Strefy przybrzeżne. Alternatywne rozwiązania polityczne mają wpływ na europejskie strefy przybrzeżne. 2000-2050

Opis

W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono wyniki uzyskane z zastosowania modelu użytkowania gruntów EUClueScanner* do symulacji dwóch alternatyw politycznych istotnych dla zintegrowanego zarządzania strefami przybrzeżnymi w Europie. Warianty „niekontrolowane” i „zrównoważone” porównano z trzecim neutralnym rozwojem wynikającym ze scenariusza SRES B1. Model został uruchomiony w oparciu o rozdzielczość przestrzenną 1 km, konfigurację 10 klas użytkowania gruntów, na okres 2000-2050. Zestaw wskaźników został następnie obliczony na podstawie prognozowanych europejskich map użytkowania gruntów. W szczególności za główny wskaźnik oceny presji na strefy przybrzeżne uznaje się wzrost obszarów zabudowanych. W rzeczywistości udział obszarów zabudowanych w strefach przybrzeżnych jest prawie dwukrotnie wyższy niż na całej powierzchni kontynentalnej UE. Zgodnie z wynikami symulacji ten trend wydaje się utrzymywać w przyszłości. Różnice między tymi dwoma alternatywami politycznymi można zaobserwować zarówno w całej Europie, jak i w strefach przybrzeżnych, ale w tym drugim przypadku różnica jest bardziej widoczna. W przypadku całego terytorium UE-27 wzrost liczby obszarów zabudowanych na potrzeby niekontrolowanej alternatywy politycznej w latach 2000–2050 jest o 7,49 punktu procentowego wyższy niż wzrost w ramach alternatywnej polityki zrównoważonego rozwoju. Biorąc pod uwagę tylko strefy przybrzeżne – jak określono w kontekście niniejszego sprawozdania – wzrost zabudowy jest o 7,85 punktu procentowego wyższy w przypadku niekontrolowanej polityki niż w alternatywie polityki zrównoważonej. Strefy przybrzeżne są zatem bardziej narażone na skutki oddziaływania na środowisko spowodowane rosnącym udziałem gruntów zabudowanych w Europie. Jest to tym bardziej istotne, jeśli weźmiemy pod uwagę wewnętrzną podatność stref przybrzeżnych. Różnica między tymi dwoma alternatywami politycznymi pociąga za sobą przeciwstawne oddziaływanie na środowisko. W związku z tym w ramach niekontrolowanej alternatywy politycznej większa część obszarów zabudowanych jest narażona na erozję wybrzeża i powodzie przybrzeżne, co w konsekwencji wiąże się z większymi potencjalnymi aktywami (tj. stratami społecznymi i gospodarczymi). Wzrost zabudowanych gruntów oznacza wzrost nieprzepuszczalnych powierzchni. Ma to wpływ na wiele dziedzin: jeśli chodzi o cykl wodny, retencja wody ma tendencję do zmniejszania się, a ryzyko powodzi przybrzeżnych jest potencjalnie wyższe. Większa presja nagromadzona może również prowadzić do nadmiernej eksploatacji zasobów naturalnych (np. niedoborów wody, utraty gleb o wysokiej wartości) oraz do wzrostu zanieczyszczenia. Różnica między obydwoma alternatywami politycznymi ma nie tylko charakter ilościowy, ale również wynikający z tego schemat przestrzenny: jest to znacznie bardziej rozproszone w obszarze niekontrolowanym, co potencjalnie zwiększa fragmentację krajobrazu i utratę siedlisk, przyczyniając się do zmniejszenia bioróżnorodności. Podsumowując, sprawozdanie zawiera przydatne informacje na temat przyszłej potencjalnej ewolucji użytkowania gruntów na europejskich obszarach przybrzeżnych oraz związanych z tym konsekwencji pod względem podatności na zagrożenia dla obszarów przybrzeżnych. Informacje te można włączyć do oceny podatności obszarów przybrzeżnych na zmianę klimatu, aby odpowiednio uwzględnić zróżnicowanie innych istotnych czynników.

Źródło informacji