All official European Union website addresses are in the europa.eu domain.
See all EU institutions and bodiesDeskrizzjoni
F’reġjuni xotti jew reġjuni li jiffaċċjaw nuqqas ta’ ilma minħabba nixfiet rikorrenti, ir-restrizzjonijiet tal-ilma u r-razzjonar tal-ilma huma miżuri mhux vinkolanti applikati b’mod komuni. Ir-restrizzjonijiet tal-ilma jillimitaw ċerti użi tal-ilma, pereżempju t-tisqija tal-lon, il-ħasil tal-karozzi, il-mili tal-pixxini, jew it-tindif taż-żoni tal-bankini. Ir-restrizzjonijiet jistgħu jillimitaw id-disponibbiltà tal-ilma f’termini ta’ volum u/jew ħin meta jista’ jintuża. Ir-razzjonar tal-ilma jinkludi sospensjoni temporanja tal-provvista tal-ilma jew tnaqqis tal-pressjoni taħt dik meħtieġa għal provvista adegwata taħt kundizzjonijiet normali li jaffettwaw lill-utenti kollha tal-ilma. Ir-razzjonar jiżgura li l-provvisti tal-ilma limitati b’mod kritiku jiġu distribwiti b’mod li jitwassal biżżejjed ilma biex jiġu ppreservati s-saħħa u s-sikurezza pubblika.
Ir-restrizzjonijiet tal-ilmau, sa ċertu punt, ir-razzjonar tal-ilma, spiss jintużaw f’sitwazzjonijiet ta’ skarsezza temporanja tal-ilma, eż. matul in-nixfiet. Dawn jippermettu lill-amministrazzjonijiet lokali jew saħansitra reġjonali u nazzjonali jlaħħqu mal-kriżijiet tal-ilma, billi jnaqqsu l-konsum. Minkejja lidawk il-miżuri temporanji bi prezz baxx mhumiex ikkumplimentati minn xi bidla fl-imġiba lejn użu aktar konxju tal-ilma min-nies, id-domanda u l-użu tal-ilma huma mistennija li jerġgħu jiżdieduu jerġgħu lura għal livelli preċedenti ladarba jitneħħewir-restrizzjonijiet.
Biex tiġi ffaċilitata l-implimentazzjoni tar-restrizzjonijiet tal-ilma u r-razzjonar tal-ilma bħala miżuri ta’ emerġenza matul sitwazzjonijiet ta’ nixfa fit-tul, l-iskemi ta’ prijoritizzazzjoni għal użi differenti tal-ilma huma għodda utli. Dawn l-iskemi jistgħu jiġu żviluppati bħala parti mill-pjanijietta’ ġestjoni tan-nixfa u jikklassifikaw id-diversi użi tal-ilma skont il-prijorità lokali tagħhom. Għad-definizzjoni tal-iskema ta’ prijoritizzazzjoni, jistgħu jintużaw indikaturi differenti biex wieħed jifhem l-impatti ta’ nixfiet fit-tul kemm fuq l-użi ambjentali kif ukoll fuq dawk soċjoekonomiċi bħal:
- l-impatti fuq il-provvista tal-ilma tax-xorb;
- Indikaturi tal-impatt ambjentali: eż., il-mortalità tal-ispeċijiet tal-ħut, l-impatti fuq ix-xtut tax-xmajjar u l-bijodiversità (flora), it-telf tal-bijodiversità f’żoni terrestri skont is-sistema akkwatika, l-impatti fuq l-artijiet mistagħdra, ir-riskju akbar ta’ nirien fil-foresti, l-istatus ekoloġiku, eċċ.;
- Indikaturi tal-impatt għall-użi soċjoekonomiċi (eż. l-użi industrijali, il-produzzjoni tal-enerġija, l-agrikoltura, it-turiżmu, id-drittijiet tal-ilma, it-trasport, eċċ.).
Il-provvista tal-ilma tax-xorb hija l-użu prijoritarju fil-biċċa l-kbira tal-pajjiżi Ewropej, u l-iskemi ta’ prijoritizzazzjoni għandhom dejjem jiżguraw volum suffiċjenti li għandu jiġi pprovdut lill-popolazzjoni.
