Dostosowanie zintegrowanego planowania przestrzennego

Zintegrowane planowanie użytkowania gruntów to strategia zapobiegania skutkom klimatycznym, ponieważ występują powodzie, susze, niedobory wody i stres cieplny, a także unikanie narażenia cennych elementów na ryzyko. Wpływowi na klimat można zapobiec przy zmianie sposobu użytkowania gruntów w sposób, który pozytywnie wpływa na regionalny bilans wodny, który wpływa na proces ewapotranspiracji poprzez infiltrację, proces redystrybucji wody w glebie i chropowatość powierzchni, która kontroluje prędkość przepływu lądowego i natężenie przepływu równiny powodziowej. Zalesianie, transformacja lasów, utrzymywanie terenów podmokłych, unikanie gołej gleby w sezonie opadów, zmodyfikowana pokrywa roślinności oraz wprowadzanie upraw odpornych na suszę/tolerancję powodzi może również zmniejszyć ryzyko powodzi i suszy. Środki mające na celu uniknięcie narażenia cennych elementów na ryzyko zazwyczaj obejmują podział na strefy, kodeksy budowlane, takie jak minimalna wysokość podłogi i wodoodporność, a także pozwolenia na użytkowanie gruntów.

Planowanie zagospodarowania przestrzennego jest również przydatne w przypadku lawin śnieżnych, jak na przykład w Szwajcarii, gdzie zagospodarowanie przestrzenne ogranicza nowe obszary budowlane zagrożone.  Ustanawia się trzy strefy: czerwony, gdzie budynek jest surowo zabroniony, niebieski, gdzie budynek jest możliwy, ale projekty muszą brać pod uwagę wpływ, a żółty bez żadnych ograniczeń. Korzystanie z map i planów dostarcza informacji na temat tych ograniczeń i znacznie unika się negatywnych skutków. Niektóre obszary są bardziej podatne na powodzie niż inne. Dlatego przy planowaniu nowych budowli w miastach należy pamiętać m.in., że:

• W miarę możliwości należy unikać budowy obszarów powodziowych;
• Należy zaplanować rozwój obszarów miejskich na obszarach o niskim zagrożeniu;
• Należy ograniczyć rozwój budynków, mieszkań, wartości ekonomicznych itp. na obszarach zagrożonych powodzią;
• Należy zaplanować usługi w zakresie wody burzowej.

To samo uzasadnienie podziału na strefy jest również stosowane we Flandrii (Belgia) przez test wody. Ponadto uznaje się, że zintegrowane planowanie zagospodarowania przestrzennego mogłoby przyczynić się do poprawy mikroklimatów, w szczególności na obszarach miejskich, gdzie środki te mogą przyczynić się do zmniejszenia skutków miejskich wysp ciepła. Tymczasem zasady projektowania użytkowania gruntów są również opracowywane w celu radzenia sobie z zagrożeniami pożarowymi, jak ma to miejsce w stanie Wiktoria w Australii.

Kategorie IPCC

Instytucjonalne: polityki i programy rządowe, Instytucjonalne: prawo i regulacje

Udział zainteresowanych stron

Wariant ten wymaga wkładu ze strony wielu podmiotów i sektorów, takich jak mieszkalnictwo, transport, sektor energetyczny, środowisko naturalne. Proces planowania wymaga również współpracy między rządem krajowym, regionalnym i lokalnym.

Czynniki sukcesu i czynniki ograniczające

Polityka i dotacje UE mają duży wpływ na zmiany użytkowania gruntów i reakcję hydrologiczną na skalę regionalną. Wsparcie polityczne jest niezbędne do wdrożenia wariantu, natomiast wariant może być niespójny z istniejącymi politykami. Ponadto, aby odnieść sukces, wariant użytkowania gruntów powinien być dostosowany do lokalnej sytuacji w zakresie użytkowania gruntów i dostosowany do funkcjonowania systemów środowiskowych.

Koszty i korzyści

Środki zagospodarowania przestrzennego zmniejszają koszty szkód poprzez wyłączenie niektórych rodzajów działalności z obszarów zagrożonych oraz poprzez zapewnienie warunków, w których dana inwestycja byłaby dozwolona w miejscach o danym zagrożeniu powodziowym. Wcześniejsze prace w Australii sugerują, że planowanie zagospodarowania przestrzennego jest jednym z najbardziej opłacalnych sposobów ograniczania wzrostu przyszłych szkód powodziowych. Badania przeprowadzone w latach 90. oceniły korzyści płynące ze środków planowania w stanie Wiktoria i wykazały, że wprowadzenie długoterminowych środków planowania może mieć stosunek korzyści do kosztów rzędu 2,0 do 3,8. W Wielkiej Brytanii miejsca demonstracyjne dotyczące naturalnej retencji wody przez zarządzanie użytkowaniem gruntów wykazały znaczne zmniejszenie ryzyka powodziowego. Opcja polega na ewentualnym wprowadzeniu gatunków nierodzimych. Wariant wymaga zmian w praktykach rolniczych. Realizacja opcji wymaga wydatków publicznych. Do tej pory rzadko bierze się pod uwagę fakt, że planowanie zagospodarowania przestrzennego zapewnia również korzyści inne niż ograniczone oddziaływanie na klimat, jak na przykład rozwój gospodarczy (np. nowe możliwości rekreacyjne) i większa zdolność do życia (np. w miastach).

Aspekty Prawne

Planowanie użytkowania gruntów ma wpływ na wspólną politykę rolną, dyrektywę ptasią i siedliskową, dyrektywę powodziową, ramową dyrektywę wodną, dyrektywy w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Procedury planowania mogą bezpośrednio przyczynić się do niektórych „środków podstawowych” określonych w art. 11 (RDW): „poprzez przygotowywanie planów zagospodarowania przestrzennego, kontrolę rozwoju oraz stosowanie technik i podejść planowania planowanie przestrzenne może przyczynić się do pomyślnej realizacji „środków podstawowych” RDW i w konsekwencji przyczynić się do wspierania zrównoważonego zarządzania zasobami słodkowodnymi i ich ochrony.

Czas wdrożenia

5-10 lat na wdrożenie zintegrowanego planu zagospodarowania przestrzennego.

Okres użytkowania

Zmienna.

Strony internetowe:

Bibliografia: