Dhírigh athchóiriú pháirc Gomeznarro i Maidrid ar choinneáil uisce stoirme

Tá fánaí géara sa pháirc. Mar thoradh air sin, in éineacht le hithreacha balctha agus cion suntasach de dhromchlaí séalaithe sa pháirc, is beag uisce a insíothlaíodh isteach sa talamh, agus rith chun srutha dian uisce agus creimeadh le linn báisteach throm. Bhí tionchar rialta ag tuilte ar an tithíocht in aice láimhe, agus bhí taise ag baint leis na híoslaigh agus na hurláir talún, rud a chruthaigh míchaoithiúlacht agus guaiseacha sláinte do chónaitheoirí áitiúla. Ina theannta sin, d’iompair an rith chun srutha méid suntasach ábhar ar fionraí a bhí ina ualach ar an gcóras bainistíochta fuíolluisce sa chathair. Thug rátaí ísle insíothlaithe le tuiscint go raibh leibhéil ísle taise san ithir. Mar thoradh air sin, bhí deacrachtaí ag limistéar na páirce tacú le fásra substaintiúil agus dá bhrí sin ní raibh sé ag soláthar an oiread fuaraithe agus ab fhéidir le linn aimsir the.

Amach anseo, táthar ag súil le dálaí adhaimsire níos minice, amhail tonnta teasa agus teagmhais báistí troma. Faoin gcás astaíochtaí arda (RCP 8.5) meastar go dtarlóidh tonnta teasa foircneacha gach dhá bhliain faoi dheireadh an chéid agus táthar ag súil leis na tionchair is láidre i ndeisceart na hEorpa. Meastar go dtiocfaidh laghdú ar an meánfhrasaíocht bhliantúil go háirithe i rith an tsamhraidh. Mar aon le tréimhsí tirime níos faide, táthar ag súil le déine níos airde imeachtaí frasaíochta troma i bhformhór na hEorpa. (EEA 2017).

Chuir an réiteach a glacadh i bpáirc Gomeznarro le feabhas a chur ar athléimneacht an limistéir chónaithe i leith báisteach throm agus teagmhais triomaigh. Ina theannta sin, cuireann cumas méadaithe insíothlaithe agus infhaighteacht mhéadaithe uisce d’fhásra na páirce, chomh maith le rith chun srutha dromchla laghdaithe, feabhas ar an miocraeráid sa cheantar, rud atá tábhachtach go háirithe le linn tréimhsí teasa.

Ba é aidhm an tionscnaimh seo timthriall nádúrtha an uisce a athchóiriú i limistéar uirbithe Pháirc Gomeznarro. Ba iad seo a leanas na cuspóirí sonracha:

• Athghiniúint thírdhreach na páirce;
• Próisis rith chun srutha a dhíothú nó a laghdú go suntasach;
• Laghdú ar thoirt an uisce ina bhfuil ardleibhéil ábhair ar fuaidreamh, a ndearna a chainníocht agus a cháilíocht difear don chóras draenála uirbí le linn teagmhais báistí troime;
• Éifeachtúlacht ábhar nua atá íogair ó thaobh uisce de agus teicnící bainistíochta uisce báistí a léiriú.

Rinneadh claochlú ar an limistéar 10,000 m² de Pháirc Gomeznarro atá suite i ndeisceart Mhaidrid, i gCeantar Hortaleza, trí mheascán de bhonneagar liath agus glas a chur i bhfeidhm. I measc na n-idirghabhálacha a cuireadh i bhfeidhm sa pháirc bhí:

• Athstruchtúrú agus/nó athsholáthar na hithreach creimthe agus balctha;
• Cosáin neamh-thréscaoilteacha a bhaint agus dromchlaí tréscaoilteacha a chur ina n-ionad, rud a éascaíonn draenáil agus bailiú uisce;
• Umair stórála faoi thalamh a shuiteáil faoi na cosáin agus an córas gaolmhar bailithe agus dáileacháin uisce;
• Athfhásrú na limistéar creimthe.

In 2004, fuair an tionscadal cáilíocht ‘dea-chleachtais’ mar chuid den scéim dámhachtana dea-chleachtais ó Habitat na Náisiún Aontaithe (BunacharSonraí Dea-chleachtas Gnáthóg na Náisiún Aontaithe). Rinneadh an teicneolaíocht insíothlaithe agus bailithe uisce a mhacasamhlú ina dhiaidh sin i roinnt tionscadal i Maidrid agus in áiteanna eile sa Spáinn agus faoi láthair úsáidtear réitigh chomhchosúla go forleathan go hidirnáisiúnta. Baineadh úsáid as na córais draenála inbhuanaithe ina dhiaidh sin le haghaidh tionscadail éagsúla forbartha uirbí sa Spáinn amhail:

• Páirceanna uirbeacha a chruthú (e.g. Barrio les Roquetes in Barcelona in 2017);
• Glasú sráid-dreacha (e.g. Barrio Bon Pastor in Barcelona in 2016);
• Bonneagar iompair tréscaoilteach (e.g. Clúdach glas stáisiún traenach Logroño in 2012-2013, gualainn tréscaoilteach mhórbhealaigh A-6 in Valladolid in 2008, feabhsú sráide uirbí in Torre Baró, Barcelona, in 2008):
• Uisce báistí a athchúrsáil go huisciú (e.g. páirc spóirt in Las Palmas in 2016-2017, plota agus aghaidh fhásta lárionaid do dhaoine scothaosta i Maidrid in 2017-2018).

