W jaki sposób przekazuje się informacje na temat niepewności?
Opis i ilościowe określenie niepewności może odegrać ważną rolę w informowaniu o podejmowaniu decyzji. Kwantyfikacja nie może wyeliminować niepewności, ale może pomóc zrozumieć poziomy niepewności, z którymi mamy do czynienia. Informacje probabilistyczne mogą być użytecznym sposobem wyjaśnienia prawdopodobieństwa możliwych kontraktów terminowych. Metody i modele statystyczne odgrywają kluczową rolę w interpretacji i syntezie obserwowanych danych klimatycznych oraz projekcji liczbowych modeli klimatycznych.
Jednak informacje probabilistyczne nie zawsze są dostępne. W tym przypadku jasne opisy przyszłych zmian, nawet jeśli mają charakter jakościowy, mogą dostarczyć cennego wglądu w to, czego się spodziewać i jak decydować na podstawie tych informacji. Podejścia takie jak wykorzystanie scenariuszy i ścieżek mogą być stosowane w przypadku, gdy prawdopodobieństwo nie jest dostępne.
Rodzaj i horyzont czasowy kontekstu decyzji dostosowawczych określą najbardziej odpowiednie informacje (probabilistyczne lub nie) do wykorzystania.
W jaki sposób niepewność jest określana ilościowo i opisywana?
Leczenie niepewności w IPCC
IPCC opracowało wspólne podejście i kalibrowany język do oceny i komunikowania stopnia pewności w swoich ustaleniach. Podejście to zostało przedstawione w wytycznych IPCC dotyczących spójnego traktowania niepewności (Mastrandrea i in., 2010) i zastosowanych w piątym sprawozdaniu oceniającym IPCC (AR5 IPCC, 2013–2014) oraz w niedawnym sprawozdaniu specjalnym na temat globalnego ocieplenia o 1,5 °C (IPCC SR1.5, 2018).
Podejście opiera się na dwóch wskaźnikach (ufności i prawdopodobieństwie) w celu informowania o stopniu pewności w kluczowych ustaleniach, w oparciu o przeprowadzone przez zespoły IPCC oceny podstawowego zrozumienia naukowego:
Pewność siebie: Pięć kwalifikatorów służy do wyrażania poziomu zaufania do kluczowych ustaleń, od bardzo niskiego, przez niskiego, średniego, wysokiego, do bardzo wysokiego. Poziom zaufania syntetyzuje osądy dotyczące ważności ustaleń ustalone w drodze oceny dostępnych dowodów (rodzaj, jakość, ilość lub spójność wewnętrzna) oraz stopień zgodności naukowej między różnymi liniami dowodowymi (zob. rys. 1).
Rys. 1 – Podstawą poziomu ufności jest połączenie dowodów (ograniczonych, średnich, solidnych) i porozumienia (niski, średni i wysoki). Pewność siebie wzrasta w prawym górnym rogu. Ogólnie rzecz biorąc, dowody są najbardziej wiarygodne, gdy istnieje wiele, spójnych niezależnych linii wysokiej jakości (Mastrandrea i in., 2010). |
Prawdopodobieństwo: Ilościowe miary niepewności w ustaleniu wyrażonym probabilistycznie (w oparciu o analizę statystyczną obserwacji lub wyników modeli lub eksperta). Jeśli niepewności można określić ilościowo w sposób probabilistyczny, ustalenie można scharakteryzować za pomocą następujących terminów (tabela 1):
Tabela 1 – Terminy prawdopodobieństwa związane z wynikami stosowanymi w AR5 i SR1.5 IPCC Uwaga: Dodatkowe warunki, które mogą być również stosowane w stosownych przypadkach, obejmują bardzo prawdopodobne (prawdopodobieństwo 95–100 %), bardziej prawdopodobne niż prawdopodobieństwo (> 50–100 % prawdopodobieństwa), bardziej prawdopodobne niż prawdopodobne (0– & 50 %) i bardzo mało prawdopodobne (0–5 % prawdopodobieństwa). |
Ponieważ język kalibrowany IPCC został opracowany w języku angielskim, należy zachować ostrożność przy tłumaczeniu tego podejścia na inne języki, ponieważ może to prowadzić do utraty precyzji.
Scenariusze i ścieżki
W przypadku braku dowodów probabilistycznych lub jako środka wspierającego ocenę skutków zmiany klimatu i podatności na zmiany klimatu, często stosuje się scenariusze i inne jakościowe opisy przyszłych zmian. Należy zachować ostrożność, ponieważ scenariusze, ścieżki i inne terminy są czasami stosowane zamiennie, z szerokim zakresem nakładających się definicji (Rosenbloom, 2017). Niektóre przydatne definicje są zawarte w IPCC AR5 (2014) i IPCC SR1.5 (2018):
Scenariusze jako wiarygodne opisy, w jaki sposób przyszłość może się rozwijać w oparciu o spójny i wewnętrznie spójny zestaw założeń dotyczących kluczowych sił napędowych (np. tempa zmian technologicznych, cen) i relacji. Należy zauważyć, że scenariusze nie są ani przewidywaniami, ani prognozami, ale są przydatne do przedstawienia obrazu skutków zmian i działań.