In-nixfiet jaffettwaw frazzjoni konsiderevoli tal-popolazzjoni Ewropea kull sena u huma mistennija li jiżdiedu fil-frekwenza u s-severità minħabba l-impatti tat-tibdil fil-klima. In-Nofsinhar tal-Ewropa huwa mistenni li jiġi affettwat l-aktar. Ir-restrizzjoni tal-ilma u r-razzjonar tal-ilma jistgħu jipprovdu rispons temporanju u ta’ emerġenza għan-nixfiet u għall-kundizzjonijiet tal-iskarsezza tal-ilma. Minħabba l-effetti mistennija tat-tibdil fil-klima u fil-każ tal-iskarsezza persistenti jew rikorrenti tal-ilma, jenħtieġ li fit-tul jiġu ppreferuti u miżmuma miżuri oħra, pereżempju miżuri għall-iffrankar tal-ilma biex titnaqqas id-domanda għall-ilma u strateġiji innovattivi biex tiżdied il-provvista tal-ilma permezz tal-użumill-ġdid tal-ilma,bħall-ġbir tal-ilma tax-xita, ir-riċiklaġġ tal-ilma griż u d-desalinizzazzjoni.
Dettalji Addizzjonali
Dettalji ta' Adattament
Kategoriji tal-IPCC
Istituzzjonali: Politika u programmi tal-Gvern, Soċjali: ImġiebaParteċipazzjoni tal-partijiet interessati
Il-parteċipazzjoni tal-partijietikkonċernati ta’ diversi atturi hija meħtieġa biex jiġu ffaċilitati l-adozzjoni u l-implimentazzjoni ta’ miżuri ta’ restrizzjoni tal-ilma u ta’ razzjonar tal-ilma. L-aktar setturi importanti affettwati huma l-provvista domestika tal-ilma, l-agrikoltura, l-industrija u t-turiżmu bil-partijiet ikkonċernati jkunu individwi, organizzazzjonijiet, istituzzjonijiet, dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet, jew dawk li jfasslu l-politika, li jiddeterminaw jew li huma affettwati minn dawn il-miżuri. Minbarra l-possibbiltajiet għal kontroll u infurzar dirett mill-awtoritajiet pubbliċi, l-involviment tal-partijiet ikkonċernati huwa kruċjali għal implimentazzjoni wiesgħa u xierqa u l-irfinar ta’ tali miżuri biex tinkiseb l-ogħla effettività possibbli.
Il-miżuri ta’ restrizzjoni tal-ilma u ta’ razzjonar tal-ilma spiss jiġu implimentati bħala parti mill-pjanijiet jew mill-istrateġiji ta’ ġestjoni tan-nixfiet. Huwa importanti li titrawwem il-parteċipazzjoni attiva tal-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha matul l-elaborazzjoni ta’ dawn il-pjanijiet sabiex jinkisbu opinjonijiet differenti tal-partijiet ikkonċernati u jittaffew il-kunflitti bejn il-partijiet interessati qabel il-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet. Deskrizzjoni bi skop tal-partijiet ikkonċernati leġittimi, inklużi l-interessi, il-valuri u l-approċċi tagħhom għar-riskju hija prerekwiżit għall-iżvilupp ta’ tali pjanijiet u strateġiji u biex jiġi żgurat fehim tar-rabta tagħhom mal-politika istituzzjonali dwar in-nixfiet. Il-partijiet ikkonċernati lokali għandhom l-aħjar għarfien tas-setturi u l-komponenti differenti tal-użu tal-ilma taċ-ċiklu idroloġiku u jistgħu jiżguraw li l-miri jkunu koerenti u jiġu implimentati fejn il-kostijiet soċjoekonomiċi jkunu l-aktar baxxi. Il-parteċipazzjoni attiva tikkontribwixxi għall-kisba tal-aħjar ekwilibriju sostenibbli, filwaqt li tqis l-aspetti soċjali, ekonomiċi u ambjentali u tiffaċilita l-kontinwazzjoni, fit-tul, tat-teħid tad-deċiżjonijiet b’kunsens.
