6.3 Id-definizzjoni tal-indikaturi tal-MRE u l-approċċ ibbażat fuq metodi mħallta

6.3 Id-definizzjoni tal-indikaturi tal-MRE u l-approċċ ibbażat fuq metodi mħallta

Sabiex tinkiseb stampa preċiża tal-progress u l-prestazzjoni tal-adattament, is-sistemi ta’ Monitoraġġ, Rappurtar u Evalwazzjoni (MRE) spiss ikollhom bżonn jużaw u janalizzaw diversi sorsi ta’ data u informazzjoni, fuq firxa ta’ skali u setturi. Sistema li tuża “metodi mħallta” x’aktarx li tkun aktar flessibbli minn waħda li tiddependi fuq sorsi limitati ta’ data u informazzjoni. Approċċ bħal dan jikkombina metodi kwantitattivi u kwalitattivi li jippermettu triangolazzjoni aktar effettiva tal-informazzjoni dwar l-MRE. Sorsi differenti ta’ data u informazzjoni jistgħu jiġu vverifikati ma’ xulxin biex jiġi żgurat li n-narrattiva ġenerali tal-progress u l-prestazzjoni tal-adattament tkun robusta, konsistenti u kuntestwalizzata. Dan l-approċċ jista’ jgħin ukoll biex jingħelbu xi wħud mil-limitazzjonijiet kemm tad-data kwantitattiva kif ukoll kwalitattiva, tal-informazzjoni u tal-evidenza minn diversi sorsi bħad-data tal-indikaturi u l-fehmiet tal-partijiet ikkonċernati.

L-indikaturi tal-adattament u s-settijiet ta’ indikaturi spiss ikollhom rwol kritiku fis-sistemi ta’ Monitoraġġ u Evalwazzjoni (M&E). L-indikaturi kwantitattivi huma attraenti għal dawk li jfasslu l-politika u dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet peress li jipprovdu “evidenza” kwantifikabbli u apparentement mhux ambigwa tal-progress u l-prestazzjoni. Meta jidentifikaw indikaturi xierqa kemm għall-monitoraġġ kif ukoll għall-evalwazzjoni tal-proċess u tal-eżiti, iqisu dan li ġej:

• Tivvintax ir-rota mill-ġdid: L-użu ta’ indikaturi preeżistenti (f’xi każijiet l-adattament tagħhom għall-iskop) huwa approċċ aċċettat u pragmatiku li jġib vantaġġi f’termini ta’ effiċjenza kif ukoll jipprovdi perspettivi multipli dwar l-adattament.
• Mhuwiex neċessarjament il-valur ta’ indikatur individwali li jeħtieġ li jiġi kkunsidrat, iżda jekk sett ta’ indikaturi jipprovdix stampa koerenti u robusta tal-progress fl-adattament.
• L-indikaturi spiss jinħolqu fi proċess iterattiv u interattiv mal-esperti u l-partijiet ikkonċernati.
• Ikkunsidra l-użu ta’ taħlita ta’ indikaturi tal-proċess, tal-output u tal-eżitu, filwaqt li tirrikonoxxi li f’xi każijiet l-eżiti tal-adattament ma jistgħux jiġu ddeterminati għal ħafna snin.
• L-iżvilupp ta’ indikaturi jeħtieġ prammatiżmu; tikkunsidra r-riżorsi disponibbli kif ukoll l-aċċess għad-data, id-disponibbiltà u l-koerenza.

Il-ġbir tal-fehmiet u l-perspettivi tal-partijiet ikkonċernati jista’ jgħin biex tiġi vvalidata d-data kwantitattiva u jippermetti l-esplorazzjoni tal-mistoqsijiet ta’ “kif” u “għaliex”. Dan jista’ jwassal għal fehim aktar profond tal-kawżi u l-proċessi li jirfdu l-progress tal-adattament. Il-partijiet ikkonċernati jistgħu jinkludu esperti settorjali u tematiċi iżda wkoll dawk l-aktar affettwati mill-impatti tat-tibdil fil-klima jew individwi u organizzazzjonijiet involuti fl-implimentazzjoni ta’ miżuri ta’ adattament. Tista’ tintuża varjetà ta’ metodi biex tinġabar din l-informazzjoni inklużi stħarriġiet, intervisti, gruppi fokus, avvenimenti ta’ konsultazzjoni pubblika u sessjonijiet ta’ ħidma.

L-għarfien mill-pajjiżi li jaħdmu b’indikaturi tal-adattament jenfasizza l-importanza li l-MRE tiġi indirizzata diġà fl-istadju tal-iżvilupp tal-politika. Formulazzjoni ċara ta’ politika ta’ adattament (jew strateġija jew pjan) u speċjalment l-għanijiet u l-miri tagħha jippermettu sistema MRE aktar iffukata. Miri konkreti jiffaċilitaw il-monitoraġġ tagħhom u eventwalment bażi ta’ għarfien imtejba inklużi t-tagħlimiet meħuda dwar il-progress, l-eżiti u l-impatt li jistgħu jtejbu l-politika u l-prattika ta’ adattament. Barra minn hekk, formulazzjoni ċara tar-rekwiżiti u l-objettivi tal-MRE toħloq mandat biex ir-riżultati tal-MRE jintużaw b’mod aktar effettiv biex jinfurmaw it-tfassil tal-politika u l-prattika, u l-evalwazzjonijiet jistgħu juru aħjar l-effettività u l-effiċjenza tal-politika u l-prattika ta’ adattament.

Għad hemm ħtieġa ċara għal fehim aħjar dwar kif jiġu stabbiliti objettivi aktar espliċiti u ċari li jistgħu jitkejlu u jiġu mmonitorjati b’mod aktar faċli u li lejhom jista’ jiġi vvalutat il-progress. Bilanċ bejn l-istabbiliment ta’ objettivi/għanijiet/miri espliċiti tal-politika u ż-żamma tal-flessibbiltà tas-sistemi tal-MRE x’aktarx li jkun ta’ benefiċċju. Minħabba n-natura iterattiva tal-adattament, huwa essenzjali li l-MRE tappoġġa wkoll l-identifikazzjoni ta’ kwistjonijiet emerġenti minbarra li tivvaluta l-prestazzjoni tal-passat.

Minbarra l-adattament tar-riżultati tal-MRE, ir-reviżjonijiet tal-politiki u l-miżuri jistgħu jibbenefikaw ukoll mill-monitoraġġ u l-evalwazzjonijiet ta’ oqsma ta’ politika oħra marbuta mill-qrib. Minħabba l-konnessjoni tal-adattament għat-tibdil fil-klima (CCA) mal-iżvilupp sostenibbli u t-tnaqqis tar-riskju ta’ diżastri (DRR), it-tagħlimiet meħuda f’dawn l-oqsma ta’ politika jistgħu jkunu wkoll informattivi għall-iżvilupp ulterjuri tal-politiki nazzjonali ta’ adattament.