Ścieżki opisują czasową ewolucję naturalnych i/lub ludzkich systemów w kierunku przyszłego stanu. Koncepcje ścieżki obejmują zestawy scenariuszy ilościowych i jakościowych (lub narracji) potencjalnych kontraktów terminowych po ukierunkowane na rozwiązania procesy decyzyjne ukierunkowane na pożądane cele społeczne. Podejścia do ścieżki zazwyczaj koncentrują się na trajektoriach biofizycznych, technoekonomicznych i/lub społeczno-behawioralnych i angażują różne dynamiki, cele i podmioty w różnych skalach.
Różne rodzaje scenariuszy i ścieżek przyszłych warunków, które są przydatne do podejmowania decyzji w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, są dostępne w skali globalnej, a w niektórych przypadkach w skali krajowej i lokalnej. Zazwyczaj obejmują one:
Scenariusze emisji: Wiarygodne reprezentacje przyszłego rozwoju emisji gazów cieplarnianych i aerozoli w oparciu o spójny i wewnętrznie spójny zestaw założeń dotyczących sił napędowych (takich jak rozwój demograficzny i społeczno-gospodarczy, zmiany technologiczne) oraz ich kluczowych relacji. Scenariusze koncentracji, pochodzące ze scenariuszy emisji, są wykorzystywane jako wkład w modele klimatyczne do obliczania prognoz klimatycznych w wielu skalach.
Reprezentatywne ścieżki koncentracji (RCP) to nowy zestaw scenariuszy, które zostały opracowane dla, ale niezależnie od IPCC AR5 (2014). Opisują cztery różne ścieżki21 wieku emisji gazów cieplarnianych (GHG) i stężenia w atmosferze, emisji zanieczyszczeń powietrza i użytkowania gruntów (Moss i in., 2008). RCP zostały opracowane przy użyciu zintegrowanych modeli oceny (IAM) jako wkładu w szeroki zakres symulacji modeli klimatycznych w celu przewidzenia ich skutków dla systemu klimatycznego. Te prognozy klimatyczne są z kolei wykorzystywane do oceny skutków i adaptacji (IPCC AR5, 2014). Słowo przedstawiciel oznacza, że każdy RCP zawiera tylko jeden z wielu możliwych scenariuszy, które doprowadziłyby do specyficznych cech wymuszania promieniowania. Są one określane jako ścieżki w celu podkreślenia, że nie są to scenariusze ostateczne, ale raczej wewnętrznie spójne zestawy prognoz (zależnych od czasu), które potencjalnie mogłyby zostać zrealizowane za pomocą więcej niż jednego scenariusza społeczno-gospodarczego. Liczba po akronimie RCP identyfikuje przybliżoną wartość wymuszania promieniowania (w W m–2), która ma zostać osiągnięta na poziomie 2100 (IPCC AR5, 2013). Wybrano cztery RCP i wykorzystano je jako podstawę prognoz i prognoz klimatycznych w AR5 IPCC: RCP2.6 (środek łagodzący); RCP4.5 i RCP6.0 (scenariusze pośredniej stabilizacji); oraz RCP8.5 (bardzo wysoka emisja gazów cieplarnianych). |
Scenariusze społeczno-ekonomiczne: Scenariusze opisujące możliwą przyszłość pod względem liczby ludności, produktu krajowego brutto i innych czynników społeczno-ekonomicznych istotnych dla zrozumienia skutków zmiany klimatu na poziomie krajowym i lokalnym.
Wspólne ścieżki społeczno-gospodarcze (SSP) zostały opracowane w celu uzupełnienia RCP o różne wyzwania społeczno-gospodarcze związane z przystosowaniem się do zmiany klimatu i łagodzeniem jej skutków (O’Neill i in., 2014). W oparciu o pięć narracji w SSP opisano alternatywne społeczno-gospodarcze przyszłości w przypadku braku interwencji w zakresie polityki klimatycznej, obejmujące zrównoważony rozwój (SSP1), rywalizację regionalną (SSP3), nierówności (SSP4), rozwój oparty na paliwach kopalnych (SSP5) oraz rozwój w połowie drogi (SSP2) (O’Neill, 2000 r.); O’Neill i in., 2017; Riahi i in., 2017). Połączenie scenariuszy społeczno-ekonomicznych opartych na SSP i prognoz dotyczących klimatu opartych na programie „Reprezentant Concentration Pathway” (RCP) zapewnia integracyjne ramy dla wpływu na klimat i analizy polityki. |
Prognozy klimatyczne (oraz prognozy dotyczące wpływu na klimat): Symulowana reakcja systemu klimatycznego (lub systemu wrażliwego na zmianę klimatu) na scenariusz przyszłej emisji lub stężenia gazów cieplarnianych i aerozoli uzyskiwanych ogólnie przy użyciu modeli klimatycznych (lub modeli oddziaływania na klimat). Prognozy klimatyczne często służą jako surowiec do konstruowania scenariuszy klimatycznych (zmian), ale zazwyczaj wymagają one dodatkowych informacji, takich jak obserwowany obecny klimat.
W przypadku zastosowań stanowiących podstawę ważnych decyzji politycznych lub ważnych decyzji inwestycyjnych zaleca się, aby decydenci korzystali z pełnego zakresu dostępnych scenariuszy (i skutków) zmian klimatu i informacji o modelach.
Inne główne tematy: