Multi-Hazard podejście do systemu wczesnego ostrzegania w Sogn og Fjordane, Norwegia

Sogn og Fjordane to nadmorski, górzysty region Norwegii, który może poszczycić się setkami tysięcy turystów rocznie. Kilka społeczności w Sogn og Fjordane stoi w obliczu licznych zagrożeń, takich jak powodzie, lawiny, zjeżdżalnie skalne i inne ekstremalne zdarzenia pogodowe, które mogą zostać zaostrzone przez zmianę klimatu. Duże odległości między społecznościami peryferyjnymi a niedostępną lub czasami niedostępną infrastrukturą transportową i komunikacyjną mogą sprawić, że dostępność stanie się słaba, co zwiększy podatność społeczności na ekstremalne zdarzenia pogodowe.

Aby odpowiedzieć na powyższe wyzwanie, utworzono i przetestowano system wczesnego ostrzegania w gminie Aurland, będącej częścią powiatu Sogn og Fjordane. Aurland jest regionem o wielkim pięknie naturalnym, ale ma nieco trudną geografię i topografię, która powoduje częste fale sztormowe, powodzie, osuwiska i lawiny, które mogą wzrosnąć wraz z wpływem zmiany klimatu na wzrost częstotliwości i / lub intensywności ekstremalnych zdarzeń pogodowych. System ostrzegania o wielu zagrożeniach optymalizowałby usługi ratownicze i inne usługi ratownicze świadczone przez hrabstwo. Ze względu na turystykę ma być opłacalną metodą docierającą do wszystkich ludzi na obszarze geograficznym, a nie tylko mieszkańców.

Systemy wczesnego ostrzegania o wielu zagrożeniach wykorzystują różne media i narzędzia komunikacji, aby informować społeczeństwo o zbliżających się zagrożeniach i zapewniać wytyczne dotyczące środków ostrożności, które należy podjąć. Mogą one działać na poziomie regionalnym, krajowym i międzynarodowym i mogą znacząco przyczynić się do zmniejszenia ryzyka obrażeń ciała, utraty życia oraz szkód majątkowych i środowiskowych. Wczesne ostrzeżenia umożliwiają również władzom lokalnym/regionalnym skuteczniejsze inicjowanie ewakuacji.

Celem demonstracji systemu wczesnego ostrzegania skoncentrowanego na ludziach było ustalenie, w jaki sposób nowoczesna technologia może pomóc zmniejszyć negatywne konsekwencje zagrożeń związanych z pogodą w obecnych i zmieniających się warunkach klimatycznych, a tym samym pomóc w zapobieganiu ofiarom śmiertelnym. Kluczowym aspektem projektu była zatem ocena, w jaki sposób można ustanowić system ostrzegania przed wieloma zagrożeniami w ramach uwzględniających potrzeby w zakresie ostrzegania przed różnymi rodzajami niepożądanych zdarzeń i zagrożeń.

Ogólnym celem tego projektu (część finansowanego przez UE projektu Clim-ATIC) było ustanowienie, przetestowanie i zademonstrowanie nowoczesnego systemu ostrzegania ludności w sytuacjach nadzwyczajnych poprzez rozpowszechnianie telefonicznych komunikatów ostrzegawczych na określonym obszarze geograficznym. W miarę możliwości i możliwości system opiera się na już dostępnej nowoczesnej technologii i infrastrukturze oraz jest zakotwiczony w istniejących ramach prawnych i instytucjonalnych. Aby ustanowić racjonalny pod względem kosztów i zrównoważony system wczesnego ostrzegania, warunkiem wstępnym jest podejście uwzględniające wiele zagrożeń, aby podzielić koszty między różne zakresy. Należy zatem ustanowić system i działania operacyjne w ramach uwzględniających potrzeby w zakresie ostrzegania przed wszelkimi niepożądanymi zdarzeniami i zagrożeniami (naturalnymi i spowodowanymi przez człowieka) oraz wymagania różnych użytkowników końcowych.