Bhí an tionscadal á stiúradh agus á mhaoiniú ag bardas Mhaidrid. Chuir cuideachta chomhairliúcháin phríobháideach an teicneolaíocht agus an chomhairleacht don idirghabháil ar fáil. Tá an pháirc timpeallaithe ag tithíocht shóisialta a tógadh sna 1960idí. Chuir gearáin na dtionóntaí faoin taise ina dtithe de bharr tulcaí spreagadh ar fáil don chomhlachas tithíochta na foirgnimh chónaithe a athchóiriú. Comhtháthaíodh an próiseas sin le plean an bhardais agus le hathbheochan pháirc Gomeznarro.

Bhí na gearáin ó áitritheoirí na comharsanachta ina bpríomhspreagadh chun feabhas a chur ar chóras draenála na páirce i gclár athshlánúcháin uirbigh. Bhí staid limistéar na páirce ina chúis le fadhbanna do chónaitheoirí cheana féin i dtéarmaí foirgneamh faoi uisce mar thoradh ar phléascanna scamall.

Bhí an teicneolaíocht agus na hábhair a cuireadh i bhfeidhm nua don Spáinn, ag an am sin. Chuir sé sin moill ar an gcur chun feidhme, ós rud é gur ghá an dearadh a phleanáil go cúramach; b’éigean critéir formheasa a shainiú le haghaidh na réiteach a mhol an sainchomhairleoir príobháideach agus soláthraí na teicneolaíochta; B’éigean do na conraitheoirí a bheith go hiomlán ar an eolas.

Tháinig deacracht ar leith chun cinn mar thoradh ar an ngá le ranna bardasacha éagsúla (bainistíocht uisce, tógáil, pleanáil, comhshaol agus eile) a fhostú sa phleanáil agus sa seachadadh. Rinneadh an cur chuige maidir le draenáil spásanna glasa uirbeacha a glacadh sa chás-staidéar seo a mhacasamhlú in áiteanna eile i Maidrid agus in áiteanna eile sa Spáinn.

Mhaoinigh bardas Mhaidrid an tionscadal. Ba é EUR 343,600 an costas tógála (thart ar EUR 34/m²). Cé nach ndearnadh measúnú ar na tairbhí i dtéarmaí airgeadaíochta, níl aon chostas cothabhála breise ann i gcomparáid le réitigh thírdhreacha thraidisiúnta a úsáidtear i bpáirceanna. Mar thoradh ar an tionscadal laghdaíodh creimeadh, riosca tuilte agus brú ar na córais draenála. Faigheann an pháirc thart ar 5 mhilliún lítear d’uisce báistí gach bliain, rud nach dtéann isteach sa chóras draenála anois ach a athluchtaíonn na leibhéil screamhuisce agus a fhágann go bhfuil gá níos ísle le huisce breise trí chothabháil páirce. I measc na mbuntáistí eile tá cáilíocht aeir níos fearr agus teochtaí aeir laghdaithe sa pháirc agus timpeall uirthi.

In 2002, thug Bardas Mhaidrid measúnú éigeantach tionchair ar an gcomhshaol isteach le haghaidh aon chlaochlú uirbeach a rinneadh sa chathair (Ley 2/2002, De 19 de Junio, de Evaluación Ambiental de la Comunidad De Madrid), lena n-áirítear laghdú ar thomhaltas uisce mar cheann de na critéir mheasúnaithe.

Tar éis chríochnú an tionscadail, tugadh isteach fodhlí bardasach maidir le húsáid éifeachtach uisce (Ordenanza de Gestión y Uso Eficiente del Agua en la Ciudad de Madrid ANM 2006\50) a éilíonn go sainráite bearta chun tomhaltas uisce a laghdú agus cúlchistí uisce a chruthú i Maidrid.

Mhair an chéim phleanála 3 mhí. Mhair an cur chun feidhme 3 mhí freisin, ó mhí Eanáir go mí an Mhárta 2003.

Tá an bonneagar fós i bhfeidhm agus ag feidhmiú. Ar choinníoll nach ndéantar aon damáiste don chóras dáilte agus bailithe uisce faoi thalamh, níl aon teorainn saolré ann don réiteach.

Technical contact
Pedro Lasa
SUDS-ATLANTIS
C\Portuetxe 23 B edificio Cemei oficina 201
20018 San Sebastián
Tel: +34 943 394399
E-mail: pedrolasa@drenajesostenible.es 

web-site: www.drenajesostenible.com 

Bunachar Sonraí na Náisiún Aontaithe um Dhea-Chleachtais maidir le Gnáthóga, SUDS-ATLANTIS