Sparing og bruk av regnvatn i hushaldningar, Bremen

For området Bremen føreseier klimaprognoser høgare temperaturar og ei endring i nedbør. Ved slutten av århundret (2100) indikerer prognosar konsekvent ein betydeleg auke i vinternedbør på opptil 44 prosent og ein betydeleg sommarnedgang på opptil 22 prosent. For midten av det 21.^århundre projiserast inkonsekvente trendar når det gjeld nedbør og få regnfulle dagar. På den andre sida forventast temperaturen i alle årstider å auke kontinuerleg i løpet av neste århundre med opptil 3,1 °C i årsgjennomsnittet.

I vinterperioden forventast òg hyppigare ekstreme nedbørsmengder. I tillegg forventast flaumrisikoen frå sjø- og landsida (inkludert elv, regn og grunnvatn) å auka. Desse endringane vil ha innverknad på kloakksystemet, spesielt på framtidig design. Det vil også bli behov for flere vassretensjonstiltak for flaumhandtering. Derfor har Bremen beslutta å investere i desentralisert regnvasshandtering.

Det overordna målet med tiltak frå byen Bremen er å etablere ein naturleg vassbalanse og å redusere regnvassutsleppet i kloakksystemet, og støtte bruken av det. Samstundes bør drikkevassforbruket for visse bruksområde i hushaldningar reduserast (t.d. toalettspyling).

Løysinga for å forbetra bruken av regnvatn i Bremen hushald er ein kombinasjon av tekniske og økonomiske tilnærmingar og gjeld for alle private grunneigarar. På den eine sida brukast eit regnvasssisternesystem. Eit slikt system av takrenner og nedløpsrøyr dirigerer regnvatnet samla av taket til ein lagrings cisterne. Cisternen, for det meste plassert i undergrunnen, kan vera konstruert av ulike materiale, inkludert cinderblock, armert betong, prefabrikert betong, glasfiber eller stål. Cisternen leverer vatn til hushaldet gjennom eit standard trykkvasssystem. Regnvatnet kan brukast anten til toalettspyling, men òg til vatning av hagen. Installasjonen av slike systemar i eksisterande bygningar krev tilpasning av røyrsystemet og nokre jordarbeid og er derfor ein gong ganske kostbart. For å auke opptaket av systemet og redusere kostnadene gjevast eit tilskot på investeringskostnadane til grunneigaren. Dette tilskotet kan utgjere maksimalt 12,000 EUR eller maksimalt 1/3 av dei totale investeringskostnadane.

På den andre sida får eigaren av eigedomen regnvassavgifta (0,63 EUR/m^2/år)refundert dersom regnvassbruk påførast eller bakken haldast permeabel, då avgifta bereknast på det forsegla området. For eigedomar større enn 1 000 m2 må avgifta fordelast mellom regn og avløpsvatn. Mindre eigedommar kan frivillig bestemme om ei slik splitting er gjennomførbar og praktisk. I praksis jo større eigedomen er, og jo meir vatn kan haldast på bakken, desto meir kostnadssparingar i forhold til forsegla eigenskapar kan oppnåast.

Utforminga av tiltaka som er ein del av Bremens tilnærming, har ikkje inkludert interessentdeltaking. Innbyggjarane er imidlertid blant dei viktigaste aktørane som er direkte ansvarlege for gjennomføringa.

Den viktigaste suksessfaktoren for bruk av regnvatn i hushaldningar er finansieringsordninga (dvs. tilskot til installasjon av regnvassbrukssystemet) levert av forbundsstaten Bremen som forbetrar huseigaranes miljøåtferd. Ifølgje informasjon frå Bremer Umweltberatung (miljørådgiving for Bremen) ønskjer flere borgarar å ha meir miljøvennlege hus, men utan riktig finansiering tar dei sjeldan nokon tiltak når det gjeld regnvasshandtering.

Hovudbarrieren er at ikkje alle regnvatn brukar løysingar som kan etablerast i hushaldningar, fører til kostnadssparingar. Nokre huseigarar er også redd for å ha byggverk på eigedomen sin. Derfor er implementeringa av slike regnvassbrukssystemer lettare når hus er nybygde. Høge investeringskostnader er òg ein betydeleg barriere, som kan avløysast av subsidiar.

Regnvassgebyret for forseglet og overbygget område er 0,63 EUR/m^2/årfor regnvatnet som ikkje sleppast ut i kloakksystemet på grunn av infiltrasjon eller bruk, refunderes denne avgifta. Denne refusjonen er basert på dei individuelle omstenda på eigedomen. 

Kostnadane ved å installere eit regnvassbrukssystem er avhengig av lokal kontekst og beløpar seg til minst 6 000 EUR. Investeringstilskotet frå forbundsstaten Bremen utgjer maksimalt 12,000 EUR, og kan i alle fall ikkje overstige 1/3 av dei totale kostnadene som påløpar for ein eigedom som brukar regnvassbrukssystemet.

Behandlinga av avløpsvatn (inkludert regnvatn) er innanfor ansvaret til dei tyske samfunna; Kostnadane ved desse tenestene må betalast av eigaren av eigedomen. Før 2010 har lokalsamfunn ikkje vore forplikta til å dele avgiftene for tenesta mellom regn og avløpsvatn. Etter nokre tyske rettsavgjerder måtte avgifta for regnvatn skiljast frå ei kvar avgift for avløpsvatn og må no baserast på storleiken på den ugjennomtrengelege eigedomsflata, som leier vatn inn i det offentlege kloakksystemet.

Finansieringsordninga vart oppretta på 1990-talet og har sidan vorte vidareutvikla. Den noverande ordninga har eksistert sidan 2016. Delinga av avgiftene for regn og avløpsvatn er lovpålagt sidan 2010.

Levetida til eit regnvasssisternesystem er 15-20 år, avhengig av vedlikehald.

Bremer Umwelt Beratung e.V.
Am Dobben 43a
28203 Bremen
E-mail: info@bremer-umwelt-beratung.de