W latach 2008–2010 odbyły się cztery spotkania grupy referencyjnej w celu ustalenia celów i omówienia najlepszych metod i podejść, które należy stosować w systemie wczesnego ostrzegania, w tym określenia specyfikacji systemu dla komunikatu próbnego. Telefon został uznany za najważniejsze medium dystrybucji ostrzeżeń (połączenie linii telefonii stacjonarnej i komórkowej). Wiadomości tekstowe (SMS) i komunikaty głosowe ostrzegające społeczeństwo o zagrożeniu naturalnym lub katastrofie są dystrybuowane do wszystkich telefonów w pewnej odległości od danego zagrożenia naturalnego lub katastrofy. Po określeniu kryteriów dla telefonicznego systemu ostrzegania ludności kolejnym krokiem było zidentyfikowanie potencjalnych dostawców systemu i przekazanie kryteriów systemu dotyczących informacji zwrotnej w odniesieniu do ich zainteresowania i zdolności do spełnienia kryteriów i wzięcia udziału w projekcie. Po przedstawieniu dwóch potencjalnych przedsiębiorstw grupa referencyjna stwierdziła, że aspekty technologiczne nie wydają się stanowić poważnego wyzwania w odniesieniu do ostrzegania ludności, podczas gdy ograniczenia budżetowe uznano za kluczowe wyzwania do przezwyciężenia.

Przed przeprowadzeniem ostrzeżenia ludności biuro gubernatora hrabstwa podjęło szereg działań w zakresie rozpowszechniania informacji. Informacje o ćwiczeniu zostały opublikowane na stronie internetowej gubernatora okręgu, profilu na Twitterze i koncie na Facebooku, a także były promowane za pośrednictwem lokalnej gazety i powiatowej stacji radiowej. Ostrzeżenie z dnia 10 czerwca 2010 r. odbyło się równolegle z ćwiczeniem przy stole poświęconym zdolności władz lokalnych do reagowania na ekstremalne zdarzenia pogodowe. Kilku członków grupy referencyjnej uczestniczyło w ćwiczeniu w charakterze obserwatorów. Podczas testu 2500 telefonów komórkowych otrzymało alert jako wiadomość tekstową, a 322 telefony stacjonarne w Aurland otrzymały alert jako wiadomość głosową. Ostrzeżenie było widoczne na Facebooku przez 2 godziny i otrzymało 201 849 wyświetleń. W internecie przeprowadzono badanie powysiłkowe, a w rejonie Høydalen przeprowadzono badanie „od drzwi do drzwi” w celu oceny opinii publicznej na temat tego ćwiczenia. Oceniono działanie w zakresie ostrzegania ludności w celu zmierzenia skuteczności systemu ostrzegania poprzez połączenie elektronicznego formularza oceny i badania „od drzwi do drzwi”.

W następstwie projektu demonstracyjnego system ostrzegania nie został jeszcze wdrożony; ani na szczeblu lokalnym, ani krajowym. W ostatnich latach w hrabstwie Sogn og Fjordane odnotowano liczne przypadki ekstremalnych zdarzeń pogodowych, takich jak poważne zjeżdżalnie i powodzie, równolegle z dużymi i bardzo dramatycznymi incydentami pożarowymi. Nikt nie został zabity w tych wydarzeniach, ale wszystkie służyły jako przypomnienie; podkreślenie potrzeby systemu ostrzegania skoncentrowanego na populacji z podejściem uwzględniającym wiele zagrożeń. W związku z tym gubernator hrabstwa Sogn og Fjordane argumentował, że taki system powinien zostać wdrożony. Nie podjęto jednak żadnych działań i nie jest jasne, czy organy krajowe priorytetowo potraktują wdrożenie systemu ostrzegania. W przypadku gdy organy krajowe zdecydują się na niewdrożenie na pełną skalę systemu ostrzegania przed wieloma zagrożeniami, grupa referencyjna projektu zamierza podjąć działania następcze w związku z projektem Clim-ATIC na szczeblu regionalnym; Głównie w hrabstwie Sogn og Fjordane. W związku z tym prace będą ściśle rozwijane we współpracy z władzami lokalnymi/regionalnymi, sektorem zdrowia i odpowiednimi agencjami rządowymi w celu oceny i wdrożenia systemu ostrzegania na szczeblu regionalnym.

Grupa referencyjna ds. projektów została utworzona w sierpniu 2008 r. i w latach 2008–2010 była czterokrotnie konsultowana. W jej skład wchodzili członkowie następujących organizacji:

