2.2 Rioscaí agus leochaileachtaí in earnálacha agus réigiúin na hEorpa

2.2 Rioscaí agus leochaileachtaí in earnálacha agus réigiúin na hEorpa

Tá tionchar cheana féin ag arduithe teochta breathnaithe agus ag patrúin frasaíochta atá ag athrú ar cheantair éagsúla san Eoraip, rud a fhágann go bhfuil siad leochaileach d’eachtraí aimsire éagsúla. I roinnt mhaith réigiún agus earnálacha san Eoraip, rinneadh measúnuithe tionchair agus leochaileachta cheana féin, lena soláthraítear anailís ar na tionchair, na rioscaí agus an cumas a mheastar a bheidh ag réigiún nó ag earnáil déileáil leis an athrú aeráide. Tugtar rochtain sa roinn seo ar phríomhmheasúnuithe leochaileachta agus ar phríomhthreoir leochaileachta, a táirgeadh cheana féin, mar chéad chéim chun measúnú a dhéanamh ar leochaileacht i leith an athraithe aeráide amach anseo.

Tá níos mó i gceist le measúnú leochaileachta ná díobháil fhéideartha a thomhas trí úsáid a bhaint as faisnéis faoi thionchair aeráide. Cuimsíonn sé measúnú ar chumas an réigiúin nó na hearnála oiriúnú. I gcomhthéacs an athraithe aeráide, sainmhíníonn IPCC leochaileacht i leith an athraithe aeráide mar a mhéid atá córas soghabhálach i leith éifeachtaí díobhálacha an athraithe aeráide, lena n-áirítear athraitheacht aeráide agus dálaí foircneacha, nó a mhéid nach bhfuil sé in ann déileáil leo. Is feidhm í an leochaileacht den chineál, den mhéid agus den ráta athraithe aeráide dá nochtar córas, dá íogaireacht agus dá chumas oiriúnaitheach. Is minic nach é an t-athrú aeráide an t-aon chúis leochaileachta. Is féidir le daoine a leochaileacht a mhéadú trí uirbiú machairí tuilte (cósta), trí dhífhoraoisiú fánaí cnoic nó trí shócmhainní a fhorbairt i limistéir ina mbíonn riosca ag baint leo.

Is túsphointe riachtanach é an measúnú ar leochaileacht i leith inathraitheacht agus foircinn aeráide atá ann cheana le haghaidh aon oiriúnú. Is féidir le measúnú ar theagmhais aimsire roimhe seo, mar shampla báisteach throm nó teochtaí foircneacha, agus anailís ar fhreagairtí iarmhartacha cuidiú le léargais a thabhairt ar thionscnaimh rathúla nó neamhéifeachtacha. Is féidir ceachtanna a foghlaimíodh ó chleachtaí den sórt sin a úsáid mar bhonn chun pleananna oiriúnaithe don athrú aeráide a dhearadh. Chun measúnú leochaileachta fónta a dhéanamh, ní mór go leor faisnéise a bhailiú agus a mheasúnú. Áirítear leis sin anailís ar threochtaí aimsire san am a chuaigh thart agus san am i láthair, athrú aeráide agus neamhchinnteacht amach anseo.

Tá go leor táscairí leochaileachta ann, ach ní leanann an chuid is mó díobh an sainmhíniú thuas go docht, toisc gur minic a bhíonn sé deacair cumas oiriúnaitheach a chinneadh. Is táscairí tionchair éifeachtacha iad formhór na dtáscairí leochaileachta lena dtomhaistear éifeacht an athraithe aeráide ar an gcóras soch-éiceolaíoch.

Tá modhanna éagsúla ann chun anailís a dhéanamh ar leochaileachtaí nó rioscaí a bhaineann leis an athrú aeráide. Sainmhíniú coiteann chun anailís a dhéanamh ar an riosca a bhaineann le guais nádúrtha is ea:

Riosca na guaise = Damáiste ionchasach na guaise x Dóchúlacht na guaise a tharlaíonn.

I gcás réamh-mheastacháin maidir leis an athrú aeráide, tagann castachtaí suntasacha chun cinn agus an fheidhm riosca á ríomh. Baineann siad sin le dóchúlacht a shannadh do chásanna áirithe athraithe aeráide agus le toimhdí a dhéanamh faoi thionchair na forbartha socheacnamaíche amach anseo.

I bhfianaise na ndifríochtaí atá ann maidir le measúnuithe leochaileachta agus riosca a shainiú agus a chur i bhfeidhm, ní fhorfheidhmíonn CLIMATE-ADAPT sainmhíniú dian leochaileachta agus tugtar forléargas leathan ar mheasúnuithe riosca leochaileachta agus guaise nádúrtha sa roinn seo. Ina theannta sin, soláthraíonn CLIMATE-ADAPT rochtain ar threoir chun measúnú leochaileachta a dhéanamh.

Forbraíodh treoir leochaileachta chun críocha agus grúpaí úsáideoirí éagsúla. Tá difríochtaí sna ceachtanna agus níl aon mhodheolaíocht chomhaontaithe ann faoi láthair. I measc na moltaí ó mheasúnuithe atá ann cheana tá:

• Déan idirdhealú soiléir idir gnéithe acadúla agus polaitiúla an mheasúnaithe.
• Páirt a thabhairt do na húsáideoirí ionchasacha i ngach rogha modheolaíochta agus anailíseach a dhéanfaidh difear don toradh.
• Táscairí leochaileachta a choinneáil simplí, trédhearcach agus éasca le cumarsáid a dhéanamh.
• Tabhair an fhaisnéis uile atá ar fáil d’úsáideoirí, ach lig dóibh cinneadh a dhéanamh ar cad ba cheart a úsáid agus conas ba chóir é a mheá.
• Bí sainráite faoi chuspóir an mheasúnaithe leochaileachta agus faoin gcaoi a n-úsáidfear é, mar shampla:
  • Na teophointí a shainaithint chun mionanailís bhreise a dhéanamh orthu
  • Feasacht a mhúscailt maidir leis an bhfadhb is cúis le leochaileacht
  • Tuiscint ar dhinimic an chórais a fheabhsú
  • bonn eolais a chur faoi phleananna agus faoi chinntí chun leochaileacht a laghdú
  • Córais nó suíomhanna leochaileacha a chur i gcomparáid agus a chur in ord tosaíochta
• Is céim é measúnú leochaileachta i dtreo pleanáil oiriúnúcháin a d’fhéadfadh a bheith am-íditheach. Beidh acmhainní ag teastáil freisin le haghaidh céimeanna eile, amhail roghanna oiriúnúcháin a mheasúnú agus a chur chun feidhme, agus níor cheart neamhaird a thabhairt orthu.