Titjib fil-kapaċità taż-żamma tal-ilma fil-pajsaġġ agrikolu

Il-karatteristiċi tal-pajsaġġ u l-bidliet strutturali fl-użu tal-art ta’ żona jeħtieġu kooperazzjoni u fiduċja fost il-bdiewa u partijiet ikkonċernati oħra fiż-żona bħall-abitanti tal-madwar, l-industrijilokali jew is-sidien tal-art. Jekk ikunmeħtieġ il-ħolqien ta’ proġetti strutturali akbar bħal ġibjuni jew mogħdijietgħall-għargħar, dan ikun jeħtieġ permessi tal-gvernjew tas-sid tal-art. L-għażliet ta’ ħżin tal-ilmajistgħujibbenefikaw ukoll għan-negozji jew l-abitanti lokali ujinvolvu investiment/kollaborazzjoni reġjonali jew muniċipali. 

Fil-biċċa l-kbira tal-każijiet, din it-tip ta’ miżura titqies promettenti minħabba li d-disinn spiss ikun multifunzjonali u b’hekk jikkombina interessi differenti (ara t-taqsima dwar l-Ispejjeż u l-Benefiċċji). L-implimentazzjoni tal-karatteristiċi tal-pajsaġġ spiss tiġi implimentata flimkien ma’ żoni ta’ lqugħ jew kurituri tal-ħabitats li jikkontribwixxu għall-bijodiversità lokali, il-konnettività tal-pajsaġġ u l-kapaċità taż-żamma tal-indewwa tal-ħamrija. L-ippjanar spazjali integrat tat-territorju kollu li jinkorpora l-istrutturi tal-ħżin tal-ilma tal-art agrikola fil-pajsaġġ jista’ jiffavorixxi s-suċċess tal-inizjattiva. 

L-implimentazzjoni ta’ din l-għażla teħtieġ valutazzjonijiet bir-reqqa speċifiċi għas-sit biex jinkisbu l-benefiċċji mistennija. Il-karatteristiċi tal-ħamrija u tal-inklinazzjoni, it-tipi ta’ għelejjel, u l-kundizzjonijiet tat-temp lokali jridu jiġu kkunsidrati qabel ma jiġu implimentati d-disinji tal-ilma tax-xeba’ u d-deċiżjonijiet dwar il-post għall-ħżin tal-ilma jew għall-għadajjar.  Il-mikrodisinn ta’ miżuri, li jqis il-kundizzjonijiet lokali, bħal fejn għandhom jiġu stabbiliti karatteristiċi ġodda fil-pajsaġġ, huwa meħtieġ minħabba li r-riskju ta’ effetti negattivi jeżisti jekk ma jkunx imfassal b’mod preċiż. Ir-riskji jinkludu għargħar jew flussi tal-ilma mhux intenzjonati li jispiċċaw f’żoni agrikoli jew f’żoni abitati. Jeħtieġ li tingħata attenzjoni fit-tfassil tal-karatteristiċi tal-pajsaġġ biex jiġi żgurat li l-post tal-ħżin tal-ilma ta’ taħt l-art ikun sikur ukoll minn dawn l-effetti jekk iseħħ tifwir jew tnixxija jew iffriżar. Barra minn hekk, jekk l-għażla ma tiġix implimentata b’mod korrett (mingħajr ippjanar xieraq u b’kunsiderazzjoni tal-komponenti kollha tal-ekosistema), ir-riskji ta’ ħsara lill-għelejjel agrikoli huma possibbli, speċjalment f’żoni ċatti jew suxxettibbli għall-għargħar, minħabba l-ħolqien ta’ tabelli ogħla tal-ilma ta’ taħt l-art. Taħt ċerti kundizzjonijiet (eż. qrib il-baħar jew l-oċean), xi wħud mill-għażliet proposti għaż-żamma tal-ilma jistgħu jaffettwaw is-salinità, ibiddlu l-kwalità tal-ħamrija b’mod drastiku ħafna jew jagħmlu d-dinja mhux adattata għal xi għelejjel sakemm il-pjanijiet ta’ tisqija ma jkunux adattati kif xieraq għall-forom idroġeoloġiċi l-ġodda. It-terren inaqqas l-iskol u jżid l-infiltrazzjoni tal-ilma, iżda l-bidliet fir-reġim idroloġiku jista’ jkollhom impatt viżiv sinifikanti b’kuntrast mal-veġetazzjoni naturali tal-madwar u l-pjantaġġuni tradizzjonali. 

Fuq livell usa’, huwa meħtieġ kumpens adegwat għas-sidien tal-art, u l-proġetti jridu jindirizzaw mhux biss it-tfassil u l-implimentazzjoni iżda wkoll il-bidla fl-imġiba tal-utenti tal-art. Din l-għażla tista’ teħtieġ investimenti sostanzjali skont l-għażla applikata għaż-żamma tal-ilma. Kwistjoni fl-ippjanar u l-implimentazzjoni hija l-kumplessità tal-governanza u l-koordinazzjoni peress li normalment jistgħu jkunu involuti partijiet privati u pubbliċi. Il-ġbir ta’ appoġġ mill-ħafna partijiet ikkonċernati involuti u l-ippjanar għall-investiment jistgħu jkunu fattur li jillimita. 