Eżempju ta’ sors potenzjali ta’ kunflitt huwa d-distribuzzjoni tar-riżorsi tal-ilma bejn is-settur tal-ilma tax-xorb u s-settur agrikolu f’sitwazzjonijiet ta’ nixfa. Normalment tingħata prijorità lis-settur tal-ilma tax-xorb li jissodisfa 100 % tal-ħtiġijiet, filwaqt li l-kwantitajiet allokati għat-tisqija agrikola jiddependu fuq id-disponibbiltà tal-ilma li jifdal u rarament jissodisfaw il-ħtiġijiet. Sabiex tiżdied l-aċċettazzjoni tal-prijoritizzazzjoni tal-użi tal-ilma matul in-nixfiet kif stabbilit mill-pjanijiet u l-istrateġiji ta’ ġestjoni tan-nixfiet, huwa importanti li l-partijiet ikkonċernati mis-settur tal-ilma tax-xorb u dak agrikolu jitlaqqgħu flimkien u li jkunu jistgħu jsiru diskussjonijiet dwar kif għandhom jiġu stabbiliti l-prijoritajiet u jiġu bbilanċjati interessi differenti.
Suċċess u fatturi li jillimitaw
Ir-restrizzjonijiet tal-ilmau r-razzjonar huma miżuri effiċjenti ħafna biex titnaqqas id-domanda għall-ilma matul sitwazzjonijiet ta’ skarsezza tal-ilma u ta’ nixfa ta’ emerġenza. Dawn jistgħu jiġu implimentati malajr ħafna u jkollhom effett rapidu fuq it-tnaqqis tad-domanda għall-ilma. F’xi każijiet, huma saħansitra effettivi fit-tul, meta r-restrizzjonijiet ma jibqgħux jiġu imposti minħabba l-effetti tat-tagħlim. Madankollu, iż-żewġ miżuri ma għandhomx jiġu implimentati intenzjonalment biex itaffu l-problemi tal-iskarsezza tal-ilma fit-tul. Fattur importanti ta’ suċċess b’mod ġenerali huwa l-involviment konxju tal-partijiet ikkonċernati u tal-pubbliku ġenerali u s-setgħa legali li jiġu ppromulgati r-restrizzjonijiet tal-ilma fuq is-soċjetà.
Fatturta’ limitazzjoni huwa li l-miżuri jkunu effettivi biss jekk tiġi kkontrollata l-konformità li tista’ twassal għal kostijiet għoljin ta’ monitoraġġ. Barra minn hekk, il-ħolqien tal-pjanijiet, il-proċeduri u l-liġijiet meħtieġa għall-ġestjoni tan-nixfa huwa proċess li jieħu ħafna ħin assoċjat mal-ispejjeż amministrattivi.
Spejjeż u benefiċċji
Ir-restrizzjonijietobbligatorji tal-ilma jistgħu jipproduċu ffrankar sinifikanti tal-ilma fi żmien qasir, komparabbli biss ma’ żidiet sinifikanti fil-prezzijiet. Ir-restrizzjonijiet huma ġeneralment ippreferuti fuq strumenti ekonomiċi f’sitwazzjonijiet temporanji bi provvisti tal-ilma limitati b’mod kritiku. Madankollu, tali miżuri huma assoċjati ma’ tnaqqis fil-benesseri soċjoekonomiku u tnaqqis sinifikanti fil-flussi tad-dħul tal-gvern li jistgħu jkunu meħtieġa biex jiġu implimentati miżuri ta’ effiċjenza tas-sistema. Ir-restrizzjonijiet fuq l-ilma jimponu spejjeż ta' inkonvenjenza, spejjeż ta' effiċjenza allokattiva kif ukoll spejjeż sinifikanti ta' infurzar.
Miżuri oħra bħal pjanijiet dettaljati ta’ ġestjoni tan-nixfa u l-introduzzjoni ta’ sistema affidabbli ta’ twissija bikrija tan-nixfa li tippermetti użu aktar kawt tar-riżorsi tal-ilma li jifdal huma rilevanti minn perspettiva ekonomika peress li jistgħu jgħinu biex jitnaqqas ir-riskju li jiġu imposti restrizzjonijiet severi tal-ilma jew miżuri ta’ razzjonar.
