων.

Η πολιτική στήριξη μπορεί να ενθαρρυνθεί με δεσμεύσεις από υψηλότερα επίπεδα διακυβέρνησης, όπως οι ευρωπαϊκές ή οι εθνικές αρχές. Η στρατηγική της ΕΕ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (2021) τονίζει τη σημασία της στήριξης και της αναγνώρισης των προσπαθειών προσαρμογής σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης.

Ποιες είναι οι βασικές πολιτικές της ΕΕ για τη στήριξη της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή;

Σε περιφερειακό επίπεδο, τα ρυθμιστικά μέτρα από την κορυφή προς τη βάση μπορούν να οδηγήσουν σε πολιτική δέσμευση. Για παράδειγμα, οι εθνικές στρατηγικές και τα εθνικά σχέδια προσαρμογής ενδέχεται να αναθέσουν στις τοπικές και περιφερειακές αρχές να καταρτίσουν έγγραφα πολιτικής, προσφέροντας τεχνική υποστήριξη και μηχανισμούς χρηματοδότησης. Για αρκετές χώρες, όπως η Κροατία, η Δανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Λετονία, η Πορτογαλία και η Σουηδία, ισχύουν εθνικές απαιτήσεις για τον σχεδιασμό της προσαρμογής σε τοπικό και/ή περιφερειακό επίπεδο.

Όλο και περισσότερο, οι ευρωπαϊκές τοπικές και περιφερειακές αρχές προχωρούν στη χάραξη πολιτικής προσαρμογής μέσω εθελοντικών προσεγγίσεων από τη βάση προς την κορυφή. Πολλοί αποδεικνύουν τη δέσμευσή τους συμμετέχοντας σε διεθνείς πρωτοβουλίες όπως οι ακόλουθες:

Σύμφωνο των Δημάρχων της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια

311 τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν δεσμευτεί να στηρίξουν την αποστολή αυτή, κάνοντας ένα σημαντικό βήμα προς την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης πολιτικής στήριξης για τις προσπάθειες προσαρμογής τους.

Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές μπορούν να δεσμευτούν για τη δράση για το κλίμα με το να καταστούν υπογράφοντες, εδαφικοί συντονιστές ή υποστηρικτές του συμφώνου. Οι τοπικές αρχές δεσμεύονται να υποβάλουν σχέδιο δράσης για τη βιώσιμη ενέργεια και το κλίμα. Οι περιφερειακές αρχές προσφέρουν βοήθεια στο δίκτυο για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μέτρων προσαρμογής.

Δίκτυο DK2020

Στη Δανία, αν και δεν είναι υποχρεωτική, οι περισσότεροι δήμοι επανεξετάζουν και επικαιροποιούν τακτικά τα τοπικά τους σχέδια προσαρμογής — είτε σε σχέση με τα δημοτικά σχέδια είτε στο πλαίσιο του DK2020, ενός εθελοντικού δανικού δικτύου πόλεων. Η πρωτοβουλία DK2020 βασίζεται σε πρότυπο που αναπτύχθηκε από την C40 Cities. Η συμμετοχή στο δίκτυο διασφαλίζει ότι όλοι οι δήμοι της Δανίας χρησιμοποιούν το ίδιο πρότυπο για τον σχεδιασμό της δράσης για το κλίμα και καταδεικνύει την πολιτική στήριξη και την ηγεσία για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή σε ολόκληρη τη χώρα.

Πηγή: Climate-ADAPT (2023) (Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή)

Συμβόλαια για το κλίμα

Στο Λουξεμβούργο, και οι 102 δήμοι συμμετέχουν στον σχεδιασμό για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν μέσω του συμφώνου για το κλίμα. Στο πλαίσιο του συμφώνου, η εθνική κυβέρνηση παρέχει στους δήμους χρηματοδοτική στήριξη για την εφαρμογή μέτρων μετριασμού, ενεργειακής απόδοσης και προσαρμογής. Το σύμφωνο για το κλίμα καθιστά δυνατό τον συντονισμό μεταξύ των εθνικών και των τοπικών κυβερνήσεων και ενθαρρύνει τους δήμους να αναλάβουν δράση σύμφωνα με τις εθνικές δεσμεύσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Πηγή: ΟΟΣΑ (2021)

Φλαμανδικό σύμφωνο για το κλίμα

Το φλαμανδικό σύμφωνο για την τοπική ενέργεια και το κλίμα (2021) αναλύει τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα σε 10 απτούς στόχους σε τέσσερις τομείς —πράσινες υποδομές, κινητικότητα, βιώσιμη ενέργεια και νερό. Στη Φλάνδρα, 293 τοπικές αρχές υπέγραψαν το σύμφωνο, σηματοδοτώντας πολιτική στήριξη και ηγεσία για την προσαρμογή σε αυτή τη βελγική περιφέρεια.