Lil hinn mill-adattament għat-tibdil fil-klima kontra l-għargħar u n-nixfiet, benefiċċji oħra huma assoċjati mal-implimentazzjoni ta’ dan. 

Il-benefiċċji ta’ dan l-adattament jinkludu żamma jew ħżin aħjar tal-ilma għal żminijiet ta’ nixfa; u l-mitigazzjoni tar-riskju ta’ diżastri tal-għargħar, il-forniment ta’ servizzi tal-ekosistema ekoloġika blu, it-tnaqqis tal-ħtieġa għall-irrigazzjoni, u t-titjib tal-kwalità tal-ħamrija. Dan tal-aħħar min-naħa tiegħu, jappoġġa l-bijodiversità tal-ħamrija, iżid il-preżenza ta’ għedewwa naturali, jgħin fil-ħżin tan-nutrijenti, u ġeneralment jappoġġa t-tkabbir tal-għelejjel. 

Din il-miżura tikkontribwixxi għal diversi politiki tal-UE (Natura 2000, il-Politika Agrikola Komuni ara t-taqsima dwar l-aspetti legali hawn taħt). Dawn l-għażliet jistgħu jnaqqsu wkoll il-fluttwazzjonijiet fil-produzzjoni agrikola, iġibu s-sigurtà tal-bdiewa u jagħmlu l-produzzjoni tal-ikel aktar affidabbli. Il-produzzjoni agrikola tista’ tiżdied, ħafna drabi f’reġjuni ġirien. 

Din l-għażla hija ġeneralment meqjusa bħala effettiva ħafna anki jekk xi miżuri għandhom spejjeż tad-dħul għoljin. Fil-fatt, l-ispejjeż huma varjabbli ħafna, skont l-iskala tal-intervent u l-miżuri magħżula. L-isforzi u l-ispejjeż għall-manutenzjoni għandhom jiġu kkunsidrati wkoll għall-ippjanar effettiv fit-tul tal-miżuri. 

Eżempju ta’ valutazzjoni tal-kostijiet u l-benefiċċji tat-titjib taż-żamma tal-ilma integrat fil-pajsaġġ jista’ jinstab fl-istudju tal-każtal-pajsaġġ taż-żamma tal-ilmata’ Tamera biex jiġi restawrat iċ-ċiklu tal-ilma u titnaqqas il-vulnerabbiltà għan-nixfiet.  

Il-Politika Agrikola Komuni tal-UE tista’ trawwem din l-għażla, li tappoġġa inizjattivi li jindirizzaw it-tibdil fil-klima u l-ġestjoni sostenibbli tar-riżorsi naturali, kif ukoll iżżomm iż-żoni rurali u l-pajsaġġi madwar l-UE.

Skont l-Istrateġija tal-UE għall-Infrastruttura Ekoloġika, hemm aktar attenzjoni għal miżuri li għandhom l-għan li jtejbu l-funzjonament tal-proċessi naturali u tal-ekosistemi sabiex l-ilma jkun jista’ jinfiltra u jinħażen aħjar. Il-Miżuri Naturali għaż-Żamma tal-Ilma (NWRM) jistgħu jintużaw biex jikkontribwixxu għall-objettivi tad-Direttiva Qafas tal-UE dwar l-Ilma (WFD) u/jew id-Direttiva  tal-UE dwar l-Għargħar. Jista' jintalab ukoll finanzjament mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew u l-Fond ta' Koeżjoni.

Il-miżuri ta’ ġestjoni jridu jidħlu fil-kuntest lokali speċifiku u jridu jkunu konformi mar-regolamenti u l-pjanijiet nazzjonali u sottonazzjonali (eż. l-ippjanar spazjali, is-siti ta’ Natura 2000, il-pjanijiet ta’ ġestjoni tal-baċiri tax-xmajjar, il-pjanijiet ta’ ġestjoni tar-riskju ta’ għargħar).

L-użu mill-ġdid tal-ilma huwa mħeġġeġ fil-livell tal-UE. Ir-regolament dwar l-użu mill-ġdid tal-ilma (UE)2020/741jistabbilixxi rekwiżiti tal-kwalità tal-ilma għall-użu mill-ġdid sikur tal-ilma mormi urban ittrattat fit-tisqija agrikola.

Skont it-tip ta’ karatteristiċi tal-pajsaġġ li qed jiġu implimentati, il-perjodu ta’ żmien jista’ jkun qasir (fil-każ ta’ prattiki ta’ kontorn, possibbilment fi staġun wieħed); madankollu, bi proġetti akbar li jinvolvu l-ħżin tal-ilma, is-sistemi tad-drenaġġ, ir-reġimi tal-fluss, jew il-ġibjuni, aktar partijiet ikkonċernati involuti, u r-riċerka li jeħtieġ li titwettaq fl-istadji tal-ippjanar, dan jista’ jieħu diversi snin biex jiġi implimentat - skont l-ispejjeż u l-għadd ta’ partijiet ikkonċernati involuti. 

It-tul tal-ħajja jista’ jkun ta’ 20 sena jew aktar, skont il-kumplessità tal-ġestjoni, il-kapaċità u l-manutenzjoni.