Céim 5.1 Straitéisí agus pleananna oiriúnaithe a fhorbairt

Príomhtheachtaireacht

Plean oiriúnúcháin a fhorbairt ina ndéanfar machnamh ar na cuspóirí comhaontaithe agus ar na roghanna oiriúnúcháin roghnaithe.

Ba cheart duit straitéis oiriúnaithe agus plean gníomhaíochta a fhorbairt anois, trí úsáid a bhaint as na roghanna oiriúnaithe a roghnaíodh i gCéim 4.2. Beidh na doiciméid sin ina n-acmhainn ríthábhachtach duit, rud a chuideoidh le hathrú eagraíochtúil a chur chun cinn, comhoibriú a chothú, tionchar a imirt ar pháirtithe leasmhara, maoiniú a fháil agus d’iarrachtaí faireacháin, meastóireachta agus foghlama a threorú. Is éard a bheidh i gceist leis na doiciméid bheartais sin a fhorbairt úsáid a bhaint as faisnéis a bhaileofar, a ndéanfar anailís uirthi agus a chomhaontófar i gcéimeanna eile

Sula dtosóidh tú, ba cheart duit ailíniú le straitéisí nó pleananna náisiúnta/réigiúnacha atá ann cheana a áirithiú, ós rud é go bhféadfadh sé go mbeadh gá le comhréireacht le hoibleagáidí dlíthiúla. Féach ardán náisiúnta oiriúnúcháin do thíre nó próifílí tíre Climate-ADAPT chun eolas a fháil faoi straitéisí nó pleananna atá ann cheana.

Sainmhíniú Bosca 1 Cad is straitéis agus plean oiriúnaithe ann?

D’fhéadfaí na téarmaí a úsáid go hidirmhalartach, ach tá próisis éagsúla i gceist le straitéis nó plean oiriúnaithe don athrú aeráide a fhorbairt.

Feidhmíonn straitéis mar ghné uileghabhálach i gcéimeanna luatha an fhoirmlithe beartais, rud atá ríthábhachtach don chur chun feidhme. Is doiciméad solúbtha, meántéarmach go fadtéarmach, neamhcheangailteach é ina leagtar amach fís, cuspóirí oiriúnaithe, próisis agus moltaí d’eagraíochta chun cumas oiriúnaitheach a fheabhsú i do cheantar.

Déantar plean a fhorbairt ina dhiaidh sin, ag díriú ar chur i bhfeidhm praiticiúil na straitéise. Leagtar amach ann na gníomhaíochtaí oiriúnúcháin a dtugtar tosaíocht dóibh don ghearrthéarma (e.g. 5 bliana), mar aon leis na hacmhainní a leithdháiltear agus na gníomhaithe ainmnithe. Éilíonn sé rannpháirtíocht leathan ón bpobal agus ó pháirtithe leasmhara eile, rud a d’fhéadfadh dúshláin a chruthú don ghlacadh, i gcomparáid leis an straitéis.

D’fhéadfadh roinnt údarás áitiúil nó réigiúnach iad sin a fhorbairt mar dhoiciméad aonair.

Ba cheart straitéisí oiriúnaithe a bheith ann ar a laghad

Réamhrá – An bealach a réiteach trí chomhthéacs na straitéise a leagan amach, lena n-áirítear beartais atá ann cheana (Céim1.1), comhlachtaí freagracha (Céim1.3) agus spriocghrúpaí (Céim2.2). Déan achoimre ar na rioscaí agus na tosaíochtaí aeráide a sainaithníodh i do mheasúnú riosca aeráide (Céim2.3).
Fís straitéiseach - Fís d'eagraíochta a chur i láthair, le teachtaireacht ón gceannaireacht ag cur béime ar thábhacht an oiriúnaithe. Liostaigh réimsí agus tosaíochtaí straitéiseacha, agus béim á leagan ar idirnaisc, comhbhabhtálacha agus coinbhleachtaí a d’fhéadfadh a bheith ann. An fhís a aistriú ina cuspóirí straitéiseacha soiléire, agus machnamh á dhéanamh ar Chéim 2.4.
Spriocanna oiriúnaithe – Cuspóirí oiriúnaithe sonracha, intomhaiste, indéanta, ábhartha agus faoi cheangal ama (SMART) a leagan amach, bunaithe ar do phríomhrioscaí (Céim2.4),fís na heagraíochta agus mar a comhaontaíodh le páirtithe leasmhara.
Ccomhar trasteorann – Tabhair tuairisc ar an leibhéal comhair le húdaráis áitiúla nó réigiúnacha chomharsanachta a roinneann rioscaí leat, agus a n-ionstraimí beartais á gcur san áireamh (Céim2.2). Ailíniú a áirithiú agus contrárthachtaí a sheachaint.
Roghanna oiriúnúcháin – Tabhair forléargas ar na roghanna oiriúnúcháin a breithníodh i gCéim 4.1. Cuir faisnéis san áireamh maidir le costais, tairbhí agus tionchair an chur chun feidhme.
Bearnaí eolais a dhúnadh – Aghaidh a thabhairt ar riachtanais faisnéise chun bearnaí eolais a líonadh, agus béim á leagan ar thábhacht na gníomhaíochta in ainneoin teorainneacha.
An t-ionchas don todhchaí – Tabhair tuairisc ar na haschuir/torthaí a bhfuiltear ag súil leo agus ar na forálacha maidir le faireachán, meastóireacht agus foghlaim (Céim6).
Straitéis rannpháirtíochta na bpáirtithe leasmhara – Mínigh do straitéis rannpháirtíochta, a shainítear i gCéim 1.3, agus sonraigh na sonraí go soiléir ar bhealach trédhearcach.