Aspetti legali
Id-Direttiva Qafas dwar l-Ilma (WFD) tista’ torjenta l-amministrazzjonijiet kompetenti lejn l-iffrankar tal-ilma b’mod ġenerali. L-Artikolu 9 (l-ipprezzar tal-ilma) tad-WFD jista’ jiġi implimentat flimkien mar-restrizzjonijiet fuq l-ilma. Il-pjanijiet ta’ Ġestjoni tan-Nixfiet, li jistgħu jkunu soġġetti wkoll għall-Programmta’ Miżuri tad-WFD normalment jinkludu restrizzjonijiet u metodi għar-razzjonar fil-każ ta’ avvenimenti ta’ nixfa. Il-prattika li jiġi ristrett l-użu tal-ilma fi żminijiet ta’ skarsezza tal-ilma jew ta’ nixfa hija inkluża fil-politiki tal-allokazzjoni tal-ilmata’ ħafna Stati Membri u f’xiStati Membri, ir-restrizzjonijiet humaddeterminati skont ġerarkija ta’ utenti tal-ilma. Ir-regoli dwar l-astrazzjoni xi drabi huma aktar stretti f’żoni li jbatu minn nuqqas kroniku ta’ ilma. Regolament ġdid tal-UE dwar ir-rekwiżiti minimi għall-użu mill-ġdid tal-ilma għat-tisqija agrikolaġie rilaxxat fl-2020 (ir-Regolament(UE) 2020/741). L-ilma użat mill-ġdid huwa riżorsa rilevanti fi żminijiet ta’ skarsezza tal-ilma.
Ħin ta' implimentazzjoni
Il-miżuri ta’ restrizzjoni u ta’ razzjonar tal-ilma jistgħu jiġu implimentati malajr ħafna matul sitwazzjonijiet ta’ skarsezza tal-ilma u ta’ nixfa (fi ftit jiem sa ġimgħat). Proċeduriċari, pereżempju definiti fi pjan ta’ ġestjoni tan-nixfa, jistgħu jħaffu l-implimentazzjoni ta’ dawn il-miżuri. Madankollu, il-ftehimdwar tali proċeduri jista’ jkun proċess lijieħu aktarħinperess li għandu jinvolvi lill-partijietikkonċernatirilevanti kollha, u jista’ jkollu interessi konfliġġenti, pereżempju dwar il-prijoritizzazzjoni tal-provvista tal-ilma għal diversi setturi.
Ħajja
It-tul tal-ħajja tal-miżurita’ serħan tal-ilma u ta’razzjonar normalment ikun ta’inqas minn sena peress li jiġu applikati bħala miżuri ta’ emerġenza matulsitwazzjonijiet ta’skarsezza tal-ilma u ta’ nixfa. L-effiċjenza ta’ dawn il-miżuri għandha tiġi evalwatakontinwamentu l-proċeduri li jimplimentaw dawn il-miżuri għandhom jiġu aġġustati kif xieraq. F’każ ta’ skarsezza persistenti tal-ilma, jenħtieġ li jiġu ppreferuti miżuri oħra li jiġu implimentati u miżmuma fit-tul.
Informazzjoni ta' referenza
Websajts:
Referenzi:
Florke, M., et al., (2011). Rapport Finali għall-proġett “ClimateAdaptation – modelling water scenarios and sectoral impacts” (Adattament għat-Tibdil fil-Klima – immudellar tax-xenarji tal-ilmau tal-impatti settorjali).
KE (2007). Rapport dwar il-pjan ta’ ġestjonitan-nixfa,inklużi Indikaturi Agrikoli tan-Nixfa u Aspetti tat-Tibdil fil-Klima. Network ta’ Esperti dwar l-Iskarsezza tal-Ilma u n-Nixfiet, Rapport Tekniku, 023
Ameziane, T., Belghiti, M., Benbeniste, S., Bergaoui, M., Bonaccorso, B., Cancelliere, A., et al., (2007). Linji gwida għall-ġestjoni tan-nixfa. L-Uffiċċju ta' Kooperazzjoni KE-EuropeAid, MEDA Water u MEDROPLAN.
KE, (2012). Rapport dwar ir-reviżjoni tal-politika Ewropea dwar l-iskarsezza tal-ilma u n-nixfiet. Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, 67.
Strosser, Pierre, et al. (2012). Analiżital-lakuni fir-rapport finali tal-politika dwar l-iskarsezza tal-ilma u n-nixfiet fl-UE. Is-sejħa għall-offerti tal-Kummissjoni Ewropea ENV.D.1/SER/2010/0049.
Ippubblikat fi Climate-ADAPT: Apr 19, 2025
Language preference detected
Do you want to see the page translated into ?