• Gubernator okręgu Sogn og Fjordane – PROJECT MANAGER (przedstawiciel państwa na szczeblu regionalnym, odpowiedzialny za koordynację planowania kryzysowego w okręgu);
• Instytut Badawczy Zachodniej Norwegii - regionalny partner wiodący Clim-ATIC (instytut badawczy oparty na zadaniach z kompetencjami w dziedzinie badań nad klimatem);
• Norweska Dyrekcja ds. Zasobów Energetycznych i Wody (mandat Dyrekcji obejmuje planowanie awaryjne na wypadek powodzi; jego biuro w Sogn og Fjordane jest również krajowym organem ds. lawin);
• Krajowy Zarząd Dróg Publicznych (odpowiedzialny za drogi państwowe; szczególne zainteresowanie ostrzeżeniami ludności związanymi z zamkniętymi tunelami i przejściami górskimi z powodu złej pogody/wypadków);
• Telenor (Norweskie Przedsiębiorstwo Telekomunikacyjne, obecnie szósty co do wielkości operator telefonii komórkowej na świecie);
• Norweski Urząd Poczty i Telekomunikacji (autonomiczna agencja administracyjna podlegająca norweskiemu Ministerstwu Transportu i Komunikacji, odpowiedzialna za monitorowanie i regulację rynków telekomunikacyjnych w Norwegii);
• Norwegian Broadcasting (w Sogn og Fjordane) (Norweska państwowa publiczna spółka radiowo-telewizyjna, będąca największą organizacją medialną w Norwegii);
• E-CO Hydro Power (Norweska firma energetyczna i drugi co do wielkości producent energii elektrycznej w Norwegii. szczególne zainteresowanie ostrzeżeniami ludności związanymi z przerwami w zapór powodującymi powodzie, tsunami);
• Norweska policja, dystrykt Sogn og Fjordane (policja jest częścią norweskiej służby ratowniczej i jest odpowiedzialna za prowadzenie akcji ratowniczych podczas wypadków i katastrof; w tym ekstremalne zdarzenia pogodowe);
• Alarmsentralen („centrum alarmowe w Sogn og Fjordane”) (międzygminne centrum operacyjne, które ułatwia i koordynuje międzygminne operacje przeciwpożarowe w okręgu);
• Dyrekcja ds. Ochrony Ludności i Planowania Kryzysowego (utrzymuje przegląd ryzyka i podatności na zagrożenia w Norwegii oraz promuje środki mające na celu zapobieganie wypadkom, kryzysom i innym niepożądanym incydentom);
• norweska obrona cywilna (wzmocnienie przez państwo służb ratowniczych i ratowniczych w przypadku poważnych wypadków i incydentów specjalnych);
• gmina Aurland (gmina Sogn og Fjordane; po wcześniejszych ekstremalnych zdarzeniach pogodowych i lawinach, osuwiskach itp. Aurland jest również miejscem, w którym przeprowadzono ćwiczenie ostrzegawcze dotyczące projektu);
• Unified Messaging Systems (UMS) (wiodący dostawca zaawansowanej obsługi wiadomości w Europie Północnej, oferujący usługi ostrzegania ludności w przypadku krytycznych incydentów);
• Sogn og Fjordane University College (dołączył do grupy referencyjnej w 2009 r., aby pomóc w ocenie wczesnego ostrzegania, ale niestety musiał wycofać się z członkostwa ze względu na brak zasobów wewnętrznych);
• Førde Health Trust (przedsiębiorstwo zdrowotne odpowiedzialne za wykonywanie działań geograficznych i specjalistycznych w imieniu Regionalnego Urzędu Zdrowia Zachodniej Norwegii).

Ponieważ naszym podejściem było zademonstrowanie systemu z podejściem uwzględniającym wiele zagrożeń, grupa referencyjna projektu odegrała kluczową rolę w określeniu specyfikacji systemu, która umożliwiła skuteczne i niezawodne wydawanie ostrzeżeń dotyczących wielu zagrożeń.

Warunkiem wstępnym ustanowienia opłacalnego systemu wczesnego ostrzegania jest podejście uwzględniające wiele zagrożeń, ponieważ koszty korzystania z systemu i jego utrzymania będą dzielone. System ostrzegania oparty na lokalizacji może również stanowić zintegrowane narzędzie rozpowszechniania komunikatów o charakterze czysto informacyjnym, takich jak ogólne informacje publiczne lub różne komunikaty władz lokalnych. W związku z tym projekt ten pokazał, w jaki sposób istniejąca organizacja obejmująca powiaty może zostać wykorzystana do wydania ostrzeżenia ludności. Ponieważ organizacja ta jest ściśle skoordynowana z policją, a jednocześnie jest organizacją międzygminną, nadaje się do wydawania zarówno ostrzeżeń nieawaryjnych, jak i alarmowych z podejściem uwzględniającym wiele zagrożeń. Argumentowaliśmy, że techniczne aspekty systemów ostrzegania skoncentrowanych na ludziach są ogólnie łatwo dostępne, podczas gdy kwestie dotyczące przepisów w zakresie poufności i regulacji systemowych muszą zostać rozwiązane przed skutecznym wdrożeniem skutecznych systemów ostrzegania opartych na lokalizacji. Jak wykazaliśmy, publikowanie reklam z wykorzystaniem mediów społecznościowych również podlega regulacjom. W rzeczywistości istnieją bariery prawne w zakresie zasad poufności, które uniemożliwiają publiczne udostępnianie danych geograficznych gromadzonych przez przedsiębiorstwa telemobilne. Informacje te mogą jednak mieć kluczowe znaczenie dla szybkiego rozmieszczenia służb ratunkowych i w związku z tym należy je zmienić. Uważamy, że w celu wydawania ostrzeżeń, które są „terminowe i zrozumiałe dla osób zagrożonych”, należy przeprowadzić więcej badań nad możliwościami i ograniczeniami związanymi z korzystaniem z mediów społecznościowych w sytuacjach kryzysowych.

