Wpływ zmiany klimatu na europejskie miasta

Zmiany klimatyczne dzieją się tu i teraz. Według IPCC w 2017 r. ocieplenie wywołane przez człowieka osiągnęło około 1 °C powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej, wzrastając do 0,2 °C na dekadę. Zmiana klimatu spowodowała już zwiększoną częstotliwość fal upałów w większości regionów świata i silne opady, które mogą przyczynić się do powodzi. Przewiduje się, że globalne ocieplenie i związane z nim zmiany temperatury, wzorców opadów i poziomów mórz utrzymają się przez cały XXI^wiek, nawet jeśli emisje gazów cieplarnianych zostaną drastycznie zmniejszone. Osiedla w Europie stoją w obliczu rosnącego ryzyka wysokich temperatur, powodzi , niedoboru wody i pożarów lasów. Rzeczywiste ryzyko zależy od lokalizacji miasta i jego specyfiki. Na wszystkich obszarach zurbanizowanych uszczelnione powierzchnie oraz koncentracja ludzi i aktywów zwiększają ryzyko związane ze zjawiskami klimatycznymi i pogodowymi w porównaniu z innymi obszarami.

W Europie temperatury na lądzie i morzu rosną; Zmieniają się wzorce opadów, co sprawia, że regiony wilgotne w Europie stają się bardziej wilgotne, zwłaszcza zimą, a regiony suche bardziej suche, zwłaszcza latem. Zmniejsza się zasięg lodu morskiego, objętość lodowca i pokrywa śnieżna; podnosi się poziom mórz; a ekstremalne zjawiska klimatyczne, takie jak fale upałów, obfite opady i susze, w wielu regionach są coraz częstsze i intensywniejsze. W ostatnich latach ustanowiono nowe rekordowe poziomy temperatur i spadku pokryw lodowych na biegunach. Globalna zmiana klimatu znacznie zwiększyła prawdopodobieństwo wystąpienia różnych ekstremalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych (fale upałów, susze, pożary lasów i powodzie) w Europie.

Zmiana klimatu ma wpływ na wszystkie regiony w Europie, ale jej skutki nie są jednolite (zob. wykres poniżej). Prognozuje się, że Europa Południowo-Wschodnia i Południowa będą regionami hotspotów o największej liczbie poważnie dotkniętych sektorów. Obszary przybrzeżne i równiny zalewowe w zachodnich częściach Europy są również wielosektorowymi hotspotami. Ekosystemy i działalność człowieka w Arktyce będą silnie dotknięte ze względu na szczególnie szybki wzrost temperatury powietrza i morza oraz związane z tym topnienie lodu lądowego i morskiego.

Najważniejsze zaobserwowane i prognozowane zmiany klimatu i ich skutki dla głównych regionów biogeograficznych w Europie (EEA, 2017).

Trzy czwarte ludności Europy mieszka na obszarach miejskich i liczba ta rośnie. W związku z tym obszary miejskie są narażone na większe ryzyko szkód wynikających ze zmiany klimatu niż obszary wiejskie ze względu na dużą koncentrację ludności, działalność gospodarczą, aktywa i infrastrukturę krytyczną. Ponadto zastąpienie naturalnej roślinności sztucznymi powierzchniami i budynkami zmienia temperaturę, wilgoć, kierunek wiatru i wzorce opadów. Nieprzepuszczalne powierzchnie zapobiegają przedostawaniu się nadmiernych ilości wody deszczowej do gruntu i podnoszą temperaturę w miastach w porównaniu z otaczającym regionem, magazynując ciepło i tworząc tak zwany "efekt miejskiej wyspy ciepła". Zob. rozdział 2: Wpływ przystosowania się miast do zmiany klimatu na europejskie miasta i miasteczka: sposób, w jaki miasta i miasteczka reagują na zmianę klimatu, oraz przeglądarka map adaptacji miejskiej zawierająca informacje na temat skutków zmiany klimatu i podatności na zagrożenia w miastach europejskich.

Więcej informacji na temat sposobu oceny skutków zmiany klimatu i związanego z nimi ryzyka dla danego obszaru miejskiego można znaleźć w kroku 2.

W przyszłości starzenie się społeczeństwa prawdopodobnie doprowadzi do zwiększenia liczby osób znajdujących się w trudnej sytuacji w całej Europie, a postępująca urbanizacja może doprowadzić do przeniesienia budynków mieszkalnych i infrastruktury na obszary narażone na powodzie, jeszcze bardziej zwiększyć uszczelnianie powierzchni i spowodować zaciekłą konkurencję o wodę między miastami, rolnictwem i przemysłem.