Ba cheart an méid seo a leanas ar a laghad a bheith sna pleananna gníomhaíochta oiriúnúcháin:

Bearta oiriúnúcháin – Achoimre a thabhairt ar bhearta sonracha (Céim4.2), ar phróisis, agus ar shineirgí le hiarrachtaí maolúcháin agus le cuspóirí comhshaoil, tús áite a thabhairt do shruthanna oibre éagsúla agus pointí truicir a shainaithint le haghaidh athruithe ar an gcur chun feidhme.
Róil agus freagrachtaí – Sainigh na róil agus na freagrachtaí maidir le gníomhaíochtaí a chomhordú agus a chur chun feidhme.
Amchlár cur chun feidhme – Amlíne a leagan síos don chur chun feidhme.
Plean airgeadais – Déan meastachán ar na hacmhainní daonna agus airgeadais is gá, sainaithin na scéimeanna cistiúcháin atá ar fáil, agus tabhair breac-chuntas ar na hinfheistíochtaí atá beartaithe (Céimeanna1.4 agus 5.3).
Faireachán agus meastóireacht – Sainigh táscairí atá ailínithe le do chuspóirí oiriúnúcháin (Céim6) agus sonraigh freagrachtaí maidir le faireachán agus meastóireacht.

Straitéis um oiriúnú don athrú aeráide, Gaillimh, Éire

Ar an mórgóir, seasann Straitéis na hÉireann um Oiriúnú don Athrú Aeráide (2019 – 2024) amach dá measúnú riosca cuimsitheach, dá plean gníomhaíochta mionsonraithe, dá hoiriúnú a chomhtháthú i gcinnteoireacht pleanála, d’fheabhsú bonneagair, do rannpháirtíocht an phobail, agus d’fhaireachán agus meastóireacht leanúnach. Tá an cur chuige seo, i bpáirt, á stiúradh ag Rialtas na hÉireann, a éilíonn ar chathracha measúnú riosca aeráide a dhéanamh agus pleananna oiriúnaithe a fhorbairt. In 2024, ghlac Comhairle Cathrach na Gaillimhe Plean Gníomhaíochta Aeráide an Údaráis Áitiúil (2024-2029), rud a léiríonn tiomantas na cathrach don athléimneacht in aghaidh an athraithe aeráide.

Foinse: Oiriúnú Uirbeach san Eoraip: Cad a Oibríonn (2024)

Acmhainní

Pleananna gníomhaíochta áitiúla Chúnant na Méaraí de chuid an Aontais
Brabhsáil pleananna gníomhaíochta ó na comhaltaí.

Pleanáil don Oiriúnú don Athrú Aeráide – Treoirlínte do Bhardais (ACT) (2013)
Treoirlínte maidir le pleananna oiriúnaithe áitiúla a fhoirmliú (féach caibidil 4).

An Lámhleabhar maidir leis an gComhaontú Glas ar an Leibhéal Áitiúil, Coiste Eorpach na Réigiún (2022)
Tacaíonn sé le cur chun feidhme an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip ar an leibhéal áitiúil agus réigiúnach, agus treoir céim ar chéim curtha in oiriúint do gach comhthéacs áitiúil.

Methods and Tools for Adaptation to Climate Change - A Handbook for Provinces, Regions and Cities [Modhanna agus Uirlisí maidir le hOiriúnú don Athrú Aeráide - Lámhleabhar do Chúigí, do Réigiúin agus do Chathracha], Gníomhaireacht Chomhshaoil na hOstaire (2014)
Tá modhanna agus uirlisí ann chun cabhrú le polaiteoirí agus le saineolaithe i riaracháin phoiblí agus i mbainistíocht réigiúnach sa phróiseas oiriúnaithe (féach cuid 2).

Conas Plean Gníomhaíochta um Fhuinneamh Inbhuanaithe agus um an Aeráid (SECAP) a fhorbairt, JRC (2018)
Treoirleabhar d’údaráis áitiúla maidir le pleananna gníomhaíochta um fhuinneamh inbhuanaithe agus um an aeráid a fhorbairt.