System wczesnego ostrzegania został opracowany i przetestowany za pomocą Clim-ATIC; jest to projekt UE (2008–2011), który dotyczył zdolności społeczności do rozwijania zdolności przystosowawczych w obliczu przyszłego klimatu, w którym częstotliwość i skala ekstremalnych zjawisk pogodowych prawdopodobnie wzrośnie. Clim-ATIC WP4 związane z realizacją projektów demonstracyjnych adaptacyjnych, a jeden z tych projektów WP4 znajdował się w powiecie Sogn og Fjordane. Zasoby potrzebne do realizacji tego projektu demonstracyjnego mają formę kosztów czasu pracy personelu (95 191 EUR) i kosztów ogólnych biura (do 9 943 EUR) dla gubernatora okręgu Sogn og Fjordane. Całkowity koszt projektu wyniósł 105 145,00 euro. Gubernator hrabstwa Sogn og Fjordane przekazał 55 377,00 EUR, a pozostałe 49 768,00 EUR w ramach programu Northern Periphery Programme (NPP), który jest częścią celu Komisji Europejskiej dotyczącego współpracy terytorialnej.

Ponadto projekt wykazał, że nowoczesną technologię systemu ostrzegania można połączyć z istniejącą infrastrukturą i wzorcami organizacyjnymi, aby umożliwić władzom lokalnym wydawanie ostrzeżeń dla ludności w opłacalny i zrównoważony sposób. Istniejące międzygminne centrum operacji ratunkowych, Alarmsentralen, jest powiatową służbą monitorowania i ostrzegania, która jest już obsługiwana przez całą dobę przez wysoko wykwalifikowany personel. Wbudowanie systemu ostrzegania ludności w tej organizacji będzie wiązało się z niewielkimi kosztami, szkoleniami lub zasobami. Ponadto, ponieważ oczekuje się, że zmiana klimatu doprowadzi w nadchodzących latach do częstszych klęsk żywiołowych i ekstremalnych zjawisk pogodowych, system wczesnego ostrzegania będzie zatem stanowił ważną część strategii przystosowania się społeczności lokalnych do zmiany klimatu, co stanowi główną oczekiwaną korzyść.

Projekt „system ostrzegania ludności w sytuacjach nadzwyczajnych” został wspomniany w sprawozdaniu Komitetu Obrony Narodowej (zob. załącznik 3 do dostępnego dokumentu), w którym omówiono potrzebę nowoczesnego systemu ostrzegania ludności. Ponadto większość komisji stwierdziła, że skuteczne ostrzeganie ludności przy użyciu nowoczesnych technologii stanowi ważne narzędzie zapobiegania ratowaniu życia i szkodom, które Norwegia musi dążyć do wdrożenia. W krajowym sprawozdaniu na temat podatności na zagrożenia i planowania kryzysowego za 2010 r. (zob. załącznik 4 do dostępnego dokumentu) Dyrekcja ds. Ochrony Ludności i Planowania Kryzysowego odniosła się również do potrzeby ustanowienia bardziej nowoczesnego systemu ostrzegania ludności.

Projekt demonstracyjny realizowany był w latach 2008 - 2011. Istnieje możliwość, która nadal nie jest oczywista, że system wczesnego ostrzegania będzie wdrażany operacyjnie w przyszłości za pośrednictwem administracji krajowych lub regionalnych.

Systemy wczesnego ostrzegania nie mają określonego okresu eksploatacji, o ile są aktualizowane i utrzymywane w mocy.

Haavard Stensvand
Head of Emergency Planning
County Governor of Sogn og Fjordane
Phone: +47 57 64 30 10/+47 915 77 432
E-mail: fmsfhst@fylkesmannen.no