Przygotowanie gruntu pod adaptację
Polityka spójności na lata 2014–2020
W dniu 6 października 2011 r. Komisja Europejska przyjęła projekt pakietu legislacyjnego, który określi ramy polityki spójności UE na lata 2014–2020. Nowe rozporządzenia powinny wejść w życie w 2014 r.
Struktura legislacyjna polityki spójności obejmuje:
- nadrzędne rozporządzenie ustanawiające wspólne zasady dla Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR) oraz dalsze ogólne zasady dla EFRR, EFS i Funduszu Spójności;
- trzy rozporządzenia szczegółowe dotyczące EFRR, EFS i Funduszu Spójności; oraz
- dwa rozporządzenia dotyczące celu „Europejska współpraca terytorialna” i europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT).
W przeciwieństwie do okresu programowania 2007–2013 przepisy proponowane w odniesieniu do instrumentów finansowych na lata 2014–2020 nie mają charakteru nakazowego w odniesieniu do sektorów, beneficjentów, rodzajów projektów i działań, które mają otrzymać wsparcie. Państwa członkowskie i instytucje zarządzające mogą wykorzystywać instrumenty finansowe w odniesieniu do wszystkich celów tematycznych objętych programami operacyjnymi oraz w odniesieniu do wszystkich funduszy, jeżeli jest to efektywne i skuteczne.
Nowe ramy zawierają również jasne zasady umożliwiające lepsze łączenie instrumentów finansowych z innymi formami wsparcia, w szczególności z dotacjami, ponieważ dodatkowo stymuluje to opracowywanie dobrze dostosowanych programów pomocy, które zaspokajają szczególne potrzeby państw członkowskich lub regionów.
W następstwie wniosków dotyczących polityki spójności z dnia 6 października oraz aby pomóc państwom członkowskim w przygotowaniu się do następnego okresu programowania, w dniu 14 marca 2012 r. Komisja przedstawiła „wspólneramy strategiczne”. Ma on pomóc w wyznaczeniu kierunku strategicznego na kolejny okres planowania finansowego w latach 2014–2020 w państwach członkowskich i ich regionach. Umożliwi to znacznie lepsze łączenie różnych funduszy, aby zmaksymalizować wpływ inwestycji UE. Władze krajowe i regionalne wykorzystają te ramy jako podstawę do opracowania swoich „umów o partnerstwie” z Komisją.
Jeden z 11 celów tematycznych wspólnych ram strategicznych wyraźnie odnosi się do przystosowania się do zmiany klimatu. Główne działania w ramach celu tematycznego 5 „Promowanieprzystosowania się do zmiany klimatu oraz zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem”proponuje się w odniesieniu do EFRR i Funduszu Spójności, w tym:
- opracowanie strategii i planów działania w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu oraz planów zapobiegania ryzyku i zarządzania nim na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, a także w zakresie tworzenia bazy wiedzy i zdolności w zakresie obserwacji danych oraz mechanizmów wymiany informacji;
- zwiększone inwestycje w przystosowanie się do zmiany klimatu oraz zapobieganie ryzyku i zarządzanie ryzykiem, w tym: unikanie szkód i zwiększanie odporności na środowisko zbudowane i inną infrastrukturę; ochrona zdrowia ludzkiego; zmniejszenie przyszłej presji na zasoby wodne; inwestowanie w ochronę przeciwpowodziową i przybrzeżną; oraz zmniejszenie podatności ekosystemów na zagrożenia w celu zwiększenia odporności ekosystemów i umożliwienia adaptacji opartej na ekosystemach;
- opracowanie narzędzi (systemy wykrywania, wczesnego ostrzegania i ostrzegania, mapowanie i ocena ryzyka); oraz zwiększone systemy zarządzania inwestycjami w przypadku klęsk żywiołowych, aby ułatwić odporność na klęski żywiołowe oraz zapobieganie ryzyku i zarządzanie nim w przypadku zagrożeń naturalnych, w tym zagrożeń związanych z pogodą (takich jak burze, ekstremalne zdarzenia temperaturowe, pożary lasów, susze, powodzie) i zagrożeń geofizycznych (takich jak lawiny, osunięcia ziemi, trzęsienia ziemi, wulkany), a także aby wspierać reakcje społeczne na zagrożenia przemysłowe (systemy wczesnego ostrzegania, mapowanie ryzyka).
Kluczowe działania w ramach EFRROW obejmują:
- zrównoważona gospodarka wodna, w tym oszczędne gospodarowanie wodą (w odniesieniu do ekosystemów), poprzez tworzenie stref magazynowania wody w gospodarstwach; wspieranie oszczędnych pod względem zużycia wody wzorców upraw; oraz ustanowienie pasów ochrony lasów przed erozją i zarządzanie nimi;
- lepsze gospodarowanie glebą poprzez wspieranie praktyk mających na celu zapobieganie degradacji gleby i wyczerpywaniu się zasobów węgla w glebie, takich jak niska orka, zimowa pokrywa zielona, a także tworzenie systemów rolno-leśnych i nowych lasów;
- zapewnienie wysokiego potencjału w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu i chorób oraz utrzymanie różnorodności genetycznej, w szczególności poprzez wspieranie lokalnych odmian roślin uprawnych i ras zwierząt gospodarskich.