Πηγή: Ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα – Φλαμανδική κυβέρνηση

Λευκωσία, Κύπρος: Οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή μέσω πολιτικής στήριξης και συνεργατικής δράσης

Αξιοποιώντας τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και προωθώντας τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, η Λευκωσία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή. Ο Οργανισμός Ενέργειας Κύπρου (CEA), ως τοπικός εκπρόσωπος του Συμφώνου των Δημάρχων (CoM), έχει διαδραματίσει καίριο ρόλο στην ευθυγράμμιση των τοπικών και εθνικών ενδιαφερόμενων μερών για την προώθηση σχεδίων δράσης για τη βιώσιμη ενέργεια και το κλίμα (SECAP) και άλλων πρωτοβουλιών για το κλίμα.

Ένας βασικός παράγοντας στις προσπάθειες αυτές ήταν η εξασφάλιση πολιτικής στήριξης, η οποία επέτρεψε:

Ταμείο Αγροτικών Κοινοτήτων: Το ταμείο αυτό στηρίζει δράσεις προσαρμογής σε υποεξυπηρετούμενους τομείς, διασφαλίζοντας δίκαια μέτρα ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή.
Τεχνικός οδηγός για λύσεις που βασίζονται στη φύση (NBS): Ο οδηγός αυτός, ο οποίος αναπτύχθηκε με τη συμμετοχή των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, δίνει τη δυνατότητα στις τοπικές αρχές και τις κοινότητες να εφαρμόσουν εφαρμόσιμα μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής.
Έργα NBS που βασίζονται σε ποταμούς: Οι πρωτοβουλίες αυτές, οι οποίες υλοποιούνται σε συνεργασία με το Τμήμα Ανάπτυξης Υδάτων, το Τμήμα Πολεοδομίας, το Υπουργείο Εσωτερικών και το Τμήμα Περιβάλλοντος, έχουν επωφεληθεί από πολιτικό συντονισμό και στήριξη υψηλού επιπέδου για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής.

Ευθυγραμμίζοντας τις προσπάθειες της κοινωνίας των πολιτών με ισχυρή πολιτική βούληση, η Λευκωσία δημιουργεί ένα πλαίσιο για βιώσιμη δράση για το κλίμα και οικοδόμηση ανθεκτικότητας σε ολόκληρη την περιοχή.

Πηγή: Αστική προσαρμογή στην Ευρώπη: Τι λειτουργεί (2024)

Πόροι

Climate-ADAPT Country Profiles
Εμφανίζει την κατάσταση του εθνικού σχεδιασμού προσαρμογής ανά χώρα. Τα περιφερειακά σχέδια προσαρμογής είναι πιθανότερο να λάβουν πολιτική στήριξη από άλλα επίπεδα διακυβέρνησης εάν ευθυγραμμιστούν με τους εθνικούς στόχους και σκοπούς προσαρμογής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εθνικές στρατηγικές και τα εθνικά σχέδια προσαρμογής υποχρεώνουν τις τοπικές αρχές να αναπτύξουν τα δικά τους σχέδια ή στρατηγικές προσαρμογής.

Αστική προσαρμογή στην Ευρώπη: Τι λειτουργεί;
Παρέχει επισκόπηση της αστικής προσαρμογής στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των προκλήσεων και των προσεγγίσεων για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας. Στο κεφάλαιο 13 περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο η αποτελεσματική διακυβέρνηση διευκολύνει τον συντονισμό των μέτρων προσαρμογής και διασφαλίζει τη διατομεακή συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των μελών της κοινότητας.

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού συμφώνου για το κλίμα,το οποίο αποτελεί μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, το σύμφωνο ενώνει κοινότητες και οργανισμούς για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Εξερευνήστε τον ιστότοπο για να βρείτε οργανώσεις που αντιμετωπίζουν την κλιματική αλλαγή, να ανακαλύψετε εμπνευσμένα έργα και να μάθετε πώς μπορείτε να συμμετάσχετε.