3. Określenie wariantów przystosowania się do zmiany klimatu

Szczegółowy plan działania określający, w jaki sposób, kiedy i przez kogo należy wdrożyć konkretne środki przystosowawcze, ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia przystosowania w terenie. Aby opracować ten plan działania, należy zidentyfikować potencjalne warianty przystosowania się do zmiany klimatu (na tym etapie) i zawęzić ich zakres (zob. etap 4).

Krok ten pomaga organom krajowym i niższym niż krajowy w identyfikacji potencjalnych wariantów przystosowania się do zmiany klimatu i gromadzeniu odpowiednich informacji na temat tych wariantów w portfelu, co ułatwi dalsze ustalanie priorytetów wariantów.

Warianty przystosowania się do zmiany klimatu mają na celu zaradzenie wcześniej zidentyfikowanym obawom wynikającym również z ocen wrażliwości na zmianę klimatu i oceny ryzyka (zob. etap 2), aby doprowadzić negatywne lub niekorzystne skutki zmiany klimatu do akceptowalnego poziomu i mogą ograniczyć ryzyko. Ponadto warianty przystosowania się do zmiany klimatu mogą umożliwić wykorzystanie wszelkich pozytywnych możliwości wynikających ze zmiany klimatu. Możliwości przystosowania się do zmiany klimatu mogą obejmować działania, które budują zdolności przystosowawcze (np. tworzenie wiedzy i wymiana informacji, tworzenie wspierających ram instytucjonalnych) lub ustanawiają systemy zarządzania i mechanizmy wspierające (np. lepsze planowanie przestrzenne, mechanizmy ubezpieczeniowe), a także działania przystosowawcze realizowane w terenie, np. środki fizyczne lub ekosystemowe. Krok ten ułatwia zbadanie potencjalnych wariantów przystosowania się do zmiany klimatu i pomaga określić odpowiednie działania.

Aby sklasyfikować różne rodzaje wariantów przystosowania się do zmiany klimatu, EEA opracowała zestaw kluczowych rodzajów środków. Oprócz przedstawienia przeglądu wszystkich rodzajów środków, ponieważ są one szersze niż tylko interwencje fizyczne i technologiczne, jedną z głównych oczekiwanych korzyści wynikających z GRŚ w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu jest poprawa jakości sprawozdawczości, zarówno pod względem doświadczenia użytkownika/sprawozdawcy, jak i samych danych wyjściowych dotyczących sprawozdawczości. Z kolei oczekuje się, że bardziej zharmonizowana sprawozdawczość i jaśniejsze wyniki przyczynią się do poprawy planowania i monitorowania przystosowania się do zmiany klimatu na szczeblu UE, a w konsekwencji na szczeblu państw członkowskich.

Tabela 1: ŚZT, podŚZT i specyfikacje

Możliwości adaptacji mogą być ukierunkowane na:

• zaakceptowanie skutków i poniesienie strat wynikających z ryzyka (np. zarządzanie wycofywaniem się z podnoszenia się poziomu morza),
• kompensowanie strat poprzez podział lub rozłożenie ryzyka lub strat (np. poprzez ubezpieczenie),
• unikanie lub ograniczanie narażenia na zagrożenia klimatyczne (np. budowa nowych zabezpieczeń przeciwpowodziowych lub zmiana lokalizacji lub działalności),
• wykorzystanie nowych możliwości (np. podjęcie nowej działalności lub zmiana praktyk w celu wykorzystania zmieniających się warunków klimatycznych).

Warianty adaptacyjne muszą obejmować szeroki zakres zagadnień, w tym technologicznych, informacyjnych, organizacyjnych, behawioralnych, ekosystemowych i społeczno-gospodarczych na różnych szczeblach zarządzania, sektorowych i międzysektorowych. Istnieją ograniczenia zdolności przystosowawczych i zdolności przystosowawczych niektórych systemów ludzkich i naturalnych w przypadku globalnego ocieplenia o 1,5 °C, co wiąże się ze stratami. Po zidentyfikowaniu głównych problemów należy zgromadzić informacje na temat możliwych wariantów dostosowania. Jeśli chodzi o Climate-ADAPT, użytkownicy mogą znaleźć szeroki zestaw wariantów przystosowania się do zmiany klimatu, które można wyszukiwać według wpływu i sektora (gospodarczego).

Niniejsza sekcja ułatwia zbadanie potencjalnych wariantów przystosowania się do zmiany klimatu i pomaga określić odpowiednie działania oraz ich potencjalne dodatkowe korzyści.

Ponadto w sprawozdaniu specjalnym IPPC w sprawie globalnego ocieplenia o 1,5 °C stwierdzono, że dostępny jest szeroki zakres wariantów przystosowania się do zmiany klimatu w celu zmniejszenia ryzyka klimatycznego.

Budowanie zdolności adaptacyjnych obejmuje rozwijanie zdolności ludzi i systemów do skutecznego reagowania na zmiany klimatu. Obejmuje to gromadzenie i wymianę informacji z następujących obszarów:

• uzyskiwanie dostępu do wyników badań lub udział w projektach badawczych,
• dane z monitorowania i odpowiednie źródła informacji, oraz
• podnoszenie świadomości poprzez edukację, wymianę doświadczeń i inicjatywy szkoleniowe, oraz
• stworzenie wspierających ram instytucjonalnych, np. poprzez:

• zmiany standardów,
• zmiany przepisów,
• ustanawiające mechanizm(-y) finansowania
• zapewnianie wytycznych dotyczących dobrych praktyk oraz
• opracowanie odpowiednich polityk, planów i strategii.

Przy opracowywaniu środków należy zwrócić uwagę na:

• wybór wariantów przystosowania się do zmiany klimatu w odpowiedzi na zidentyfikowane podatności,
• uwzględnienie również niekonwencjonalnych i innowacyjnych rozwiązań (prowadzenie dotychczasowej działalności często utrudnia adaptację),
• stworzenie dobrego połączenia różnych rodzajów opcji (np. technicznych i nietechnicznych);
• stawianie celów długoterminowych ponad krótkoterminowymi interesami politycznymi.

Proszę zapoznać się z możliwościami przystosowania się do zmiany klimatu tutaj.